Zgodnie z obowiązującym prawem rolnik musi dokonać spisu świń przebywających w jego siedzibie stada, obejmującego liczbę świń oraz opis stosowanego modelu produkcji i systemu utrzymywania świń, co najmniej raz na sześć miesięcy, nie później jednak niż w dniu 30 czerwca oraz w dniu 31 grudnia danego roku. Posiadacz świni zgłasza do komputerowej bazy danych IRZ Plus informacje objęte spisem w terminie 7 dni od dnia dokonania tego spisu.
- Chciałbym podkreślić, że spis stanu stada świń jest ważnym narzędziem wykorzystywanym zarówno przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jak i ARiMR i Inspekcję Weterynaryjną. Uruchomienie z początkiem 2023 r. możliwości gromadzenia w komputerowej bazie danych informacji, o których mowa powyżej, pozwoliło po raz pierwszy w historii zebrać dokładne informacje dotyczące stosowanych przez rolników modeli produkcji świń oraz systemów utrzymywania zwierząt w skali całego kraju. Dzięki temu możliwe jest m. in. oszacowanie skali tzw. tuczu nakładczego, zdefiniowanego jako model produkcji świń przeznaczonych do uboju przy zastosowaniu tuczu zwierząt urodzonych poza siedzibą stada, za wynagrodzeniem, w tym w ramach umowy, której przedmiotem jest realizacja tego tuczu zwierząt, co było m. in. wielokrotnie podnoszonym postulatem hodowców i producentów świń. Informacje dotyczące stosowanych systemów utrzymywania zwierząt są wykorzystywane przy realizacji płatności związanych z realizacją przez rolników ekoschematu Dobrostan zwierząt. Należy podkreślić, że ponad 80% siedzib stad utrzymujących świnie zarejestrowanych w komputerowej bazie danych wywiązało się z obowiązku uzupełnienia ww. informacji - wyjaśnił Jacek Czerniak, sekretarz stanu w MRiRW.
Do czego jeszcze służy spis stanu stada świń?
Spis stanu stada świń jest również narzędziem służącym do aktualizacji danych zawartych w komputerowej bazie danych ARiMR.
Dzięki temu można:
- zweryfikować liczbę świń wynikającą ze zgłoszeń składanych przez rolników
- ARiMR na tej podstawie dokonuje aktualizacji danych o liczbie świń (na dzień sporządzenia spisu) w systemie IRZplus
- spis jest potwierdzeniem aktualności danych w komputerowej bazie danych
- spis stanu stada świń pozwala na zaktualizowanie liczby świń w siedzibie stada i wyeliminowanie rozbieżności między stwierdzonymi na spisach stanami stad świń a stanami wynikającymi ze zgłoszeń
Spis stanu stada świń tylko elektronicznie?
Jak podał w wyjaśnieniu Jacek Czerniak zgodnie z informacjami przedstawionymi przez ARiMR w okresie od 6.01.2023 r. do 17.03.2024 r. 75,6% spisów stada świń zostało złożonych przez posiadaczy w postaci elektronicznej. W ocenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi korzyści wynikające z utrzymania obowiązku sporządzania i zgłaszania do komputerowej bazy danych ARiMR spisu stanu stada świń przewyższają ewentualne niedogodności wynikające z realizacji tego obowiązku. Należy przy tym zauważyć, że przedstawione powyżej dane wskazują, że posiadacze świń chętnie korzystają z możliwości zgłaszania zdarzeń, w tym składania spisu stanu stada świń, za pośrednictwem systemu IRZplus. Jest to istotna informacja z uwagi na przejście z dniem 1 stycznia 2026 r. na wyłącznie elektroniczną formę komunikacji posiadaczy zwierząt, w tym świń, z komputerową bazą danych ARiMR. W związku z powyższym wniosek Izby Rolniczej w Opolu dotyczący uchylenia obowiązku sporządzania spisu stada świń nie może zostać zrealizowany - wyjaśnił sekretarz stanu.
Rolnicy uważają jednak, że przesyłanie za pośrednictwem IRZ Plus wszelkich zgłoszeń dot. stada świń na bieżąco powinno być wystarczające. Niestety nie można spodziewać się zmian w tym zakresie...
