Co udało się zrealizować z listy postulatów rolników?
Robert Telus w Szczecinie podkreślił, że część z postulatów zgłaszanych przez protestujących rolników już udało się zrealizować m.in. dopłaty do zbóż, kukurydzy oraz nawozów już są załatwione. Jednak rolnicy również podkreślali, że ograniczając termin faktur sprzedażowych (uwzględnianych we wniosku o dopłaty) od 15 kwietnia do 15 czerwca nie uwzględniono rolników, którzy również dużo stracili gdy sprzedali płody rolne przed kwietniem. Ceny zbóż spadały od grudnia i oni również są stratni.
Podczas spotkań i negocjacji z rolnikami minister Telus wymienił działania rządu, stanowiące odpowiedź na postulaty rolników. Wśród już realizowanych działań, zgodnych z postulatami rolników, szef MRiRW wskazał na:
- pomoc dla producentów pszenicy;
- dopłaty do nawozów – zmiana: otrzymają je gospodarstwa o wielkości aż do 300 ha, a z polskiego budżetu przeznaczono na tę pomoc 4,7 mld złotych;
- pomoc dla producentów pozostałych zbóż, rzepaku i rzepiku – zmiana: otrzymają ją producenci kukurydzy, żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych, nasion rzepaku lub rzepiku, którzy dokonali lub dokonają sprzedaży kukurydzy, żyta, jęczmienia, owsa, pszenżyta, mieszanek zbożowych lub nasion rzepaku bądź rzepiku w okresie od 1 grudnia 2022 r. do 15 czerwca 2023 r., a nie tylko od 15 kwietnia 2023 r.;
- zwrot kosztów zakupu oleju napędowego dla producentów rolnych – występujemy do KE o zgodę na zwiększenie do 2 zł kwoty zwrotu do 1 litra zakupionego oleju napędowego;
- zatrzymanie napływu produktów rolno-spożywczych z Ukrainy – wprowadzone zostało embargo dla produktów: pszenicy, kukurydzy, rzepaku, słonecznika i oleju słonecznikowego;
- zwiększenie wielkości objętego dopłatami gospodarstwa rodzinnego do 300 ha;
- wprowadzenie specjalnego paliwa rolniczego E10 już od 2024 r., a nie od 2026 r.;
- prace legislacyjne mające na celu ustanowienie Funduszu Ochrony Rolnictwa – projekt był omawiany na ostatnim posiedzeniu Rady Ministrów;
- powrót do dawnych, korzystniejszych zasad dzierżawy ziemi z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa – zarządzenie nr 74 zostało wycofane i przywrócone będzie zarządzenie nr 105, które jest bardziej przyjazne dla rolników i dzierżawców;
- negocjacje z Komisją Europejską w ramach utworzonej z polskiej inicjatywy koalicji 5 państw przyfrontowych (Polski, Bułgarii, Słowacji, Rumunii i Węgier), która wspólnym głosem apeluje do Komisji Europejskiej o pomoc dla rolników w tych krajach, obciążonych skutkami wojny Ukrainie;
- państwa przyfrontowe wspólnie wypracowały postulaty, które zawarły we wspólnym liście do komisarza UE ds. handlu oraz do komisarza UE ds. rolnictwa;
– Postulujemy, żeby na pomoc dla rolnictwa były przeznaczone większe środki niż proponowane przez Komisję Europejską 100 mln EUR dla pięciu krajów. W porównaniu do pomocy, którą dajemy z budżetu państwa, to jest kropla w morzu. Zwróciliśmy się do UE, żeby środki pomocowe mogły pochodzić także spoza Wspólnej Polityki Rolnej – powiedział minister rolnictwa i rozwoju wsi podczas wypowiedzi dla mediów.
Minister @RobertTelus w #ZUT #Szczecin: Dopłata do nawozów, pomoc przy kukurydzy i pszenicy- już jest. Już można składać wnioski. Są również dopłaty do innych zbóż – bo to jest Wasz postulat. Dzisiaj naszym celem jest opróżnienie magazynów ???????? rolnika.
— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) April 27, 2023
Będzie zmiana okresu sprzedaży zbóż
Szef resortu rolnictwa zapowiedział, że uruchomiona będzie także pomoc dla rolników, którzy sprzedali zboże od 1 grudnia do 14 kwietnia br.
