Przede wszystkim odmiana. Wybór właściwej odmiany decyduje w ok. 30% o powodzeniu uprawy kukurydzy. Przed podjęciem decyzji o jej wyborze warto zwrócić uwagę na długość okresu wegetacji, a także moment nadejścia przymrozków jesienią. Największym atutem kukurydzy jest fakt, że ma mniejsze wymagania wodne na jednostkę plonu w porównaniu z pozostałymi zbożami, z wyjątkiem okresu kwitnienia, a także bezpośrednio po tej fazie.
Dopasuj obsadę do stanowiska
Pojedyncza roślina potrzebuje ok. 30–50 l wody, z kolei burak cukrowy potrzebuje min. 50 l wody. Dlatego też przed siewem kukurydzy warto się zastanowić, ile wody z gleby mamy do dyspozycji na naszym stanowisku. Przykładowo gleba klasy IV może zmagazynować ok. 100 l wody. Jeśli opady w okresie wegetacji wynoszą ok. 150–160 l, łącznie do dyspozycji jest 250–260 l wody/m2. Na takim stanowisku obsada nie powinna być większa niż 5–6 roślin/m2.
– Jeśli do dyspozycji mamy więcej o ok. 100 l wody, można zwiększyć obsadę roślin do 7–9 szt./m2. W praktyce oznacza to, że przy niedoborach wody nie ma sensu nadmierne zwiększanie obsady. Warto nawet rozważyć siew w niższej obsadzie roślin (np. do 5 roślin/m2), ale odmian, które relatywnie późno zaczynają kwitnąć, aby dzięki temu uniknąć także negatywnych skutków suszy – przekonywał prof. Schönberger podczas naszych tegorocznych seminariów uprawowych.
Uprawa gleby do poprawki
Jakie błędy najczęściej popełniamy przygotowując stanowisko pod kukurydzę? Najczęściej uprawiamy zbyt płytko, w zbyt mokrych warunkach, nadmiernie zagęszczamy glebę i za mało jet drobnej struktury gruzełkowatej w warstwie ornej gleby.
– Dlaczego jest to takie ważne? Im grubsze są korzenie, tym trudniej jest im spenetrować glebę, która nie jest dobrze spulchniona i optymalnie zagęszczona. Kukurydza ma stosunkowo grube korzenie, więc potrzebuje dobrze spulchnionej gleby do siewu – podkreślał prof. Schönberger. Głębokość spulchnienia zależy od rodzaju gleby – na glebach piaszczystych na większą głębokość, a na glebach gliniastych i ilastych płycej. Natomiast intensywność spulchnienia powinna być większa na glebach ilastych i gliniastych, mniejsza na piaskach, a najmniejsza na glebach pylastych, które łatwo ulegają zamulaniu.
Powinniśmy także zwrócić uwagę na głębokość wymieszania resztek pożniwnych – głębiej na piaskach i glebach organicznych, a płycej na glebach ilastych i pylastych. Gleby gliniaste lokują się pośrodku stawki.
Jak głęboko uprawiać glebę pod kukurydzę?
W celu optymalnego przygotowania gleby do siewu kukurydzy, powinniśmy operować dwoma obszarami przygotowania gleby: pierwszy to ok. 4–6 cm, czyli na głębokości siewu, oraz drugi na głębokości przynajmniej 15 cm, a tak naprawdę w zakresie 15–20 cm, aby ziarniaki mogły korzystać z wody z pochodzącej z podsiąku kapilarnego z głębszej warstwy gleby.
Przy planowaniu przygotowania pola do siewu kukurydzy i ustalaniu głębokości jej uprawy powinny nam przyświecać następujące cele:
- większa powierzchnia strefy korzeniowej oraz jak najlepsze przerośnięcie gleby korzeniami,
- dobra zdolność przenikania korzeni i pobierania wody oraz składników pokarmowych,
- wymieszanie nawozów,
- brak zagęszczeń gleby – kukurydza nie znosi nie tylko podeszwy płużnej, ale także nadmiernie zagęszczonej gleby w warstwie ornej.
– Z naszych doświadczeń w praktyce wynika, że strata plonu w efekcie nadmiernego zagęszczenia gleby w przypadku suszy może wynieść 25%, a na skutek stagnującej wody nawet 30%. Także nierównomierne i zmniejszone uwalnianie składników pokarmowych będzie nas kosztować odpowiednio ok. 12% i 13% plonu ziarna – wyliczał doradca z N.U. Agrar.
Fot. Sierszeńska
Więcej na temat możliwości poprawienia plonów ziarna kukurydzy w numerze 3/2022 od str. 124.