Okres przejściowy
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, rozliczenie PROW 2014–2020 powinno nastąpić do końca 2023 r., zgodnie z zasadą n+3. Mając jednak na uwadze przepisy UE w zakresie wydłużenia okresu realizacji Programu o 2 lata MRiRW proponuje zmianę, zgodnie z którą zakończenie realizacji operacji i złożenie wniosku o płatność końcową będzie możliwe do 30 czerwca 2025 r.
Kto pierwszy w kolejce po pomoc?
Kolejna zmiana proponowana w rozporządzeniu ma na celu ustalenie kolejności przyznawania pomocy.
Proponuje się, aby w pierwszej kolejności pomoc przysługiwała na operacje w obszarze rozwój produkcji prosiąt ze względu na fakt stale diagnozowanego problemu z brakiem dostępu na polskim rynku do dużych, wyrównanych i wysokojakościowych partii prosiąt. Produkcja ta charakteryzuje się dużymi wymaganiami co do dostosowania budynków oraz jest jednym z najtrudniejszych rodzajów produkcji rolnej. Jednocześnie MRiRW przyznało, że dotychczasowe efekty wsparcia są niewystarczające. Do końca zeszłego roku zawarto jedynie 243 umowy w ramach tego obszaru, w tym zrealizowano 158 operacji.
W następnej kolejności proponuje się wsparcie rozwoju produkcji bydła mięsnego. Tu również powodem jest niewystarczające dotychczasowe efekty wsparcia. Do 31.12.2020 r. zawarto 533 umowy w ramach tego obszaru, w tym zrealizowano 301 operacji). Jest to również ważne dla dotychczasowych producentów trzody chlewnej, którzy na skutek obecności w Polsce ASF poszukują nowych kierunków produkcji. Produkcja bydła mięsnego stanowi taką alternatywę a jej rozwój powinien przełożyć się na wzrost spożycia mięsa wołowego w kraju.
W zakresie wdrażania obszaru rozwój produkcji mleka krowiego mamy do czynienia z efektami wdrażania na oczekiwanym poziomie, dlatego proponuje się, aby obszar ten został wsparty jako ostatni z trzech obszarów wyodrębnionych i ukierunkowanych na produkcję zwierzęcą.
Ostatni w kolejce
Obszar d czyli „racjonalizacja technologii produkcji, wprowadzenie innowacji, zmiana profilu produkcji, zwiększenie skali produkcji, poprawa jakości produkcji lub zwiększenie wartości dodanej produktu” ma bardzo szeroki zakres i mogą być w tym przypadku realizowane różnorodne operacje. Ukierunkowanie pomocy w tym przypadku jest bardzo szerokie, kluczowym aspektem jest wykazanie przez wnioskodawcę, że proponowana operacja wpłynie na poprawę konkurencyjności i zwiększenie rentowności gospodarstwa oraz doprowadzi do wzrostu wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA), co najmniej o 10% dzięki poprawie ogólnych wyników gospodarstwa. Ze względu na tak duży zbiór potencjalnych beneficjentów i mniej precyzyjne ukierunkowanie pomocy, operacje realizowane w ramach tego obszaru powinny być wsparte po zapewnieniu finansowania dla operacji realizowanych w obszarach (rozwój produkcji prosiąt, rozwoju produkcji bydła mięsnego, rozwój produkcji mleka krowiego), które charakteryzuje bardzo precyzyjne ukierunkowanie wsparcia.
Połączone limity
Jednocześnie ze względu na końcowy etap realizacji PROW 2014–2020, w celu jak najpełniejszego wykorzystania budżetu poszczególnych instrumentów wsparcia (w tym „Modernizacji gospodarstw rolnych”) i w konsekwencji PROW 2014–2020, planowane jest wprowadzenie rozwiązania polegającego na połączeniu limitów środków dla województwa mazowieckiego i pozostałych województw począwszy od naborów, które odbędą się w 2021 roku.
Do tej pory z programu „Modernizacji gospodarstw rolnych” skorzystało nieco ponad 30 tys. rolników. Budżet na realizację tego działania wynosi ponad 2 mld euro. Budżet ten zostanie zwiększony o alokacje przewidziane dla Polski na lata 2021 i 2022.
wk