Minister @RobertTelus w #ZUT #Szczecin: Ciężko pracowaliśmy całą noc. Wywalczyliśmy kolejną pomoc, którą ogłaszam po raz pierwszy – również pomoc dla wszystkich zbóż – od 1 grudnia do 14 kwietnia. Takie rozporządzenie wprowadzimy w najbliższym czasie.
— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) April 27, 2023
Rozporządzenie do zapowiedzianej pomocy powinno się niedługo ukazać, a zasady jej przyznania zapewne będą analogiczne, jak przy pomocy od 15 kwietnia do 15 czerwca.
Wzrosną dopłaty do paliwa
To akurat nic nowego, bo już o tym informowaliśmy, że minister wraz z premierem wnioskują w KE o wyrażenie zgody na to aby podnieść zwrot akcyzy za paliwo rolnicze do 2 zł/l. Rolnicy jednak uważają, że jest to za mało i chcieliby żeby dopłata wyniosła 3 zł/l. Na to jednak KE raczej się nie zgodzi, bo może te zaburzyć konkurencję na rynku europejskim.
Minister @RobertTelus w #ZUT #Szczecin: Kolejna pomoc dopłata do paliwa. Państwo mówiliście 3 zł – zgodnie z przepisami możemy dać max. 1.46zł. Wspólnie z premierem @MorawieckiM występujemy do #UE, żeby to było 2 zł. Nie wierze, że ???????? nie widzi waszych protestów.
— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) April 27, 2023
Minister Telus podkreślił, że kolejnym z listy 16 postulatów był Fundusz Ochrony Rolnictwa.
- Ustawa już jest przygotowana i jej projekt był omawiany na ostatnim posiedzeniu rządu - powiedział szef resortu rolnictwa.
Minister @RobertTelus w #ZUT #Szczecin: Kolejny zapis Waszych postulatów – fundusz ochrony rolnictwa. Ustawa już jest przygotowana i jej projekt był omawiany na ostatnim posiedzeniu rządu.
— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) April 27, 2023
Porozumienie zostało podpisane
Zwieńczeniem było podpisanie porozumienia zawartego podczas dzisiejszego spotkania. Podpisy złożyli przedstawiciele organizacji rolniczych obecni na obradach oraz przedstawiciele resortu rolnictwa.
O godz. 14.00 odbyła się konferencja prasowa w Szczecinie ministra Roberta Telusa, podczas której podsumowane będą omówione z rolnikami postulaty.
- Zakończyły się dwudniowe negocjacje z grupą protestacyjną dotyczące tej trudnej sytuacji, przede wszystkim spowodowanej wojną, dotyczącej zbóż, ale również innych produktów, które napływały do Polski, a także wysokie ceny nawozów, spowodowane wysoką ceną gazu. To spowodowało, że rolnictwo było i jest w bardzo trudnej sytuacji. Dlatego rolnicy protestowali – mówił Robert Telus podczas konferencji prasowej. Podkreślił, że takiego protestu, rozmów i organizacji negocjacji jak w Szczecinie, nie widział nigdy.
Robert Telus: Poszliśmy na kolejne ustępstwa
- Dyskusja może była czasami emocjonalna, ale była to dyskusja o problemach. Doszliśmy jednak do pewnego porozumienia. Pewne rzeczy już wdrożyliśmy w życie – mówił Telus. Wymienił m.in., zamknięcie granicy na produkty ukraińskie, dopłaty do zbóż, czy dopłaty do nawozów.
- Dziś w nocy, z Panem Premierem poszliśmy na kolejne ustępstwa, kolejne działania, które pomagają polskiemu rolnictwu. Ten protest w Szczecinie obejmował wiele różnych grup społecznych, z wielu różnych części kraju. Te rzeczy, które zostały wynegocjowane, a postulaty wprowadzone w życie działają dla całego kraju – mówił Telus.
Pojawiło się kilka rozbieżności w realizacji postulatów, gdyż niektórych jak podkreślił minister Telus nie da się zrealizować, a niektóre muszą jeszcze być przepracowane.
Minister @RobertTelus podczas briefingu prasowego w #Szczecin: Daliśmy kolejny krok do przodu dla rozwoju ???????? rolnictwa. Postulaty, które nie zostały już spełnione będą realizowane później. Były też postulaty rozbieżne, ale to jest dosłownie kilka procent z całości.
— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) April 27, 2023
Rozmowy na linii MRiRW - rolnicy będą kontynuowane
- Podtrzymujemy dalej rozmowy w tym samym składzie, aby dalej rozwijać polskie rolnictwo – podkreślił minister.
Z kolei Stanisław Barna, działacz Solidarności Rolników Indywidualnych podkreślił, że niektórzy z rolników zostawili swojego gospodarstwa na niemal miesiąc, aby walczyć o zmiany i realizację postulatów przez rząd.
- Ostatnie tygodnie, to były bardzo ciężkie rozmowy. Ciężkie rozmowy, które przyniosły efekty. Będzie ta stara umowa Henryka Kowalczyka. Pan minister Telus podjął rękawicę i będzie pomoc do 300 hektarów i do wszystkich zbóż. O to nam chodziło na początku – mówił Barna. W dalszym etapie będą prowadzone prace również nad innymi postulatami. Według Barny trzeba jeszcze wiele pracy aby opróżnić magazyny przed żniwami.
- Zjeżdżamy z Wałów Chrobrego, ale pogotowie protestacyjne zostanie utrzymane do momentu wypracowania reszty naszych postulatów. Będziemy rozmawiać dalej, może już nie tak intensywnie, ale będziemy próbować załatwić to szybko – podkreślił Barna.
Jakie są finalne stawki dopłat do zbóż?
Rzeczywiście, tempo zmian zapowiedzi rządowej pomocy jest bardzo duże. Podsumujmy więc to co na dziś wiemy. Rządowa pomoc ma wyglądać następująco.
- 1 050 zł/ha do upraw kukurydzy położonych w województwie lubelskim i podkarpackim;
- 825 zł/ha do upraw pszenicy położonych w województwie lubelskim i podkarpackim;
- 840 zł/ha do upraw kukurydzy położonych w województwie małopolskim, mazowieckim, świętokrzyskim i podlaskim;
- 660 zł/ha do upraw pszenicy położonych w województwie małopolskim, mazowieckim, świętokrzyskim i podlaskim;
- 630 zł/ha do upraw kukurydzy położonych w pozostałych województwach;
- 495 zł/ha do upraw pszenicy położonych w pozostałych województwach.
Pszenica sprzedana między 15 kwietnia a 15 czerwca 2023 roku:
- 2200 zł do ha w całej Polsce
Kukurydza sprzedana między 15 kwietnia a 15 czerwca 2023 roku:
- 1750 zł/ha - z woj. lubelskiego i podkarpackiego
- 1610 zł/ha – małopolskie, mazowieckie, świętokrzyskie, podlaskie
- 1400 zł/ha – zachodniopomorskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, śląskie, dolnośląskie, opolskie, łódzkie, lubuskie
Jęczmień i pszenżyto sprzedane od 1 grudnia 2022 do 15 czerwca 2023 roku:
- 1125 zł/ha – z woj. lubelskiego i podkarpackiego
- 1035 zł/ha – małopolskie, mazowieckie, świętokrzyskie, podlaskie
- 900 zł/ha – zachodniopomorskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, śląskie, dolnośląskie, opolskie, łódzkie, lubuskie
Rzepak sprzedany od 1 grudnia 2022 do 15 czerwca 2023 roku:
- 1750 zł/ha - z woj. lubelskiego i podkarpackiego
- 1610 zł/ha – małopolskie, mazowieckie, świętokrzyskie, podlaskie
- 1400 zł/ha – zachodniopomorskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, śląskie, dolnośląskie, opolskie, łódzkie, lubuskie
Żyto, owies, mieszanki zbożowe sprzedane od 1 grudnia 2022 do 15 czerwca 2023 roku:
- 875 zł/ha - z woj. lubelskiego i podkarpackiego
- 805 zł/ha – małopolskie, mazowieckie, świętokrzyskie, podlaskie
- 700 zł/ha – zachodniopomorskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, śląskie, dolnośląskie, opolskie, łódzkie, lubuskie
Nabór wniosków zostanie przeprowadzony w terminie 1-30 czerwca 2023 roku przez ARiMR. Natomiast nabór wniosków na dopłaty do pszenicy i kukurydzy sprzedanej od 1 grudnia 2022 do 14 kwietnia 2023 już trwa i zakończy się 30 czerwca.
bcz/dkol/zuzcwik
fot. MRiRW
