Ministerstwo rolnictwa przygotowało projekt zmian do Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027. To efekt przyjęcia przez Komitet Monitorujący PS WPR uchwał, w których pozytywnie opiniuje zmiany. Ich celem jest odpowiednie doprecyzowanie i dostosowanie Planu do aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej, m.in. wynikającej z wojny w Ukrainie. Będą one dotyczyć m.in. zasad warunkowość w zakresie normy GAEC 6.
Jakie zmiany w GAEC 6?
Komitet Monitorujący PS zaproponował, aby doprecyzować wymogi normy GAEC 6 w zakresie:
- terminów utrzymania okrywy glebowej,
- wprowadzenia wyłączeń z wdrażania wymogów normy w przypadku upraw późno zbieranych z pola, po których nie ma możliwości zastosowania działań ochronnych.
Norma GAEC 6 mówi, że na powierzchni stanowiącej co najmniej 80% gruntów ornych, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego utrzymuje się okrywę ochronną gleby. Rolnik okrywę ochronną gleby musi utrzymywać od 1 listopada do 15 lutego, a w przypadku upraw wcześnie zbieranych z pola czyli:
- zbóż,
- rzepaku i rzepiku,
od dnia zbioru plonu głównego do 15 października danego roku. Wymagany odsetek 80% powierzchni gruntów ornych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego liczony jest łącznie w ramach powyższych okresów.
"Termin utrzymania okrywy glebowej od dnia zbioru plonu głównego do dnia 15 października danego roku nie stanowi alternatywy dla terminu utrzymania okrywy glebowej od dnia 1 listopada do dnia 15 lutego kolejnego roku. Wymagany odsetek 80% powierzchni gruntów ornych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego liczony jest łącznie w ramach ww. okresów. Wprowadzenie ww. terminu tylko dla upraw wcześnie zbieranych z pola nie zmienia zasadniczego charakteru normy, tj. obowiązku utrzymania okrywy ochronnej w Polsce na 80% gruntów ornych. Ma jedynie na celu wzmocnienie tej normy i zapewnienie okrycia gleby wtedy, kiedy w okresie letnim po wczesnych zbiorach przez długi okres czasu gleba jest niepokryta i w związku z tym jest narażona na niekorzystne oddziaływanie czynników zewnętrznych" napisał w uzasadnieniu zmian wiceminister rolnictwa Ryszard Bartosik.
W przypadku utrzymania okrywy ochronnej gleby od dnia zbioru plonu głównego do 15 października danego roku nie wykonuje się orki.
Co wlicza się w wypełnienie normy GAEC 6?
Jako spełnienie wymogów normy uznaje się m.in.:
- okrywę roślinną (uprawy ozime, trawy na gruntach ornych, międzyplony ozime,
- ścierniskowe, wsiewki, rośliny bobowate drobnonasienne oraz ich mieszanki z trawami),
- pozostawienie ścierniska,
- grunty pokryte resztkami pożniwnymi oraz samosiewami zebranej uprawy, czy mulczem, ugorem zielonym.
Jakie wyłączenia z GEAC 6?
Z wdrażania normy wyłączone są uprawy późno zbierane, po których nie ma możliwości zastosowania działań ochronnych.
Ministerstwo rolnictwa zaliczyło do nich:
- rośliny okopowe, np.: cykoria korzeniowa, brukiew, burak cukrowy, burak pastewny, marchew, pietruszka, ziemniak;
- kukurydzę na ziarno oraz uprawy na gruntach ornych pod osłonami;
- warzywa, np.: kapusta głowiasta biała, kapusta czerwona, kapusta włoska, kalafior, brokuł, kapusta brukselska, jarmuż, por, szparag, rabarbar, chrzan pospolity;
- rośliny zielarskie, np.: arcydzięgiel litwor, czosnek niedźwiedzi, glistnik jaskółcze ziele, kozłek lekarski, lubczyk lekarski, mydlnica lekarska, pokrzywa zwyczajna, prawoślaz lekarski, różeniec górski, szczodrak krokoszowaty.
Dodatkowo, uznaje się za spełniające wymogi normy GEAC 6 grunty na których jest prowadzona produkcja zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego.