21 kwietnia zostały opublikowane zasady tranzytu towarów z Ukrainy przez polską granicę. Tego dnia pierwszy konwój samochodowy opuścił przejście graniczne Dorohusk i wyruszył do Holandii. Tymczasem ukraińska służba kontroli ruchu przewozów Ukrtransbezpeka opublikowała nowe zasady tranzytu dla pojazdów przekraczających granicę z Polską.
Otóż przewoźnik przejeżdżający przez Polskę z towarami rolnymi w tranzycie musi spełnić następujące warunki po przybyciu na granicę:
- Mieć w baku wystarczającą ilość paliwa, aby przejechać przez terytorium Polski bez zatrzymywania się na stacji benzynowej (co najmniej 150 km rezerwy) — wszyscy przewoźnicy tranzytowi teraz przejeżdżają przez Polskę w asyście, a wjazd na stację benzynową pod eskortą jest niemożliwy;
- Przygotować pojazd do plombowania, spełnić wszystkie niezbędne do tego warunki.
Jeśli te dwa podstawowe warunki nie zostaną spełnione, organy celne Polski zakażą wjazdu do kraju i zawrócą ciężarówkę na Ukrainę.
Ponadto, zgodnie z informacją Ukrtransbezpeki, organy celne RP przeprowadzą odprawy celne produktów rolnych, których wwóz na obszar celny RP jest zabroniony zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2023 r. tylko w przypadku zgłoszenia celnego T1, w którym jako miejsce przeznaczenia wskazane będą polskie porty Gdańsk, Gdynia, Świnoujście, Szczecin lub inne kraje UE okazania kodów towarowych produktów rolnych oraz danych dotyczących bezpieczeństwa i ochrony wymagane przez Unię Europejską.
Polska wprowadza na towary z Ukrainy również dodatkowe środki kontroli:
- montaż plomb elektronicznych na pojazdach po polskiej stronie (w celu śledzenia ruchu pojazdu i zagwarantowania, że ładunek nie zostanie rozładowany na terenie Polski);
- śledzenie towarów w tranzycie do innych krajów UE za pomocą systemu elektronicznego SENT — w celu potwierdzenia, że transport drogowy lub kolejowy dotarł do miejsca przeznaczenia w innym kraju UE (nie dotyczy towarów kierowanych do polskich portów);
- fizyczne konwojowanie towarów od granicy do polskiego portu lub do granicy z innym krajem UE w pierwszym tygodniu po wznowieniu tranzytu od 21 do 26 kwietnia (w przyszłości konwojowanie będzie stosowane tylko w uzasadnionych przypadkach przewidzianych przez obowiązującego ustawodawstwa Rzeczypospolitej Polskiej).
Dla ukraińskich przewoźników plombowanie będzie bezpłatne, a eskorta w tym pierwszym tygodniu też będzie bezpłatna.
W przypadku pojazdów znajdujących się obecnie po polskiej stronie granicy, jeśli właściciele ładunku nie będą chcieli dokonać reimportu i odpowiednio zapłacić VAT, konieczne będzie wystawienie deklaracji T1 w punkcie kontrolnym i wysłanie ładunku do innych krajów UE lub polskich portów .
Marek Sztejer