Pogoda a oziminy
W dużej części Europy Środkowej i Północnej temperatury w listopadzie i do połowy grudnia osiągnęły ujemne wartości co sprawiło, że uprawy ozime były dość podatne na przymrozki ze względu na poprzedzające je cieplejsze niż zwykle warunki i późne siewy. Zagrożenia te są jednak różne, w różnych częściach kontynentu. Występujące w tym czasie mrozy w Finlandii i krajach bałtyckich, pomimo bardzo niskich temperatur (przy gruncie lokalnie spadały poniżej –20°C), będzie miał ograniczony wpływ na uprawy, ze względu na występującą okrywę śniegu. Jednostka przewiduje natomiast, że w północnych Niemczech, Danii, południowej Szwecji oraz północnej i centralnej Polsce nagły spadek temperatur w połączeniu z wysokim poziomem wody w glebie i lokalnym brakiem pokrywy śnieżnej prawdopodobnie spowodował lokalne szkody w uprawach ozimych. Z kolei w południowo-wschodnich Niemczech, Austrii, Czechach, południowej Polsce i na Słowacji potencjalne szkody zostały złagodzone przez opady śniegu, które regionalnie utworzyły ponad20-cm warstwę śniegu, który izolował rośliny przed zimnem. Monitorowane przez JRC rejony upraw polowych – patrz mapka.
Nadmiernie opady ograniczyły prace polowe
Nadmiernie wilgotne warunki, którym częściowo towarzyszył śnieg, przeszkodziły w zakończeniu siewów, szczególnie pszenicy miękkiej w północnej Francji (o ok. 10%), krajach Beneluksu i zachodnich Niemczech. Planowane zasiewy zbóż ozimych w tych krajach nie zostaną w pełni zrealizowane, co doprowadzi do zwiększenia areału zbóż jarych.
Podobna sytuacja występuje także w Polsce, gdzie wiele hektarów kukurydzy ziarnowej i buraków cukrowych czeka na zbiór.
Pozytywne skutki w Europie Południowo-Środkowej
Wysokie opady w Europie Południowo-Środkowej i Wschodniej miały raczej niewielki negatywny wpływ na uprawy, a korzystny dla prac polowych w Rumunii i Bułgarii, gdzie zakończyły skutki wcześniejszej suszy. W połączeniu z ponadprzeciętnymi temperaturami sprzyjało w tych krajach wschodom późno zasianych roślin ozimych. Na Białorusi, północno-wschodniej Ukrainie i europejskiej części Rosji gruba pokrywa śnieżna pokrywająca pola pszenicy ozimej zapewnia natomiast odpowiednią izolację termiczną przed silnymi mrozami. Inaczej jest w najbardziej wysuniętych na południe częściach europejskiej Rosji, gdzie wysokie temperatury uniemożliwiają gromadzenie się pokrywy śnieżnej, zwiększając ryzyko powstania znacznych szkód z powodu wymarzania roślin.
Niepokojący deficyt opadów
Wyraźny deficyt opadów odnotowano natomiast wzdłuż śródziemnomorskiego wybrzeża Hiszpanii oraz w południowo-wschodnich Włoszech. Jest to szczególnie niepokojące na Sycylii, gdzie susza w połączeniu z wyraźnym opóźnieniem w siewach spowodowała słaby rozwój zbóż ozimych, zwłaszcza pszenicy twardej (durum), cennego surowca do produkcji makaronów. Niedobór opadów negatywnie wpływa także na pszenicę i jęczmień we wczesnych stadiach wegetacyjnych w północnym Maroku i w zachodniej Algierii.
[bie]