To pytanie otrzymaliśmy od Czytelnika, który będąc podatnikiem VAT często kupuje od sąsiadów zboże paszowe oraz prosięta na tucz. Przeważnie są to rolnicy ryczałtowi. Podczas ostatniej kontroli fiskusa kazało się, że jeden z takich kontrahentów podał nie swój numer konta, co przysporzyło trudności naszemu Czytelnikowi.
O odpowiedź poprosiliśmy Romana Włodarza, prezesa Śląskiej Izby Rolniczej, wraz z którym prowadzimy seminaria VAT dla naszych Czytelników:
Problem podawania „nie swoich” numerów kont bankowych przez rolników ryczałtowych jest przedmiotem licznych kontroli „krzyżowych” organów podatkowych i paradoksalnie nie tylko dotyczy podatku VAT, ale też podatku od spadków i darowizn. Jednak nie ma formalnie żadnego obowiązku umieszczania na fakturze VAT RR danych o koncie bankowym rolnika ryczałtowego, a także nie sprecyzowano, w jakiej formie rolnik ryczałtowy miałby oświadczać o tym fakcie. Warto w tym miejscu przywołać wyrok NSA z 25 marca 2010 r.:
„Przyjęcie przez ustawodawcę za miarodajne i wystarczające dla celów dokonania zryczałtowanego zwrotu podatku oświadczenia o posiadaniu statusu rolnika ryczałtowego oznacza, że czynny podatnik VAT, wykonując przewidziane w ustawie czynności związane z nabyciem produktów rolnych od rolnika ryczałtowego, uprawniony jest (…) do zwiększenia kwoty podatku naliczonego o zryczałtowany zwrot podatku, niezależnie od tego, czy oświadczenie dostawcy produktów rolnych, o którym mowa w art. 116 ust. 3 tej ustawy, jest zgodne z prawdą, czy też nie. Późniejsze wykazanie, że oświadczenie to jest nieprawdziwe, nie powoduje negatywnych skutków dla wystawcy faktury VAT RR, w szczególności nie wpływa na możliwość skorzystania z uprawnienia, o którym mowa w art. 116 ust. 6”.
W tymże wyroku podkreślono, że w Rozdziale 2 Działu XII nie przewidziano możliwości kontroli prawdziwości złożonego przez dostawcę oświadczenia. Jednak dla celów bezpieczeństwa obrotu prawnego dobrze jest mimo to uzyskać od rolnika ryczałtowego osobne oświadczenie o koncie bankowym. O ile jednak ww. wyrok zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa nabywcy produktów rolnych, o tyle poważne problemy może mieć sam rolnik ryczałtowy, podający nieprawdziwy (nie swój) numer konta, np. w celu uniknięcia zajęcia środków finansowych przez komornika, albo w celu uniknięcia zapłaty alimentów.
Jeszcze częściej mamy przypadki przelewania środków pieniężnych ze sprzedaży produktów rolnych na konta w obrębie rodziny, np. syn „młody rolnik” podaje konto swojego ojca, albo na odwrót, w celu bezpośredniego transferu środków lub udokumentowania sprzedaży. Od strony podatkowej takie przelewy na nie swoje konto mogą być uznane przez organa podatkowe jako darowizna środków pieniężnych. Od 2007 roku taka darowizna (w formie przelewu bankowego) w kręgu krewnych I stopnia jest zwolniona co do zasady z podatku od darowizn, jednak pod warunkiem zgłoszenia tego faktu w ciągu 6 miesięcy do US na odpowiednim druku (SDZ-2). Brak zgłoszenia w odpowiednim terminie skutkuje, po kontroli, decyzją o zapłacie tego podatku na zasadach ogólnych, wraz z odsetkami. Niezależnie od tego, jeśli organa podatkowe uznają działanie jako próbę obejścia prawa, może być wszczęte postępowanie karne. opr. pł
Chcesz wiedzieć więcej o rozliczaniu podatku VAT w gospodarstwie? Zapisz się na nasze warsztaty na temat VAT! W tym roku będziemy aż w 6 lokalizacjach!