W Polsce choć rośnie liczba biogazowni rolniczych, to jednak wciąż jest ich za mało – polskie rolnictwo dysponuje odpowiednią ilością surowca, aby takich przedsięwzięć było znacznie więcej. Dzięki biogazowni, poprzez wykorzystanie odpadów rolniczych, które są przekształcane w biogaz, rolnik może dysponować wyprodukowaną przez własną instalację energią elektryczną i cieplną, uniezależniając się w ten sposób od kapryśnych cen prądu. To największa korzyść biogazowni.
Jakie są przeszkody w budowaniu kolejnych biogazowni?
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa wskazuje na dwie główne przeszkody, które skutecznie ograniczają zasięg przyrostu biogazowni w naszym kraju.
- Są to przede wszystkim problemy związane z odpowiednimi warunkami przyłączenia instalacji do sieci elektroenergetycznej – zdarzają się bowiem odmowy przyłączenia biogazowni rolniczych do sieci lub wydawanie warunków na produkcję energii wyłącznie w określonych godzinach, np. wieczornych i nocnych. Stąd propozycja produkcji biometanu, który może być zatłaczany do sieci gazowej, a w przypadku braku takiej możliwości sprężany lub skraplany. Warto dodać, że ten problem dotyczy większych biogazowni (powyżej 50 kW), które muszą uzyskać zgodę na przyłączenie. Dużym atutem popularnych w naszym kraju mikrobiogazowni (do 50 kW) jest brak konieczności uzyskiwania wcześniejszej zgody ze strony operatora sieci elektroenergetycznej – ważna jest tylko odpowiednia moc przyłączeniowa gospodarstwa.
- Kolejną przeszkodą są obawy lokalnych społeczności dotyczące, np. nieprzyjemnych zapachów, pojawiania się owadów i gryzoni, większego ruchu w pobliżu biogazowni, spadku wartości nieruchomości, czy spadku atrakcyjności miejsca pod względem agroturystycznym. To dlatego KOWR organizuje szkolenia i chce uświadomić, jak ogromne korzyści płyną z funkcjonowania biogazowni na terenach wiejskich, przynosząc korzyści nie tylko samym gminom. Należy jednak podkreślić, że sama produkcja biogazu nie jest uciążliwa, a jedyne nieprzyjemne zapachy pochodzą z ewentualnego magazynu substratów przed umieszczeniem w biogazowni. W przypadku mikrobiogazowni działających w dużej mierze tylko na gnojowicy problem ten niemal nie występuje.
- Barierą może być także przeciągająca się realizacja oceny wniosków o dofinansowanie z programu Energia dla wsi. Rolnicy zbyt długo czekają na decyzję, co uniemożliwia im budowę i przyczynia się do dalszego wzrostu kosztów inwestycji. W skrajnych przypadkach może dojść do konieczności ponownego uzyskania przez rolnika wszelkich zgód na budowę, bo wcześniejsze się zdezaktualizują.
Przeczytaj także: Biogazownie to przyszłość wsi? Minister Krajewski: „Rolnicy mogą na tym zyskać”
Biogazownie – jakie rozwiązania są skuteczne?
Najczęściej stosowane są technologie z wykorzystaniem gnojowicy jako jedynego surowca – są wygodne i nie wymagają zbyt dużej atencji od użytkowników: – Dodatkowo, za realizacją właśnie tego typu instalacji przemawiają uproszczone procedury związane z uruchomieniem takiej instalacji oraz przyłączaniem do sieci elektroenergetycznej [dotyczy tylko mikrobiogazowni rolniczych o mocy do 50 kW – przyp. red.]. Kolejną zaletą jest stosunkowo niewielki koszt inwestycyjny, a także możliwość otrzymania dotacji i pożyczki w ramach programu „Energia dla wsi”, realizowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – podaje KOWR. Przeciętna kwota inwestycji w mikrobiogazownię to około 1,6-2 mln zł. Dla gospodarstw zajmujących się hodowlą zwierząt zaleca się mikrobiogazownie rolnicze.
Biogazownie w gminie Michałowo
Na terenie gminy Michałowo w województwie podlaskim działają m.in. dwie biogazownie rolnicze wytwarzające energię dla mieszkańców lokalnej społeczności, dostarczając tanie ciepło na potrzeby gminy. KOWR podkreśla, że z energii pochodzącej z biogazowni korzysta miejska pływalnia, ośrodek zdrowia, budynek urzędu gminy, budynki oświatowe, czy lokalna spółdzielnia mieszkaniowa. Taka sytuacja okazała się także wabikiem dla inwestorów, którzy chętniej zainwestowali środki w zakłady produkcyjne, dzięki czemu stworzyli nowe miejsca pracy i zwiększyli wpływy do budżetu gminy. KOWR wspiera inicjatywy, dzięki którym powstaje zielona energia, mowa także o tworzeniu spółdzielni energetycznych.
W jakich regonach Polski znajduje się najwięcej mikrobiogazowni rolniczych?
KOWR wymienia następujące województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie i wielkopolskie, natomiast najmniejszą ilość znajdziemy w południowo-wschodniej i zachodniej części Polski. W 2024 roku przyłączono 17 nowych mikrobiogazowni rolniczych, łącznie jest 65 takich instalacji. Warto skorzystać ze szkoleń tematycznych organizowanych przez KOWR, wszystkie informacje znajdują się na tej stronie w zakładce "szkolenia": www.energiazrolnictwa.pl.
Fot. envato elements
Źródło: Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
