11 października jest Międzynarodowym Dniem Dziewczynek. Tego dnia Europejski Instytut Równości Płci, z siedzibą na Litwie, wydał raport dotyczący rozwoju równouprawnienia w latach 2005-2015. Okazuje się, że w porównaniu do 2005 roku, postęp w tej dziedzinie jest “ślimaczy” w ciągu ostatnich lat.
- Ciągle jeszcze czeka nas daleka droga do osiągnięcia równego traktowania płci w społeczeństwie, i wszystkie kraje Unii Europejskiej mają coś, co można poprawić - powiedziała Virginija Langbakk, dyrektor instytucji.
Indeks punktowy dla każdego kraju
W raporcie oceniano kraje Wspólnoty na podstawie zatrudnienia, pieniędzy, wiedzy, czasu, władzy i zdrowia między 2005 a 2015 rokiem. Oprócz tego brano pod uwagę przemoc wobec kobiet. Każdy z krajów został przypisany według indeksu od 1-100 punktów do poszczególnych grup.
Średnia unijna wyniosła 66,2, co od 2005 roku okazało się być ledwie dostrzegalną poprawą - tylko o 4,2 pkt.
Jako pełne równouprawnienie ustalono 100 punktów. W klasyfikacji na pierwszym miejscu stanęła Szwecja z wynikiem 82,6 punktów. Za nią była Dania z 76,8 punktami. Na trzecim miejscu uplasowały się Finlandia i Holandia.
Ostatnie miejsce przypadło Grecji, która uzyskała tylko 50 punktów. Nie lepiej kobietom jest na Węgrzech (50,8 pkt) i Słowacji (52,4). Polska uzyskała tylko 56,2 punktów i zajmuje 4 miejsce od końca.
Niby widać poprawę, ale…
W większości krajów indeks wzrósł przez ostatnie 10 lat. W większości, ale nie wszędzie. Sytuacja pozostaje bez zmian we Finlandii (ale jest całkiem przyzwoita) i na Słowacji (gdzie od lat jest tak samo zła). Nie zmienił się indeks dla Czech, Litwy i Wielkiej Brytanii.
Poza tym w rankingu od 2005 roku spadły Bułgaria, Chorwacja, Węgry, Hiszpania i Wielka Brytania.
Największą poprawę zanotowały Włochy z dodatkowymi 12,9 punktami indeksu oraz Cypr z 9,2 dodatkowymi punktami. Irlandia i Słowenia poprawiły wynik o 7,6 punktów każda.
Badacze uważają, że taka poprawa może wynikać z poprawy procesów decyzyjnych w tych krajach.
Mniej czasu, mniej pieniędzy
Jednak jak twierdzi Virginija Langbakk, w niektórych obszarach, luka między płciami jest gorsza niż ta obserwowana 10 lat temu.
Dla przykładu okazuje się, że 12 spośród europejskich krajów “cofnęło się” pod względem podziału obowiązków domowych. Badania wskazują, że aż 79% zajmuje się gotowaniem i innymi pracami domowymi, podczas gdy w UE mniej niż 30% mężczyzn dzieli z nimi te obowiązki.
Kobietom w Europie brak także czasu. Do 2015 r. tylko 9 państw (Belgia, Dania, Irlandia, Estonia, Francja, Holandia, Słowenia, Hiszpania i Szwecja) oferowały przedszkola i żłobki dla co najmniej 90% dzieci pomiędzy 3 a 6-7 rokiem życia (w zależności od momentu, kiedy dzieci idą do szkoły podstawowej).
Europejska komisarz ds. sprawiedliwości, Vera Jourova, ma zamiar jeszcze w tym roku przedsięwziąć kroki, aby zmniejszyć lukę w płacach między kobietami a mężczyznami. Kilka tygodni wcześniej na twitterze komisarz oburzyła się, kiedy po maratonie w Brukseli zwycięzca - mężczyzna otrzymał nagrodę w wysokości 1000 euro, podczas gdy kobieta na tym samym miejscu otrzymała 300 euro.
- Równość nie polega na tym, żeby kobiety stały się mężczyznami - mówiła Jourova - Ale polega na stworzeniu środowiska, gdzie obie płci będą mogły podejmować równe decyzje.
Polska na tle innych UE wypada blado
Jeśli spojrzeć na sytuację finansową kobiet, to nie powala na kolana, chociaż Polska poprawiła się w tej kategorii o 11,9 punktów. Pogorszyła się za to edukacja kobiet, których edukuje się mniej. Większość studiujących kobiet zajmuje się edukacją, sztuką, zdrowiem i naukami humanistycznymi.
W Polsce mamy największą różnicę między mężczyznami i kobietami, jeśli chodzi o nieopłaconą pracę opiekuńczą - czyli opiekę nad dziećmi, wnukami, niepełnosprawnymi, starszymi itp. W innych krajach ten rozłam jest o wiele mniejszy.
Co ciekawe, w Polsce tylko 3% w zarządach instytucji związanych ze sportem to kobiety, co daje nam ostatnie miejsce w UE. Może to nie wydawać się aż takie dziwne, powiedzą nie zainteresowani sportem, ale w Szwecji na takich stanowiskach jest aż 42% kobiet.
Jesteśmy też w kiepskiej sytuacji jeśli chodzi o pomoc medyczną i dentystyczną dla samotnych matek. Aż 17% z nich nie otrzymuje takiej pomocy, jaką powinny. Prawdopodobnie jest ich więcej, ale nie figurują w statystykach, bo po tę pomoc się nie udają.
Raport zawiera ponad 130 stron tabeli i opisów, z których wynika, że daleko nam, Europie, do równości między płciami. I wbrew temu, co myśli część społeczeństwa, nie chodzi tutaj wcale o wnoszenie lodówki po schodach.
al na podst. Gender Equality Index 2015
