Ceny mleka w kwietniu. Ile płaciły mleczarnie i jakie są prognozy?

GUS podał właśnie ceny produktów rolnych, które otrzymywali rolnicy w kwietniu br. Między innymi podano średnie ceny mleka w Polsce i we wszystkich województwach. W porównaniu do ubiegłego miesiąca polscy rolnicy za mleko otrzymywali średnio 2,02 zl/l, było to 3 gr/l mniej niż w marcu. Najwięcej za mleko w Polsce otrzymują hodowcy bydła mlecznego w woj. podlaskim, a najmniej w woj. małopolskim. Największy średni spadek cen zanotowano w woj. łódzkim. Niestety ten spadek pokazuje, że nadal mleczarnie systematycznie obniżają ceny za mleko. 

Ceny mleka w kwietniu 2024 r. wg. GUS

Ceny mleka w UE 

Według Milk Market Observatory producenci mleka w UE w kwietniu za każdy litr mleka otrzymywali średnio 0,46 euro/l. Najwięcej w UE za mleko w kwietniu mieli Grecy, Maltańczycy, Hiszpanie i producenci mleka na Cyprze. Najmniej w UE za mleko płacą na Litwie, Łotwie, w Słowenii i Bułgarii. W Polsce średnia cena mleka w kwietniu wg. notowań MMO wyniosła 0,47 euro/l, a więc była lekko ponad średnią unijną.  

Według ostatniej, majowej prognozy krótkoterminowej KE ceny mleka surowego w UE wzrosły w III kw. 2023 r. i ustabilizowały się w pierwszych miesiącach 2024 r. Dostawy mleka w UE pozostały raczej stabilne w 2023 r., co w połączeniu z lepszą zawartością tłuszczu i białka zapewniło stabilne dostawy dla przemysłu mleczarskiego. Warunki pogodowe były bardziej korzystne niż w trudnym 2022 r., koszty paszy spadły, wspierając wzrost wydajności mlecznej w UE (+1,8%) nawet przy dalszym spadku pogłowia bydła mlecznego (-1,7%).

Podczas gdy globalny popyt na produkty mleczne jest nadal stosunkowo niski, eksport z UE ożywił się m.in. w przypadku odtłuszczonego i pełnego mleka w proszku, ale także serwatki, sera i masła. W 2024 r. produkcja sera i serwatki w UE prawdopodobnie nadal będzie czerpać korzyści z wyższej dostępności suchej masy mlecznej i konkurencyjnych cen, co może przełożyć się na dalszy wzrost eksportu z UE (odpowiednio +2,5% i +2,5%). Jednak dalszy wzrost eksportu mleka w proszku z UE jest mało prawdopodobny ze względu na ograniczony potencjał dalszego rozwoju rynków Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu (które napędzały wzrost eksportu w 2023 r.).

Jak podejrzewają eksperci KE pomimo stale zmniejszającego się pogłowia krów mlecznych (-0,5%), podaż mleka w UE pozostanie względnie stabilna również w 2024 r. (+0,4%). Stabilizacja cen nakładów i produkcji może poprawić marże dla producentów mleka w 2024 r., podczas gdy konsumpcja mleka w UE może może skorzystać z nieco niższej inflacji żywności i ogólnie pozostać stabilna. 

W niektórych krajach dostawy surowego mleka spadły (np. IE, FR, IT). W innych dostawy wzrosły (np. BE, DE, PL), co ilustruje wpływ innych czynników niż ceny mleka surowego (wpływ pogody, zmiany strukturalne itp.).

W 2024 r. prognozuje się, że przy założeniu normalnych warunków pogodowych cen mleka surowego utrzymają się nadal powyżej historycznych poziomów. 

