W 14. raporcie dotyczący monitoringu suszy rolniczej (ostatnim w tym sezonie), obejmującym 60-dniowy okres, tj. od 1 sierpnia do 30 września 2022 r., średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła –16 mm. Największy deficyt wody notowano we wschodniej części Pojezierza Mazurskiego oraz na Pobrzeżu Słowińskim, od –120 do –139 mm. Tej wielkości niedobory wody nie przekroczyły wartości krytycznych, skutkujących 20-proc. obniżeniem plonów wśród monitorowanych upraw, zatem Instytut nie stwierdza występowania obecnie tego zjawiska w Polsce. Na dużym obszarze kraju niedobory wody wynosiły od 0 do –119 mm, a w niektórych miejscach notowano nawet dodatnie wartości KBW (patrz mapa).
Ocena sezonu wegetacyjnego
Wcześniejsze tegoroczne warunki pogodowe sprawiły, że w kraju wystąpił duży deficyt wody, powodujący suszę wśród wszystkich monitorowanych roślin uprawnych w okresie letnim. Zgodnie z definicją określoną w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.) „suszę oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb”. Zatem w obojętnie którym okresie sześciodekadowym zostanie stwierdzona susza, to plony dla upraw objętych suszą będą niższe przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych.
Susza we wszystkich uprawach
W tegorocznym okresie wegetacyjnym od 21 marca do 30 września opracowano 14 raportów dotyczących monitoringu suszy rolniczej i stwierdzono zjawisko suszy w uprawach:
- zboża jare
- zboża ozime
- krzewy owocowe
- rzepak i rzepik (wiosna)
- truskawki
- kukurydza na kiszonkę
- kukurydza na ziarno
- rośliny strączkowe
- warzywa gruntowe
- tytoń
- ziemniak
- drzewa owocowe
- chmiel
- burak cukrowy
- rzepak i rzepik (jesień).
Zasięg maksymalny suszy
Wystąpienie tej wielkości strat dla kraju dla okresu 21.03 – 30.09 br. przedstawia tabela.
Szczegółowe informacje przedstawiające straty plonów w poszczególnych województwach, gminach za pomocą map oraz tabel zamieszczone są na stronie Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej (SMSR) www.susza.iung.pulawy.pl. Należy też mieć na uwadze, że tylko zasięg maksymalny jest najbardziej miarodajny w monitorowanym okresie wegetacyjnym w oznaczeniu wystąpienia suszy rolniczej w: kraju, województwie, gminie oraz na działce ewidencyjnej. Dane te zawarte są w zakładce: Mapy zagrożenia suszą\Wybierz uprawę\Wybierz okres – należy wybrać Zasięg maksymalny. Przedstawione dane są bowiem sumą wszystkich gmin i powierzchni objętych suszą od początku jej monitorowania, tj. od 21 marca, w danym roku aż po raport bieżący.
|
Lp. |
Uprawa |
Liczba gmin z suszą |
% gmin z suszą |
% gruntów z suszą |
|
1. |
zboża jare |
2096 |
84,62 |
38,17 |
|
2. |
zboża ozime |
1909 |
77,07 |
25,19 |
|
3. |
krzewy owocowe |
1815 |
73,27 |
27,62 |
|
4. |
rzepak i rzepik (wiosna, lato) |
1734 |
70,00 |
20,97 |
|
5. |
truskawki |
1726 |
69,68 |
22,26 |
|
6. |
kukurydza na kiszonkę |
1684 |
67,99 |
20,12 |
|
7. |
kukurydza na ziarno |
1648 |
66,53 |
19,45 |
|
8. |
rośliny strączkowe |
1423 |
57,45 |
18,30 |
|
9. |
warzywa gruntowe |
812 |
32,78 |
7,26 |
|
10. |
tytoń |
771 |
31,13 |
7,89 |
|
11. |
ziemniak |
510 |
20,59 |
5,29 |
|
12. |
drzewa owocowe |
479 |
19,34 |
2,80 |
|
13. |
chmiel |
355 |
14,33 |
2,97 |
|
14. |
burak cukrowy |
158 |
6,38 |
1,10 |
|
15. |
rzepak i rzepik (jesień) |
92 |
3,71 |
0,47 |
[bie]
