EBITDA i ROWC – kluczowe wskaźniki rentowności upraw
Aby odpowiedzieć na te pytania, warto przyjrzeć się badaniu Agrohub Benchmarking, które analizuje wyniki sprzedaży plonu z 2022 roku na koniec kalendarzowego 2023 roku oraz wskaźniki zysku 119 przedsiębiorstw rolnych z łącznym bankiem ziemi około 2 mln ha. Badanie wykorzystuje dwa kluczowe wskaźniki rentowności działalności gospodarczej: EBITDA i ROWC.
EBITDA (zysk przed odliczeniem odsetek, podatków, amortyzacji i umorzenia) pokazuje, ile zysku przedsiębiorstwo generuje z jednego hektara uprawy bez uwzględnienia kosztów finansowania, podatków i inwestycji. ROWC (rentowność kapitału obrotowego) pokazuje, jak efektywnie przedsiębiorstwo wykorzystuje swój kapitał obrotowy, czyli środki, które potrzebne do finansowania bieżącej działalności, takiej jak zakup nasion, nawozów, paliwa, ochrona roślin itd.
Kukurydza i pszenica ozima – najbardziej nieopłacalne uprawy w Ukrainie
Według badania Agrohub, EBITDA za sezon 2022 dla głównych upraw wynosiła 47 USD/ha w grudniu 2023, po uwzględnieniu aktualnych cen i kosztów przechowywania. Natomiast prognozowane wartości EBITDA w lutym 2023 wynosiły 206/ha, gdy producenci rolni mieli optymistyczne oczekiwania co do stabilnej pracy korytarza zbożowego. To oznacza, że rzeczywisty wynik był ponad 4 razy niższy niż oczekiwany. ROWC, rzeczywisty wskaźnik rentowności kapitału obrotowego upraw wyniósł 4%, podczas gdy prognozowana wartość na początku roku wynosiła 19%.
Zobacz także: Protest rolników w Rumunii. O co walczą rolnicy?
Według badania niektóre uprawy są nieopłacalne ze względu na niskie ceny i zwiększone koszty logistyki, w szczególności kukurydza (EBITDA -227 USD/ha, ROWC -16%), która w ubiegłym roku zajmowała główny ciężar właściwy w strukturze płodozmianu oraz, odpowiednio znaczna ilość w elewatorach przez cały okres przechowywania i wydatki na to. Pszenica ozima również jest nieopłacalna według wyników badania (EBITDA -19 USD/ha, ROWC -16%).
Jednak uprawy oleiste pozostały oplacalne, najbardziej rzepak ozimy, który został sprzedany już w 2022 roku i nie wymagał dodatkowych środków na magazynowanie (EBITDA 676 USD/ha, ROWC 61%). Na drugim miejscu znajduje się soja (EBITDA 225 USD/ha, ROWC 27%), a na trzecim – słonecznik (EBITDA 175 USD/ha, ROWC 20%).
Ceny produktów – duże wahania w zależności od uprawy
Warto również zwrócić uwagę na znaczne obniżenie cen produktów. Najbardziej spadła cena kukurydzy – o 19% (187 USD/t – na początku 2023 r., 152 USD/t – średnio w sezonie), a także słonecznika – o 11% (448 USD/t i 397 USD/t ). Ceny rzepaku i soi zmieniły się nieznacznie – odpowiednio o 2% (517 USD/t i 505 USD/t) i 1% (433 USD/t i 427 USD/t).
Jak Ukraińcy powinni zaplanować siewy w 2024 roku?
Jak zaznacza kierowniczka działu Agrohub Benchmarking Oksana Bobrowa, rolnicy muszą w tym roku bardzo ostrożnie podejść do płodozmianu, biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki. Właściwe będzie zrobić nacisk na te uprawy, które maksymalizują zysk z jednego hektara, uwzględniając podstawowe zasady prawidłowej płodozmianu z agronomicznego punktu widzenia. Jednak nie wszystko zależy od rolników. Możliwości logistyczne i dynamika sprzedaży, które zadecydują o losie następnego sezonu sprzedaży, na razie trudno przewidzieć.
Dlatego, jak uważa Oksana Bobrowa, rolnicy powinni korzystać z narzędzi, które pomagają im obniżyć koszty produkcji i zwiększyć efektywność swojej działalności. Takie narzędzia mogą być związane z inteligentnymi technologiami, analityką danych, optymalizacją procesów, zarządzaniem ryzykiem itp. To będzie miało pozytywny wpływ na branżę w długoterminowej perspektywie, ponieważ pozwoli na podniesienie poziomu profesjonalizmu i konkurencyjności rolnictwa ukraińskiego.
Mkh na podst. Agravery
Fot: Canva