Indeks cen produktów mlecznych FAO

- Według danych Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa kwiecień 2024 r. był miesiącem, w którym zahamowany został, trwający przez ostatnie sześć miesięcy, wzrost wartości indeksu cen produktów mlecznych FAO. W kwietniu 2024 r. wskaźnik ten nieznacznie obniżył się do poziomu 123,7 pkt i był o 0,3 pkt niższy niż w marcu 2024 r. Jednocześnie wskaźnik ten był o 5,5 pkt niższy niż przed rokiem - podaje Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Jak czytamy w analizie KOWR na spadek wartości indeksu FAO miały wpływ obniżki ceny odtłuszczonego mleka w proszku i sera na rynku międzynarodowym. Było to spowodowane zmniejszeniem popytu importowego ze strony krajów Europy Zachodniej przy jednoczesnym umocnieniu się w poprzednim miesiącu dolara amerykańskiego

Global Dairy Trade - indeks GDT znów w górę

Podczas aukcji, która odbyła się 21 maja indeks cen GDT wzrósł o 3,3%, na aukcji sprzedano 18 561 ton produktów, wszystkie ceny poszły w górę. Największy, bo prawie 10 proc. wzrost odnotowano w przypadku sera mozzarella, spore wzrosty dotyczyły również OMP, PMP i laktozy. To dobry prognostyk na przyszłość. 

Ceny produktów mleczarskich w Polsce

Jak podaje KOWR w najnowszym raporcie z okresu 22.04–05.05.2024 r. zakłady mleczarskie monitorowane w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW, zbywały masło w blokach przeciętnie po 24,42 zł/kg, o 1,1% drożej niż w poprzednim notowaniu. Za masło konfekcjonowane uzyskiwano 25,07 zł/kg (5,01 zł za 200 gramową kostkę), o 1,8% mniej niż w okresie 15–21 kwietnia br. Masło w blokach było droższe niż przed rokiem o 17%, a masło konfekcjonowane – o 15,5%. Cena zbytu OMP wyniosła 10,22 zł/kg, o 3,4% mniej niż w trzecim tygodniu kwietnia br. i o 6% mniej niż przed miesiącem. W porównaniu z notowaniami sprzed roku OMP było o 16% tańsze.

- Dane PONT wykazały, że w 2023 branża mleczarska osiągnęła najgorszy wynik finansowy od 2015. Zyski w przetwórstwie mleka zmalały o 70,6% r/r przy spadku przychodów o 9,3% r/r. Decydująca o spadku była 1h23. Producenci zmagali się z niskimi cenami przetworów, na co wpływał przede wszystkim zmniejszony popyt, a jednocześnie skala spadków cen skupu nie była tak głęboka. Bardzo dobre wyniki z 2022 pozwalały jednak na utrzymanie dobrego poziomu płynności przedsiębiorstw - podaje bank PKO BP w najnowszym Agro Nawigatorze. 

Jakie będą ceny mleka? 

Jak prognozuje PKO BP przeciętna cena skupu mleka w 2024 zmaleje o 2-11% wobec wysokiego poziomu w 2023.

- Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem jest utrzymanie się ujemnej dynamiki cen do końca 2024, choć widzimy niezerowe szanse na niewielkie podwyżki w 4q24. Utrzymanie się niskiej dynamiki produkcji u głównych światowych eksporterów oraz oczekiwane odbicie konsumpcji krajowej mogą oddziaływać w kierunku wzrostów cen produktów mleczarskich i tym samym cen oferowanych za surowiec - podają analitycy PKO BP. 

Z kolei analitycy Credit Agricole w Agro Mapie twierdzą, że wzrost produkcji mleka w UE i USA w warunkach słabego popytu na produkty mleczne będzie w najbliższych miesiącach oddziaływał w kierunku spadku cen na światowym rynku mleka. Trend spadkowy potrwa do III kw. 2024 r. Z dalszej części raportu można wywnioskować, że na rynku mleka może pojawić się korzystna koniunktura. 

- Oczekujemy, że na przełomie III i IV kw. br. dojdzie do odwrócenia trendu i wzrostu cen, czemu sprzyjać będzie ożywienie popytu na produkty mleczne, wspierane m.in. przez silniejszy popyt w Europie. W konsekwencji oczekujemy, że cena skupu mleka w Polsce w najbliższych miesiącach będzie kształtować się w trendzie spadkowym, przy czym lokalnie czynnikiem ograniczającym skalę spadku cen pozostanie wysoka konkurencja o surowiec pomiędzy mleczarniami. Tym samym prognozujemy, że na koniec 2024 r. cena skupu mleka w Polsce wyniesie ok. 210 zł/hl, a na koniec 2025 r. ok. 240 zł/hl - podają analitycy Credit Agricole.