GUS podał listopadowe ceny mleka, średnia cena w Polsce wzrosła o 13 gr/l, osiągając 2,33 zł/l. Podwyżki odnotowano we wszystkich województwach. Największy wzrost cen mleka zaobserwowano w woj. lubelskim i mazowieckim 17 i 18 gr/l. Najwięcej za mleko w Polsce otrzymywali rolnicy w woj. lubelskim 2,43 zł/l i woj. podlaskim 2,42 zł/l. (zobacz tabelę)
Jakie premie grudniowe za mleko?
Koniec roku sprzyja podwyżkom cen mleka w skupie, a to głównie za sprawą grudniowej premii za litr mleka. Koniec roku to tradycyjnie czas, kiedy wiele mleczarń dzieli się z dostawcami mleka swoim zyskiem, nie przez przypadek w grudniu średna cena bije rekordy. Premie grudniowe, inaczej świąteczne w mleczarniach w Polsce są zróżnicowane. Możesz zobaczyć je w artykule: Jakie premie grudniowe ustaliły mleczarnie za litr mleka?
Światowy rynek mleka – giełda GDT
W przeciwieństwie do poprzednich tygodni, w tym tygodniu średnia cena produktów mlecznych na giełdzie Global Dairy Trade (GDT) znacznie spadła. Średnia cena wszystkich produktów spadła o 2,9% do 4148 USD/t. Indeks cen GDT spadł z kolei o 35 punktów do 1219 - w porównaniu z ostatnią aukcją na początku grudnia.
Ceny wszystkich produktów (poza laktozą) spadły w mniejszym lub większym stopniu: pełne mleko w proszku (-2,9% do 3890 USD/t), odtłuszczone mleko w proszku (-2,9% do 2757 USD/t), masło (-0,6% do 6631 USD/t), ser Cheddar (-0,2% do 4682 USD/t), Ser mozzarella (-1,8% do 4033 USD/t). Wolumen obrotu produktami wyniósł 32 120 ton i był nieco niższy niż na aukcji 3 grudnia (33 630 ton).
Światowy rynek mleka - rekordowe ceny masła
Jak podaje Credit Agricole w najnowszej Agromapie relacja cen tłuszczu mlecznego i białka odzwierciedlana różnicą pomiędzy cenami masła i odłuszczonego mleka w proszku osiągnęła w ostatnich miesiącach rekordową wartość, wskazując na silną nierównowagę na rynku tłuszczu mlecznego i białka.
- Na obserwowany obecnie silny wzrost cen masła złożyły się trzy czynniki. Po pierwsze, od trzech lat spadają dostawy mleka w Nowej Zelandii (głównie ze względu na niekorzystne warunki pogodowe), która jest największym światowym eksporterem masła (ok. 48% udziału w światowym eksporcie). Po drugie, do produkcji masła potrzeba relatywnie dużo mleka na tle pozostałych produktów mlecznych. Co więcej, w procesie jego produkcji wytwarzane jest odtłuszczone mleko, którego ceny są obecnie niskie. Stąd mleczarniom bardziej opłaca się produkować sery, na których uzyskują wyższą marżę. Po trzecie, rośnie światowe spożycie masła, co w warunkach ograniczonej podaży mleka i relatywnie wysokie zużycia mleka przy produkcji masła dodatkowo podbija jego ceny względem pozostałych produktów mlecznych - wyjaśniają analitycy Credit Agricole.
To zjawisko również wyjaśniliśmy w artykule: Dlaczego ceny masła są wysokie? "Poczekajmy na kolejne show z masłem w tle"
Jak z kolei podaje KOWR już od listopada 2023 r. utrzymuje się wzrostowy trend wartości indeksu cen produktów mlecznych FAO. W listopadzie 2024 r. wskaźnik ten ukształtował się na poziomie 139,9 pkt, o 0,9 pkt wyższym niż w październiku 2024 r. i o 23,4 pkt wyższy niż rok temu.
Niska podaż mleka na świecie?
Nadal należy zaznaczyć, że podaż mleka w UE, Nowej Zelandii, USA, Australii i Argentynie, czyli największych eksporterów produktów mlecznych pozostaje niska i nie zmieniła się w III kwartale br. Zanotowano spadek dostaw wynikający z niższej produkcji mleka w UE i w USA.
- Światowy popyt jest ograniczany przez niższe zakupy ze strony Chin, które w okresie I-VIII zmniejszyły się o 12,0%, z czego najsilniej zmniejszył się import odtłuszczonego mleka w proszku (-35,1% r/r). Niższym zamówieniom z Chin sprzyja rosnący stopień samowystarczalności tego kraju w produkcji mleka, stąd nie oczekujemy ich wyraźnego zwiększenia. W najbliższych kwartałach prognozujemy stabilizację światowej podaży mleka. Jednocześnie oczekiwane przez nas ożywienie gospodarcze w Europie i w USA będzie sprzyjać zwiększonemu popytowi na produkty mleczne - wyjaśniają analitycy Credit Agricole.
Ceny produktów mleczarskich w Polsce
W notowaniach KOWR z 2-8 grudnia br. widoczny jest spadek krajowych cen zbytu masła w blokach, proszków mlecznych oraz sera Edamskiego, ale ceny sera Gouda są na najwyższym poziomie w 2024 r.
- Masło w blokach mleczarnie sprzedawały średnio po 36,68 zł/kg, o 2% taniej niż tydzień wcześniej, ale o 11% drożej niż przed miesiącem.
- Masło konfekcjonowane uzyskiwano 38,73 zł/kg, o 0,5% więcej niż w poprzednim notowaniu i o 6% więcej niż miesiąc wcześniej.
- Cena zbytu OMP wyniosła 10,80 zł/kg, o 1% mniej niż tydzień wcześniej, ale o 1% więcej niż przed miesiącem. W porównaniu z notowaniami sprzed roku OMP było o 3% tańsze.
- Cena PMP ukształtowała się na poziomie 19,16 zł/kg, o około 3% niższym niż przed tygodniem i o 20% wyższym niż w zeszłym roku.
- Za ser Edamski średnio w kraju płacono 20,50zł/kg, o 4% mniej niż tydzień wcześniej i o 7% mniej niż przed miesiącem. Cena zbytu sera Gouda wyniosła 23,33 zł/kg i była o 4% wyższa do uzyskanej w poprzednim notowaniu oraz o 5% wyższa niż przed miesiącem.
Prognoza cen mleka w 2025 r.
Bank Credit Agricole prognozuje, że ceny na rynku mleka będą kształtować się w trendzie wzrostowym.
- Uwzględniając sytuację na światowym rynku mleka prognozujemy, że cena skupu mleka w Polsce osiągnęła już swoje minimum lokalne i w najbliższych kwartałach będzie kształtować się w łagodnym trendzie wzrostowym. Tym samym oczekujemy, że na koniec 2024 r. cena skupu mleka w Polsce wyniesie ok. 240 zł/hl, a na koniec 2025 r. ok. 250 zł/hl - podkreślają analitycy Credit Agricole.
oprac. dkol na podst. topagrar.com/Credit Agricole/GUS/KOWR
