Zdaniem sygnatariuszy apelu wszystko wskazuje na to, że zbliżające się Święta Wielkanocne będą dla konsumentów najdroższymi w historii. Jednocześnie dla wielu zakładów mięsnych mogą to być także ostatnie święta w ich często kilkudziesięcioletniej historii.
Sektor wieprzowiny stanął na skraju upadku
- Brak systemowych rozwiązań doprowadził do tego, że szeroko rozumiany sektor wieprzowiny stanął na skraju upadku. Trudno zrozumieć, że kraj, który był jednym z większych producentów wieprzowiny w Europie, nie jest dziś w stanie utrzymać hodowli na takim poziomie, jaki zapewni dostęp do mięsa wieprzowego dla polskich konsumentów – czytamy w apelu skierowanym do Premiera Mateusza Morawickiego.
Zdaniem autorów apelu dewastacja branży odbywa się naprzemiennie. Z jednej strony represyjne podejście do zwalczania afrykańskiego pomoru świń, połączone z brakiem dostatecznego wsparcia hodowców, doprowadziło do największego w historii spadku liczby gospodarstw trzodziarskich. Dziś pogłowie trzody chlewnej wynosi zaledwie 9,62 mln sztuk i wciąż spada.
Z drugiej strony zakłady przegrywają nierówną walkę o klienta ze sklepami wielkopowierzchniowymi, które oferują mięso po rażąco zaniżonych cenach. Dziś w jednym ze sklepów wielkopowierzchniowych, reprezentowanych przez zachodni kapitał, można kupić schab w cenie 15 złotych za kilogram, gdy ten sam schabowy na rynku tradycyjnym sprzedawany jest w cenie 27 złotych.
Tanie mięso dla wielu osób jest na rękę
Stowarzyszenie Rzeźników i Wędliniarzy RP od wielu lat zgłaszało do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta problem rażąco zaniżanych cen sprzedaży mięsa. Pomimo przedstawiania wielu przykładów łamania przepisów prawa, dotychczas nie wszczęto żadnej procedury sprawdzającej.
- Nie możemy się oprzeć przekonaniu, że tanie mięso - oferowane klientom sieci handlowych - jest wielu osobom na rękę. Jednak w dalszej perspektywie doprowadza do rujnowania całej polskiej branży mięsnej. Sprzedaż po zaniżonych cenach, prowadzona przez sklepy wielkopowierzchniowe, z jednej strony doprowadza zakłady do bankructw, a z drugiej daje niechlubny przykład innym podmiotom współpracującym z sieciami, że jednak możliwe jest oferowanie produktów na marży bliskiej zeru. Brak reakcji władz państwowych na obecny proceder jest irracjonalny – czytamy w apelu.
Dlatego zdaniem sygnatariuszy należy na nowo unormować zasady funkcjonowania zakładów przetwórczych z działającymi na preferencyjnych warunkach zachodnimi sieciami wielkopowierzchniowymi. Na poziomie legislacyjnym należy m.in. doprowadzić do stworzenia regionalnych półek z produktami lokalnymi.
Co się dzieje na rynku trzody chlewnej?
Wprawdzie w ostatnim czasie można zaobserwować wyraźny wzrost ceny za mięso wieprzowe, ale wynika to z faktu spadającego w Polsce pogłowia, niewielkiej krajowej bazy zarodowej, bez której hodowcy skazani są na import prosiąt po cenach niestabilnych, zależnych od wahania waluty euro. Od ponad 8 miesięcy część województwa wielkopolskiego jest w czerwonej strefie, a hodowcy nie dość, że nie zarabiają, to ponoszą straty w związku z utrzymywaniem nierentownej hodowli trzody chlewnej. Skoro nie ma nadzwyczajnego wsparcia, minimalizującego straty dla hodowców w strefie czerwonej, to hodowla będzie upadała także w innych województwach twierdzą autorzy apelu.
Utrata rentowności zakładów mięsnych - podążają w kierunku bankructwa
Brak dostępności surowca doprowadził do gigantycznego wzrostu cen, który połączony z rosnącymi kosztami produkcji, opakowań, transportu, kredytów czy utrzymania kadry pracowniczej, a przede wszystkim wzrostu cen energii, już doprowadził do utraty rentowności wielu zakładów przetwórczych.
Czytaj także: O wsparciu dla sektora świń: ponury żart rządzących
Czytaj także: O wsparciu dla sektora świń: ponury żart rządzących
- Presja niskich cen sklepów wielkopowierzchniowych, zestawionych z ofertą lokalnych małych sklepów firmowych, nie pozwala na przerzucenie proporcjonalnie podwyżek na klientów. Zakłady generują więc straty, podążając w kierunku bankructwa. Należy podkreślić, że w 2022 roku zlikwidowanych zostało około 4 tysięcy małych sklepów, a niemal 10 tysięcy zawiesiło swoją działalność – napisano w apelu do Premiera.
Co powinien zrobić rząd, żeby uratować rynek trzody chlewnej?
Zdaniem sygnatariuszy apelu rząd powinien w obecnej sytuacja podjąć następujące działania:
- uruchomić preferencyjne kredyty dla zakładów, które znalazły się w trudnej sytuacji,
- uruchomić wsparcia dla hodowców trzody chlewnej w strefie czerwonej,
- uruchomić program odbudowy stad zarodowych,
- stworzyć regulacje ułatwiające lokalnym zakładom na „wejście” na półki sklepów wielkopowierzchniowych,
Zdaniem Stowarzyszenia Rzeźników i Wędliniarzy RP rząd powinien także:
- uruchomić dofinansowanie na tworzenie ferm wiatrowych oraz biogazowni dla zakładów przetwórczych i hodowców,
- wydawać preferencyjne zgody na budowę ferm powyżej 210 DJP, na które nie trzeba będzie czekać dłużej niż 1,5 roku (obecnie na otrzymanie decyzji środowiskowych oczekuje się od 3 do 5 lat).
Wspólny głos hodowców i przetwórców
- Pismo to składamy jako jeden apel - ściśle od siebie zależnych - przetwórców i hodowców. Jesteśmy świadomi tego, że składanie apeli nie rozwiąże problemów. Wobec powyższego w obecnym momencie nie widzimy innego rozwiązania poza spotkaniem z Panem Premierem i ustalenie realnych działań, które wyjdą naprzeciw naszym problemom – czytamy w podsumowanie apelu podpisanego przez Tomasza Parzybuta Prezesa Stowarzyszenia Rzeźników i Wędliniarzy RP, Wiktora Szmulewicza Prezes Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych, Tomasza Obszańskiego Przewodniczącego NSZZ RI Solidarność oraz Marka Duszyńskiego Przewodniczącego ZZR Samoobrona.
wk
fot. envato.elements
wk
fot. envato.elements
