Konferencja podsumowująca projekt „Złoty smak kukurydzy”, sfinansowany przez Fundusz Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych, odbyła się 13.12.2022 r. w Zespole Szkół Przemysłu Spożywczego im. J.J. Śniadeckich w Poznaniu. Spotkanie rozpoczął prof. Tadeusz Michalski, prezes PZPK (patrz zdjęcie), który wskazał, że jest to gatunek uprawiany na całym świecie, zajmuje na globie drugie miejsce pod względem powierzchni zasiewów i pierwsze w skali zbiorów.
– Roczne światowe zbiory ziarna kukurydzy wynoszą ponad 1,2 mld t, a jednymi z jego największych producentów są USA, Chiny, Brazylia, Argentyna, Francja i Ukraina – mówił prof. Michalski. W 2022 r. w Polsce kukurydzę ziarnową zasiano na 1,2 mln ha i obecnie trwają jeszcze jej zbiory.
– Na polach pozostało około 100 tys. ha do zbioru, lecz im później to nastąpi, tym bardziej spada jej wartość paszowa ze względu na rosnącą zawartość w ziarnie mikotoksyn. Sytuację na rynku pogarsza także jego import z Ukrainy, który obniża cenę skupu – dodał ekspert.
Podsumowanie merytoryczne projektu „Złoty smak kukurydzy” przedstawił z kolei dr Roman Warzecha, wiceprezes PZPK (patrz zdjęcie).
– Poza przeznaczeniem paszowym i konsumpcyjnym, na co idzie ok. 80% zbiorów, kukurydza jest wykorzystywana także w produkcji energii odnawialnej, przemyśle chemicznym, farmaceutycznym, czy budowlanym. Gatunek ten jest też jednym z najważniejszych źródeł surowców odnawialnych na świecie – mówił prelegent. Wiceprezes podkreślił też dużą światową rolę kukurydzy cukrowej w przemyśle spożywczym. Jej największymi producentami są USA, Australia, Francja i Węgry. W Polsce uprawia się jej ok. 12 tys. ha.
Kukurydza jako produkt konsumpcyjny jest cenna, m.in. z powodu:
- braku glutenu w ziarnie i możliwości jego wykorzystania w diecie bezglutenowej
- dostarczania w pożywieniu dużych ilości energii w postaci węglowodanów złożonych, w tym z NNKT
- zawartości prozdrowotnych pierwiastków, np. selenu, witamin, np. E, zwanej „witaminą młodości”, czy antyoksydantów, ograniczających rozwój chorób nowotworowych.
Promocji spożywczej tej rośliny służą ponadto liczne krajowe imprezy polowe, tj. Dni Kukurydzy organizowane np. w Boguchwale, czy Szepietowie, gdzie wyrobu kulinarne z wykorzystaniem kukurydzy jako surowca prezentują Koła Gospodyń Wiejskich. Doktor Warzecha podkreślił także rolę instytucji naukowych, uczelni i prasy, które docierają z wykładami, wynikami badań, czy informacjami nt. kukurydzy do masowych odbiorców.
Kukurydza w kraju i na świecie
Znaczenie kukurydzy na rynkach światowych przedstawiła na konferencji Anna Kołakowska z FNPSMS (patrz zdjęcie). Ekspertka wskazała na zróżnicowaną sytuację i zagrożenia dla kukurydzy w zależności od rejonu globu.
– Na świecie obserwuje się napięty bilans zbożowy, w Europie mamy do czynienia z trudną sytuacją handlową związaną z wojną na Ukrainie, a w Polsce mamy do czynienia z konkurencją rynkową ziarna z Ukrainy i wzrostem kosztów jej uprawy. Wszędzie też producenci kukurydzy zmagają się z kryzysem energetycznym i jego konsekwencjami – wyliczała prelegentka. Wskazała także na malejące zapasy tego surowca w świecie, w stosunku do skali produkcji i rosnącego zapotrzebowania, co jest poważnym zagrożeniem nie tylko w produkcji pasz, co ostatecznie przełoży się na deficyt żywności, zwłaszcza w biedniejszych krajów świata (patrz zdjęcie).
Niepokojąco przedstawia się również sytuacja kukurydzy w Europie. Generalnie w 2022 r. zmalała jej powierzchnia uprawy o ok. 5%, poza Polską Turcją i Wielką Brytanią, gdzie odnotowano wzrosty odpowiednio o 10; 2 i 4%. Największe spadki areału dotyczą Ukrainy (–16%), Słowacji (–12%), Albanii (–7%), Niemiec (–6%), czy Francji (–5%).
Niezbyt optymistycznie przedstawia się także perspektywa rynkowa tej uprawy, zarówno w Europie, jak i na świecie.
– W prognozie krótkoterminowej utrzymają się wysokie ceny ziarna kukurydzy na rynkach światowych ze względu na napięty bilans i trwająca wojnę na Ukrainie, także wiosną należy liczyć się z zachwianiem rynków ze względu na dalszy wzrost kosztów produkcji spowodowany rosnącymi cenami energii – przewiduje ekspertka.
[bie]
