Dodatkowe dopłaty dla hodowców świń i do materiału siewnego. Jakie stawki?

Premier Mateusz Morawiecki podpisał nowy program pomocy dla rolników. Dla hodowców trzody chlewnej przeznaczonych będzie 500 mln zł, a dla producentów roślin 210 mln zł na zakup kwalifikowanego materiału siewnego. Jakie są minimalne ilości do ubiegania się o pomoc i jakie stawki obowiązują?

Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ma na celu wprowadzenie nowych form pomocy dla rolników, którym zagraża utrata płynności finansowej w związku z ograniczeniami na rynku rolnym spowodowanymi agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy.

Zapaść na rynku - spadająca liczba loch

W uzasadnieniu rozporządzenia podane, że w czerwcu 2022 r. stado loch na chów zmniejszyło się w porównaniu z czerwcem 2021 r. o 128,8 tys. sztuk (o 17,5%) do poziomu 606,4 tys. sztuk, w tym pogłowie loch prośnych zmniejszyło się o 89,3 tys. sztuk (o 17,6%) do 417,6 tys. sztuk. W stosunku do grudnia 2021 r. liczba loch na chów zmniejszyła się o 47,7 tys. sztuk (o 7,3%), w tym macior prośnych spadła o 16,3 tys. sztuk (o 3,7%).

- Notowana jest wyraźna spadkowa tendencja liczby gospodarstw utrzymujących lochy. Zgodnie z danymi ARiMR w 2022 r. liczba takich gospodarstw wynosiła 45,6 tys., co oznacza spadek o 48% w ostatnich pięciu latach. Spadek liczby gospodarstw wynika głównie z czynników rynkowych – braku lub bardzo niskiej opłacalności produkcji spowodowanej m.in. coraz wyższymi kosztami produkcji wynikającymi m.in. z inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę – napisano w uzasadnieniu rozporządzenia.

Zgodnie z analizami Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej − Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ) w ostatnim roku, niezależnie od skali produkcji w gospodarstwie, producenci trzody chlewnej w Polsce ponieśli straty finansowe. Straty finansowe w gospodarstwach trzody chlewnej były wyższe w 2022 r. w porównaniu z 2021 r. mimo wyższych cen trzody chlewnej w 2022 r. W mniejszych gospodarstwach straty te były większe, co przyspieszało decyzje rolników o wstrzymaniu produkcji.

Dodatkowe środki dla hodowców świń - do kiedy wniosek?

Z tego względu rząd zdecydował o przyznaniu 500 mln zł pomocy dla hodowców, którzy zgłosili do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do 31 sierpnia 2023 r., oznakowanie świń urodzonych w ich gospodarstwie od dnia 15 marca 2023 r. do 31 sierpnia 2023 r.

Pomoc będzie udzielana na wniosek rolnika złożony do 31 sierpnia 2023 r. do biura powiatowego ARiMR właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę producenta świń. W przypadku złożenia wniosku po dniu 31 sierpnia 2023 r. nie będzie wszczynane postępowanie w sprawie przyznania pomocy.

Pomoc będzie wynosiła 100 zł do każdej sztuki świni, jednak nie więcej niż 500 000 zł dla producenta świń.

Dopłaty do kwalifikowanego materiału siewnego

Pomoc będzie przeznaczona także dla rolników, którzy zakupili od 15 lipca 2022 r. do 15 czerwca 2023 r. materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany gatunków roślin uprawnych.

- W związku z destabilizacją sytuacji na światowych rynkach żywności i produktów rolnych spowodowaną agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę jest niezbędne podejmowanie działań zwiększających stabilność produkcji roślinnej. Jednym z czynników mogącym mieć wpływ na stabilizację tego rynku wydaje się być zwiększenie wymiany kwalifikowanego materiału siewnego. Jest to możliwe m.in. przez zastosowanie systemu dopłat do powierzchni gruntów ornych obsianych lub obsadzonych materiałem siewnym kategorii elitarny, lub kwalifikowany – czytamy w uzasadnieniu programu pomocy.

Zobacz także: Dopłaty do materiału siewnego – czy rząd uwzględni rzepak? Ile rzepaku jest jeszcze w magazynach rolników?

Kto otrzyma dopłaty do materiału siewnego?

