W poprzedniej kadencji Sejmu ministerstwo rolnictwa wspólnie ze środowiskiem rolników przygotowało strategię na rzecz odbudowy produkcji trzody chlewnej w Polsce.
– Był to zestaw propozycji prawnych i finansowych mających na celu pobudzenie hodowli trzody chlewnej w Polsce. Jest to o tyle istotne, że w ostatnich latach obserwujemy spadek liczby stad hodowlanych, głównie z uwagi na konsekwencje wirusa ASF – przypomniał w interpelacji do MRiRW b. wiceminister rolnictwa i poseł Prawa i Sprawiedliwości Krzysztof Ciecióra, który zapytał co się dzieje w przygotowanym przez poprzednie kierownictwo MRiRW dokumentem oraz jaki jest pomysł nowego kierownictwa resortu na odbudowę produkcji trzody chlewnej w Polsce.
Zobacz także: W Wielkopolsce kiełkuje giełda tuczników
Rząd nie przyjął programu odbudowy trzody w Polsce
W odpowiedzi ministerstwo rolnictwa przyznało, że w 2023 r. toczyły się prace nad Programem odbudowy pogłowia świń. Wypracowanie ostatecznego kształtu programu stanowiło próbę pogodzenia rozmaitych (czasem rozbieżnych) postulatów przedstawicieli tego sektora. Program został skierowany do rozpatrzenia przez Radę Ministrów. Jednakże, na etapie rozpatrywania tego Programu przez Radę Ministrów, zgłoszone zostały uwagi przez Ministerstwo Finansów i Rządowe Centrum Legislacji, m.in. wskazujące na wątpliwości co do formuły i podstawy prawnej przyjęcia takiego dokumentu przez Radę Ministrów.
- W związku z tym, Ministerstwo nie kontynuowało prac nad tym Programem, a w odpowiedzi na problemy i potrzeby sektora wieprzowiny prowadzi prace nad poszczególnymi rozwiązaniami i instrumentami wsparcia, w tym nad zapewnieniem finansowania inwestycji dla producentów świń – napisał wiceminister rolnictwa Jacek Czerniak.
Jakie zmiany dla hodowców świń?
W ramach Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR) zaprojektowano preferencyjne wsparcie skierowane wprost do producentów świń, którego celem jest odbudowa pogłowia tych zwierząt w Polsce. Ta propozycja wsparcia została zawarta w zmianie PS WPR, która została zgłoszona do Komisji Europejskiej. Obecnie Polska oczekuje na akceptację tego projektu.
Powyższa propozycja polega na wsparciu zwrotnym (kredyt preferencyjny) dla producentów świń na budowę, rozbudowę i modernizację chlewni oraz jej wyposażenie. Parametry kredytu preferencyjnego:
- gwarancja do 80% kwoty kredytu pozostającego do spłaty (do kwoty 9 mln zł),
- spłata odsetek za rolnika (w tym marża bankowa) przez pierwsze 4 lata: przez pierwsze 2 lata – 100% odsetek, przez kolejne 2 lata – 50% odsetek;
- kredyt objęty gwarancją nawet na 15 lat,
- możliwość (po indywidualnej ocenie banku) karencji w spłacie kapitału na okres do 2 lat, w przypadku inwestycji rozwojowych, dla których potrzebny jest wydłużony czas na osiągniecie pełnej zdolności produkcyjnej finansowanego przedsięwzięcia,
- gwarancja udzielana bezpłatnie.
Kredyty będą udzielane przez banki komercyjne/spółdzielcze, które podpiszą umowę operacyjną z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Przewidywany termin uruchomienia wsparcia przełom 2024 r./2025 r.
Jak będziemy walczyć z ASF?
W ramach PS WPR na lata 2023-2027 do gospodarstw utrzymujących świnie skierowano także interwencję I.10.3 „Inwestycje zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF”. Interwencja ma na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się afrykańskiego pomoru świń. Wsparcie można uzyskać na inwestycje dotyczące bioasekuracji, w tym m.in. wykonanie ogrodzenia chlewni i zakup urządzeń służących bioasekuracji.
Ponadto gospodarstwa zajmujące się produkcją zwierzęcą, w tym prowadzące chów lub hodowlę świń, mogą skorzystać z następującego wsparcia w zakresie inwestycji:
- I.10.1.1 Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność;
- I.10.2 Inwestycje w gospodarstwach rolnych w zakresie odnawialnych źródeł energii (OZE) i poprawy efektywności energetycznej;
- I.10.15 Inwestycje poprawiające dobrostan bydła i świń.
Dodatkowo w ramach PS WPR realizowane są inne instrumenty wsparcia dla sektora produkcji świń:
- ekoschemat Dobrostan zwierząt,
- interwencja Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie – w tym świń.
Bioasekuracja - refundacja 100%
Producenci świń mogą ubiegać się o pomoc, która ma charakter pomocy de minimis w rolnictwie na refundację wydatków poniesionych na działania związane z bioasekuracją.
Refundacji 100 proc. wydatków podlega:
- zakup mat dezynfekcyjnych;
- zakup sprzętu do wykonania zabiegów dezynfekcyjnych, dezynsekcyjnych lub deratyzacyjnych oraz produktów biobójczych, środków dezynsekcyjnych lub deratyzacyjnych;
- zakup odzieży ochronnej i obuwia ochronnego;
- zabezpieczenie budynków, w których są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt domowych;
- przebudowę lub remont pomieszczeń w celu utrzymywania świń w gospodarstwie w odrębnych, zamkniętych pomieszczeniach mających oddzielne wejścia oraz niemających bezpośredniego przejścia do innych pomieszczeń, w których są utrzymywane inne zwierzęta kopytne – w przypadku gospodarstwa, w którym utrzymuje się średniorocznie nie więcej niż 50 sztuk świń.
Pomoc krajowa dla producentów świń - z czego mogą skorzystać?
Ponadto, w ramach pomocy krajowej producenci świń mogą skorzystać także z:
- pomocy finansowej dla producentów świń, którzy zaprzestali produkcji w związku z obowiązującym zakazem utrzymywania w gospodarstwie świń lub ich wprowadzenia do gospodarstwa;
- nieoprocentowanej pożyczki na sfinansowanie nieuregulowanych zobowiązań cywilnoprawnych dla producentów świń prowadzących działalność rolniczą na obszarach występowania ASF;
- dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych dla producentów świń, którzy w związku z obowiązującym zakazem utrzymywania w gospodarstwie świń lub ich wprowadzenia do gospodarstwa, wydanym w związku z wystąpieniem lub afrykańskiego pomoru świń, zaprzestali ich produkcji.
WK
Fot: Sierszeńska