Emerytura podstawowa z KRUS obecnie jest niższa od najniższej emerytury z ZUS
Z założenia autorów tej ustawy zmiana sprowadza się do powiązania wysokości emerytury podstawowej KRUS z kwotą w wysokości 90% najniższej emerytury określonej w przepisach emerytalnych ZUS. Emerytura podstawowa stanowi podstawę wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych, gdyż świadczenia te wypłaca się w kwocie odpowiadającej iloczynowi wskaźnika wymiaru ustalanego na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników i aktualnej emerytury podstawowej. Obecnie emerytura podstawowa (od dnia 1 marca 2022 r.) wynosi 1084,58 zł jest znacząco niższa od najniższej emerytury, która (od dnia 1 marca 2022 r.) wynosi 1338,44 zł.
Wskaźnik waloryzacji świadczeń emerytalnych w roku 2023, na poziomie 13,8 proc.
- Mając na względzie, że świadczenia rolnicze są stosunkowo niskie, zaproponowane w przedmiotowym projekcie ustawy rozwiązanie pozwoli zrekompensować świadczeniobiorcom ich oczekiwania w trakcie przyszłorocznej waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych. Jest to szczególnie istotne z tego względu, że z zapowiedzi dotyczących tegorocznej (w roku 2022) waloryzacji wynikało, że świadczenia wzrosną o 7 proc., a sposób waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych nie pozwolił osiągnąć tej wartości, co spotkało się z dużym niezadowoleniem świadczeniobiorców. Dodatkową przesłanką do zmian jest planowany wskaźnik waloryzacji świadczeń emerytalnych w roku 2023, na poziomie 13,8 proc. Obecny sposób waloryzacji rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych nie gwarantowałby podwyżki świadczeń na przewidywanym poziomie – napisano w uzasadnieniu projektu.
W efekcie po zmianach od marca 2023 roku najniższa emerytura z ZUS ma wynieść 1588,44 zł, a rolnicza z KRUS 1430 zł.
- Minimalna emerytura rolnicza, po 25 latach opłacania składki, nie może być niższa niż ta, która jest naliczona w systemie ZUS. Obecnie wysokość emerytury z KRUS jest ustalana w oparciu o emeryturę podstawową. Po zmianie przepisów nastąpi faktyczne zrównani z emeryturą z ZUS - zachwalał ustawę po jej przyjęciu przez Radę Ministrów premier Mateusz Morawiecki.
Jakie jeszcze zmiany w emeryturach rolniczych wprowadzi ustawa?
Kolejna zmiana będzie konsekwencją postulatów zgłaszanych przez rolników i organizacje rolnicze, których zdaniem krzywdzące jest to, że osoby opłacające podwójną składkę na ubezpieczenie emerytalno-rentowe lub składkę dodatkową z tytułu prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych o powierzchni powyżej 50 ha przeliczeniowych nie uzyskują z tego tytułu rekompensaty podczas ustalania prawa do emerytury rolniczej.
Nowelizacja ustawy zakłada więc, że takim osobom będzie przysługiwał dodatek z tytułu opłacania podwójnej składki albo składki dodatkowej na ubezpieczenie emerytalno-rentowe. Projekt zakłada, że zarówno rolnikom opłacającym podwójną składkę na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, jak i rolnikom opłacającym składkę dodatkową będzie przysługiwać, oprócz części składkowej w wysokości 1%, dodatek do emerytury rolniczej w wysokości 0,5% emerytury podstawowej za każdy rok opłacania podwójnej składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe.
Ilu rolników dotyczy zmiana w przepisach emerytalno-rentowych?
Według oficjalnych danych obecnie ok. 971 tys. osób jest uprawnionych do świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych. W Ocenie Skutków Regulacji czytamy, że celem zmian dla tych osób jest: ”Stworzenie gwarancji dla świadczeniobiorców KRUS, że zwiększenie świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych w związku ze wzrostem kwoty najniższej emerytury będzie dokonywane na właściwym poziomie i tym samym pozwoli na zachowanie konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego”.
Z kolei osób ubezpieczonych w KRUS opłacających składkę na ubezpieczenie emerytalno-rentowe jest ok. 1 054 tys. Dla nich zmiana będzie się wiązała z podwyższeniem wysokości opłacanej składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w związku z powiązaniem wysokości emerytury podstawowej z wysokością najniższej emerytury, określonej w przepisach emerytalnych.
W związku ze zwiększeniem świadczeń emerytalno-rentowych wzrosną także wpływy do Narodowego Funduszu Zdrowia z uwagi na odprowadzaną składkę zdrowotną.
Waloryzacja emerytur rolniczych w kolejnych latach
- 2023 rok – 113,79%,
- 2024 rok – 110,19%,
- 2025 rok – 105,77%,
- 2026 rok – 104,15%,
- 2027 rok – 104,42%,
- 2028 rok – 104,42%,
- 2029 rok – 104,42%,
- 2030 rok – 104,42%,
- 2031 rok – 104,42%,
- 2032 rok – 104,42%.
wk
Fot. Sierszeńska