Rząd zamierza także udzielać dopłat do powierzchni gruntów ornych obsianych lub obsadzonych materiałem siewnym kategorii elitarny, lub kwalifikowany, w plonie głównym. O powyższą pomoc będą mogli ubiegać się rolnicy, którzy zakupili od 15 lipca 2022 r. do 15 czerwca 2023 r. materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany następujących gatunków roślin uprawnych:

Zboża: jęczmień; owies nagi; owies szorstki; owies zwyczajny; pszenica orkisz; pszenica twarda; pszenica zwyczajna; pszenżyto; żyto.
Rośliny strączkowe: bobik; groch siewny (odmiany roślin rolniczych); łubin biały; łubin wąskolistny; łubin żółty; soja; wyka siewna.
Ziemniak.

Do wniosku o pomoc rolnik będzie zobowiązany dołączyć kopie faktur VAT lub ich duplikaty potwierdzające zakup od 15 lipca 2022 r. do 15 czerwca 2023 r. materiału siewnego kategorii elitarny, lub kwalifikowany.

Minimalne ilości materiału siewnego, aby ubiegać się o pomoc - ile wynoszą?

W rozporządzeniu określono także minimalne minimalną ilość materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany, jaka powinna zostać użyta na 1 ha, aby ubiegać się o pomoc:

150 kg – w przypadku odmiany populacyjnej pszenicy zwyczajnej;
70 kg albo 1,7 jednostki siewnej – w przypadku odmiany mieszańcowej pszenicy zwyczajnej;
150 kg – w przypadku pszenicy twardej;
200 kg – w przypadku pszenicy orkisz;
90 kg albo 2 jednostki siewne – w przypadku odmiany populacyjnej żyta;
80 kg – w przypadku odmiany syntetycznej żyta;
60 kg albo 1,7 jednostki siewnej – w przypadku odmiany mieszańcowej żyta;
130 kg – w przypadku odmiany populacyjnej jęczmienia;
90 kg albo 2 jednostki siewne – w przypadku odmiany mieszańcowej jęczmienia;
150 kg – w przypadku pszenżyta;
150 kg – w przypadku owsa zwyczajnego;
120 kg – w przypadku owsa nagiego;
80 kg – w przypadku owsa szorstkiego;
150 kg – w przypadku łubinu żółtego, wąskolistnego lub białego;
200 kg – w przypadku grochu siewnego;
270 kg – w przypadku bobiku;
80 kg – w przypadku wyki siewnej;
120 kg – w przypadku soi;
2000 kg – w przypadku ziemniaka;
140 kg – w przypadku mieszanek zbożowych lub mieszanek pastewnych sporządzonych z materiału siewnego odmian roślin zbożowych, lub roślin pastewnych wymienionych w pkt 1–3 i 5–18 lub mieszanek zbożowych, lub mieszanek pastewnych sporządzonych z materiału siewnego gatunków roślin zbożowych, lub roślin pastewnych wymienionych w pkt 1–18;
200 kg – w przypadku mieszanek zbożowych sporządzonych z materiału siewnego odmian pszenicy orkisz.

W rozporządzeniu zapisano, że wysokość pomocy ustalano jako iloczyn stawki pomocy i deklarowanej przez rolnika we wniosku powierzchni gruntów ornych obsianych lub obsadzonych materiałem siewnym kategorii elitarny, lub kwalifikowany, z wyłączeniem upraw przeznaczonych na przedplon lub poplon, jednak nie większej niż 50 ha.

Stawki pomocy proponuje się w wysokości:

200 zł na 1 ha powierzchni gruntów ornych obsianych zbożami i mieszankami zbożowymi lub mieszankami pastewnymi;
300 zł na 1 ha powierzchni gruntów ornych obsianych roślinami strączkowymi, z wyłączeniem soi;
500 zł na 1 ha powierzchni gruntów ornych obsianych soją;
1200 zł na 1 ha powierzchni gruntów ornych obsadzonych ziemniakami.

W przypadku gdy ze złożonych wniosków będzie wynikało, że zapotrzebowanie na pomoc przekracza łącznie kwotę 210 mln zł, do obliczenia wysokości tej pomocy będzie stosowany współczynnik korygujący.