Produkcja mleka w Ukrainie spada, ale przemysłowe gospodarstwa rosną w siłę
Produkcja mleka w Ukrainie w 2024 roku wyniosła 7,2 mln ton, co oznacza spadek o 3% w porównaniu z rokiem poprzednim i aż 17% w stosunku do 2021 roku. Główne przyczyny tego stanu rzeczy to ekstremalne upały i przerwy w dostawach prądu, które są wynikiem ataków na infrastrukturę energetyczną.
Warto też dodać, że w ciągu trzech lat wojny, z „rolniczej mapy kraju zniknęło ponad 1261 przedsiębiorstw”. Wyzwania te nie zniechęciły jednak ukraińskich producentów mleka.
Poznaj, ile zarabia weterynarz, agronom i mechanik w Ukrainie.
Jak pisze portal MilkUA.info, powołując się na think tank Infagro, największy potencjał rozwoju wykazuje sektor przemysłowy. W 2024 roku w przemysłowych gospodarstwach rolnych wyprodukowano 3,1 mln ton mleka – to wzrost o 5% w porównaniu z poprzednim rokiem. Zdaniem analityków kluczem do sukcesu była poprawa wydajności stad mlecznych, mimo że ich liczba spadła. Pod koniec 2024 roku ukraiński sektor przemysłowy liczył 375 tys. krów.
Tymczasem w prywatnych gospodarstwach rolnych produkcja mleka będzie dalej spadać, a do 2027-2030 roku mleko będzie wykorzystywane na własne potrzeby.
Wzrost przetwórstwa mleka w Ukrainie
Rosnąca produkcja mleka w sektorze przemysłowym przełożyła się na wzrost w przetwórstwie mleczarskim. W 2024 roku ukraińskie zakłady przetworzyły 3,3 mln ton mleka, co oznacza wzrost o 4% względem roku poprzedniego. Prognozy na 2025 rok są jeszcze bardziej optymistyczne – przetwórcy mogą osiągnąć poziom 3,5 mln ton, co przewyższy wyniki sprzed wybuchu wojny.
- W zeszłym roku nastąpiły również pozytywne zmiany w branży [przetwórstwa mleka]. Zarobki producentów mleka były wysokie. Wielu firmom udało się zwiększyć sprzedaż produktów mlecznych. Niektóre zakłady miały na celu osiągnięcie przyzwoitego dochodu ze sprzedaży masła po rekordowo wysokich cenach. Przeprowadzono modernizację technologiczną szeregu zakładów mleczarskich – wskazują analitycy Infagro.
Warto dodać, że wysoka rentowność produkcji mleczarskiej w 2024 roku była dodatkowym impulsem do rozwoju.
Eksport produktów mlecznych w 2024 roku był lepszy, niż zakładano
Ukraina w 2024 roku wyeksportowała 600 tys. ton produktów mlecznych, co stanowiło wynik lepszy od prognoz. Głównymi produktami eksportowymi były masło, mleko w proszku oraz sery. Import produktów mlecznych utrzymał się na stosunkowo niskim poziomie – około 300 tys. ton, co wskazuje na znaczną samowystarczalność krajowego sektora mleczarskiego.
Eksperci zauważają, że eksport produktów mlecznych stał się jednym z filarów ukraińskiego rolnictwa, szczególnie w trudnych czasach wojny. Jednocześnie wskazują, że rynek ukraiński jest bardziej wrażliwy na zmiany cen surowców niż rynki zachodnie, co może stanowić wyzwanie w nadchodzących latach.
Globalny rynek mleka zwalnia
Produkcja mleka na świecie od 2000 roku wzrosła o 77%, osiągając w 2023 roku poziom 999 mln ton. Głównymi eksporterami pozostają Unia Europejska, Stany Zjednoczone i Oceania, jednak te regiony zaczynają odczuwać stagnację. Przyczynami są rosnące koszty produkcji, regulacje związane z Zielonym Ładem oraz brak zainteresowania młodych ludzi pracą w rolnictwie.
Ukraina wyróżnia się na tym tle – mimo wojny i zniszczeń w sektorze rolniczym, produkcja przemysłowa mleka wzrasta. W 2024 roku wzrost wyniósł 9% w porównaniu do 2021 roku, co pokazuje, że ukraińscy producenci skutecznie odpowiadają na globalne zapotrzebowanie.
Ukraińskie mleczarstwo będzie dalej się rozwijać?
Według ukraińskich analityków perspektywy na 2025 rok są obiecujące. Prognozowany wzrost produkcji i eksportu wskazuje na dalsze umacnianie pozycji Ukrainy na globalnym rynku mleczarskim. Jednak pełna odbudowa sektora po zniszczeniach wojennych wymagać będzie znacznych nakładów finansowych i wsparcia międzynarodowego. Oto niektóre straty, spowodowane wojną:
- Łączne straty i szkody w ukraińskim rolnictwie – 80 mld USD,
- Wartość zniszczonego majątku – 10,3 mld USD,
- Uszkodzenia i zniszczenia maszyn rolniczych – 5,8 mld USD,
- Straty, które obejmują utracone dochody producentów rolnych i zwiększone koszty produkcji (roślinna i zwierzęca) – 69,8 mld USD, itd.
Ukraińskie mleczarstwo, mimo licznych wyzwań, pokazuje, że nawet w najtrudniejszych warunkach można rozwijać efektywną i konkurencyjną produkcję. Inwestycje w modernizację i innowacje technologiczne mogą sprawić, że Ukraina stanie się jednym z kluczowych graczy na światowym rynku mleka.
Na podst. Dairy Global, MilkUA.info
