- W roku 2007 tych grup producenckich było nie więcej jak 350. Kiedy odchodziłem z ministerstwa rolnictwa było półtora tysiąca. Teraz zostało ich 500. Organizowanie rolników musi być przez państwo wspierane, a nie utrudniane - mówił podczas konferencji prasowej w gminie Cegłów Marek Sawicki z Polskiego Stronnictwa Ludowego.
A co mówią oficjalne dane? Jak informuje ministerstwo rolnictwa w rejestrach:
· grup producentów rolnych,
· wstępnie uznanych grup producentów,
· uznanych organizacji producentów
na koniec 2015 r. figurowało łącznie 1578 podmiotów, natomiast na koniec 2022 r. 1089 podmiotów.
Według stanu na 13.08.2023 r. w ramach PROW 2014-2020 przetwórcy z branży owoców i warzyw od 2016 r. otrzymali ponad 400 mln zł dofinansowania.
Jak zrzeszają się rolnicy w UE?
Posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego o sytuację grup producenckich w Polsce zapytali wcześniej resort rolnictwa w interpelacji poselskiej. Chcieli się w niej m.in. dowiedzieć, jaki jest procent rolników z branży owoców i warzyw zrzeszonych w grupy, organizacje czy innego rodzaju zrzeszenia we Francji czy Włoszech.
W odpowiedzi ministerstwo rolnictwa poinformowało, że wg badania przeprowadzonego na zlecenie Komisji Europejskiej przez niezależnych ekspertów, w tym również z Polski, pt. „Badanie najlepszych sposobów utworzenia organizacji producentów, przeprowadzania ich działań i wspierania” (raport końcowy z maja 2019 r.), w regionie Trentino Alto Adige we Włoszech przodującym w produkcji jabłek, odsetek producentów zrzeszonych w organizacjach producentów owoców i warzyw w relacji do producentów jabłek w tym regionie wynosi ok. 90%. Podobnie rzecz ma się z poziomem zorganizowania producentów pomidorów w regionie EmiliaRomagna – odsetek rolników zrzeszonych w organizacjach producentów w tym regionie Włoch wynosi 95%. We Francji w dwóch regionach odnotowano wysoki odsetek rolników będących członkami organizacji producentów – blisko 80% w regionie Południowo-Zachodnim słynącym z produkcji jabłek i blisko 90% w sektorze pomidorów w Bretanii. Dla porównania – średni poziom zorganizowania rolników w sektorze owoców i warzyw we Francji wynosi ok. 50%.
Zdaniem MRiRW z analogiczną sytuacją mamy do czynienia w Polsce, gdzie ok. 40% rolników jest członkami organizacji producentów w regionach Grójecko-Wareckim i Sandomierskim, podczas gdy średni stopień zorganizowania w Polsce, biorąc pod uwagę liczbę producentów, ocenia się na ok. 10 – 15%.
Jaka dalsza pomoc dla grup producenckich?
Ministerstwo rolnictwa podkreśla także, że pomoc dla grup producenckich będzie kontynuowana. W Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej 2023-2027 określonych zostało 6 interwencji (I.7.1 – I.7.6), które obejmują działania, jakie mogą być uwzględnione w programach operacyjnych m.in. organizacji producentów owoców i warzyw.
Wśród interwencji, o których mowa przewidziano wspieranie:
- poprawy infrastruktury służącej do planowania i organizacji produkcji, dostosowania produkcji do popytu w odniesieniu do jakości i ilości, optymalizacji kosztów produkcji i zwrotu z inwestycji oraz stabilizacji cen producentów owoców i warzyw (interwencja I.7.1);
- poprawy wyposażenia technicznego wykorzystywanego do koncentracji dostaw i umieszczania produktów na rynku owoców i warzyw (interwencja I.7.2);
- działań informacyjnych, promocyjnych i marketingowych w odniesieniu do produktów, marek i znaków towarowych organizacji producentów owoców i warzyw (interwencja I.7.3);
- wycofania z rynku owoców i warzyw (interwencja I.7.4);
- działań na rzecz ochrony środowiska oraz łagodzenia zmian klimatu; oraz
- badań i rozwoju (interwencja I.7.6).
Aktualnie trwają prace nad wytycznymi określającymi zasady realizacji powyższych interwencji.
Zatwierdzenie programu operacyjnego będzie dokonywało się poprzez zawarcie umowy pomiędzy organizacją producentów owoców i warzyw z agencją płatniczą, na podstawie której, organizacji tej przyznawana będzie pomoc. Przeprowadzenie pierwszego naboru, w ramach którego rozpatrywane będą programy operacyjne organizacji producentów owoców i warzyw zaplanowano na połowę 2024 r.
wk
Fot. Envato Elements