PS WPR 2023 - 2027 - jedna ustawa do wszystkich płatności dla rolników. Kto może się ubiegać o dopłaty i dofinansowania?

Przez Sejm została uchwalona ustawa o Planie Strategicznym, dzięki której ma być możliwe przekazanie 25 mld euro rolnikom w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. W jednej ustawie zdefiniowano wszystkie płatności przysługujące rolnikom. Komu zatem należą się unijne płatności na lata 2023 - 2027?

Projekt ten na celu miał stworzenie podstaw prawnych, które pozwolą na realizację Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej na lata 2023-2027. Wsparcie, którego głównymi odbiorcami mają być rolnicy, pozwoli również o ubieganie się o dotacje innym mieszkańcom obszarów wiejskich, a także przedsiębiorcom oraz samorządom.

Uwzględniono aż 3 tysiące uwag od rolników!

Podczas posiedzenia, przez komisje rolnictwa został odrzucony wniosek posłów opozycji o powołanie podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu. Rozpatrzono również kilka legislacyjnych poprawek.

— Jest to dokument, który będzie służył, będzie dotyczył każdego rolnika w Polsce. Były przeprowadzane bardzo duże, szerokie konsultacje, jeżeli chodzi o ten dokument. Wpłynęło ponad 3 tys. uwag do tego dokumentu. Te uwagi zostały w nim uwzględnione — mówił w Sejmie poseł sprawozdawca Robert Telus.

Czytaj także: 25 mld euro dotacji w Planie Strategicznym WPR – jak rolnicy będą mogli skorzystać z tych pieniędzy?

— Chcę prosić Wysoką Izbę o jak najszybsze uchwalenie naszego planu strategicznego, bo — jak wszyscy wiemy — z dniem 15 marca rolnicy będą mogli w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa składać wnioski o dopłaty, a także wnioski o korzystanie z ekoschematów. To uchwalenie jest dla nas bardzo istotne, a przed nami jeszcze Senat — apelował do posłów wiceminister rolnictwa Ryszard Bartosik.

Jakie cele projektowanej ustawy o Planie Strategicznym?

Główne cele projektowanej ustawy to określenie:

podmiotów uczestniczących w realizacji PS oraz ich zadań;
podstawowych zasad przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach interwencji objętych PS oraz przejściowego wsparcia krajowego,
zasady przeprowadzania kontroli w ramach PS;
zasad wdrażania instrumentów finansowych;
zasad funkcjonowania krajowej sieci wspólnej polityki rolnej, zwanej dalej „KSOW+”, i podmiotów, które zapewniają funkcjonowanie tej sieci.

— Plan Strategiczny wiąże się z zupełnie nowym podejściem do wdrażania WPR. W jednym dokumencie ujęte zostały zarówno interwencje w formie płatności bezpośrednich, interwencje sektorowe (I filar WPR), jak i interwencje dotyczące rozwoju obszarów wiejskich, pomoc techniczna (II filar WPR), a także przejściowe wsparcie krajowe (finansowane ze środków budżetowych) — czytamy w uzasadnieniu projektu.

Kwalifikujące się do dopłat hektary muszą pozostawać w dyspozycji rolnika

Przez ustawę regulowane będą również kwestie dotyczące prawa do otrzymywania unijnych płatności, które przysługiwać mają „posiadaczowi”, oznacza to, że kwalifikujące się do dopłat hektary muszą pozostawać w dyspozycji rolnika.

- Niemniej jednak prawo UE nie definiuje pojęcia „w dyspozycji”. Nie określa też charakteru stosunku prawnego, na podstawie którego dany obszar jest użytkowany przez rolnika (pozostaje w jego dyspozycji) -napisano w uzasadnieniu.

Czytaj także: Zobacz, co się zmieni w Krajowym Planie Strategicznym

Pojęcie „w dyspozycji” przyjęto, że należy rozumieć jako tożsame z posiadaniem oraz zaproponowano przyjęcie dotychczasowego rozwiązania, które mówi, że grunty rolne muszą pozostawać w posiadaniu rolnika w dniu 31 maja roku złożenia wniosku o przyznanie pomocy. Jest to ostateczna data, kiedy to można dokonywać zmian we wniosku o przyznanie pomocy. W przepisie dodano obowiązek posiadania tytułu prawnego do gruntów, co do których przyznane mają zostać płatności. Zapis ten dodano w związku z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W przedmiotowym wyroku Trybunał ten stwierdził również, że posiadane gruntu powinno być zgodne z prawem danego państwa należącego do Unii Europejskiej, a więc powinno odbywać się na podstawie tytułu prawnego.

Co w przypadku posiadania zależnego i samoistnego gruntów lub zwierząt?

W ustawie zawarto również wyjaśnienie kwestii przyznania pomocy, w sytuacji, kiedy to grunt rolny lub zwierzę stanowi przedmiot posiadania samoistnego oraz posiadania zależnego. W tym przypadku proponuje się – tak jak do tej pory – aby pomoc przysługiwała posiadaczowi zależnemu. Posiadacz zależny to osoba, która faktycznie zajmuje się uprawą zadeklarowanych gruntów lub utrzymywaniem zwierząt.

Składanie wniosków o dopłaty za pomocą systemu teleinformatycznego

Zaproponowano również w ustawie rozwiązana, które stanową, że składanie wniosków o przyznanie pomocy finansowej oraz ich rozpatrywanie, w tym prowadzenie korespondencji w sprawie, a także zawieranie umów o przyznanie pomocy, odbywało się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego ARiMR.

Elektronizacja przyczynić się ma do szybszego rozpatrywania niż w poprzednich perspektywach finansowych spraw, a także wpłynie na zmniejszenie kosztów funkcjonowania administracji. Dodatkowo ułatwić ma sporządzanie i przekazywanie sprawozdań na potrzeby monitorowania i sprawozdawczości Planu Strategicznego.

— W ramach rozszerzania procesu informatyzacji są uwzględniane jednocześnie możliwości rolników. Dlatego w odniesieniu do działań objętych Zintegrowanym Systemem Zarządzania i Kontroli, w szczególności płatności bezpośrednich, korespondencja między ARiMR oraz beneficjentem będzie prowadzona w formie elektronicznej tylko wtedy, gdy beneficjent wyrazi na to zgodę. W ten sposób zostały uwzględnione postulaty środowisk rolniczych zwracających uwagę, że powszechna informatyzacja może być zbyt dużym utrudnieniem dla rolników — czytamy w uzasadnieniu projektu.

wk
Fot. Envato Elements