Przypomnijmy, że w Szczecinie trwa ciągła akcja protestacyjna, która ma potrwać nawet miesiąc. Rolnicy są już na Wałach Chrobrego od 23 marca br., gdzie rozbili zielone miasteczko. Rolnicy rozdają mieszkańcom Szczecina owoce i warzywa, próbują tłumaczyć dlaczego są w centrum miasta i utrudniają ruch. Wyjaśniają sytuację dotyczącą rynku warzyw i ogromnych marż narzucanych przez markety chociażby na ziemniaki. Wielu mieszkańców Szczecina popiera akcję protestacyjną. Sytuacja w rolnictwie się pogarsza m.in. na rynku zbóż, drobiu, mleka oraz warzyw i owoców. Za stan polskiego rolnictwa według nich odpowiedzialna jest UE oraz polski rząd, który nie realizuje postulatów rolników.
Zboże może być eksportowane z portu w Szczecinie
Do Szczecina przyjechał dziś minister rolnictwa Robert Telus razem ze swoim zastępcą Rafałem Romanowskim. O 9:00 spotkał się z Zarządem Portów Szczecin i Świnoujście SA oraz przedstawicielami rolników na temat możliwości wyeksportowania z portu w Szczecinie zbóż. Po spotkaniu pojawiła się informacja, że miejscowy port przy pracy pełną parą może miesięcznie załadować na statki ok. 300 tys. ton zbóż. To oznacza, że do żniw ok. 1 mln ton zbóż może wyjechać z Polski przez Szczecin.
Minister #RiRW @RobertTelus w @ZMPSiS : Jestem zbudowany tym co usłyszałem – oba porty mogą w ciągu miesiąca wyeksportować 300 tys. ton zboża, a łącznie, wszystkie cztery nasze porty mają możliwość wyeksportowania 1 mln ton zboża w ciągu miesiąca. pic.twitter.com/MMrv7xyxbI
— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) April 13, 2023
W tym samym czasie rolnicy zgromadzeni w Zielonym Miasteczku na Wałach Chrobrego czekali na przyjazd ministra i deklarowali, że nie zakończą protestu dopóki nie będzie konkretnych propozycji rozwiązań aktualnych problemów w rolnictwie.
Minister Telus w Zielonym Miasteczku
Ok. 10:55 w Zielonym Miasteczku na Wałach Chrobrego pojawił się minister rolnictwa Robert Telus, który odniósł się do rolniczych postulatów.
Dodał, że możliwości eksportowe portów w Szczecinie, Gdyni i Gdańsku oraz transport kolejowy dają nadzieję, że uda się w najbliższych miesiącach wywieźć ziarno z Polski.
- Ja postawiłem sobie cel, niektórzy mówią, że zbyt ambitny i nierealny, ale ja wierzę w to, że do żniw uda się te 3-4 mln ton zbóż z polski wywieźć - deklarował minister Telus.
Dodał też, że od 14 kwietnia br. ARiMR będzie przyjmować od rolników wnioski o dopłaty do zbóż.
Minister @RobertTelus w #Szczecin: Od jutra będą przyjmowane w @ARiMR_GOV_PL wnioski o wsparcie w ramach puli 600 tys zł. pic.twitter.com/8fxuiPLZCR
— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) April 13, 2023
Szef MRiRW odpowiadał też na liczne pytania pytania rolników.
Minister @RobertTelus w #Szczecin: Wszystkie produkty spożywcze będą na granicy kontrolowane- podkreślam wszystkie. Nie przyjechałem po to aby wam mówić przestańcie protestować. Macie takie prawo, ale musimy robić wszystko, aby sytuację rozwiązać. Musimy to zrobić wspólnie. pic.twitter.com/vuPGze8kGW
— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) April 13, 2023
Długa lista postulatów rolników z woj. zachodniopomorskiego
Jeszcze przed rozpoczęciem spotkania z ministrem Telusem rolnicy na swoim profilu na Facebook‘u opublikowali listę postulatów, których spełnienia domagają się przez rząd. Oto one:
1) TARCZA ANTYKRYZYSOWA DLA GOSPODARSTW RODZINNYCH
Zgodnie z ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego gospodarstwa rodzinne w Polsce nie przekraczają 300 ha. Takie gospodarstwa powinny otrzymywać pomoc w związku z kryzysem energetycznym wywołanym wojną. Dlatego żądamy:
- dopłaty 1000 złotych do hektara,
- możliwości uzyskania kredytów preferencyjnych na odtworzenie potencjału produkcji rolnej (maksymalne oprocentowanie: 2 proc.),
- opracowanie i wdrożenie programu oddłużeniowego (m.in. przedłużenie spłat z tytułu zakupu nieruchomości rolnych w KOWR, dostępność kredytów na odtworzenie potencjału produkcji rolnej przez gospodarstwa rodzinne w trudnej sytuacji finansowej przy poręczeniu przez BGK).
2) GOSPODAROWANIE ZASOBEM WŁASNOŚCI ROLNEJ SKARBU PAŃSTWA
- żądamy unieważnienia umowy dzierżawy ze spółką w Babinku,
anulowania zarządzenia nr 74/2022/Z KOWR,
- w zarządzeniu nr 105/2020/Z żądamy wydłużenia okresu trwania dzierżawy do 25 lat,
- określenia zasad wyłączenia gruntów rolnych przez KOWR z tytułu kończących się umów dzierżawy dla gospodarstw rodzinnych,
- zmiana naliczania czynszów dzierżawy przez KOWR (rozwiązanie podobne jak naliczanie podatku rolnego – średnia z 11 kwartałów i wydłużenie spłaty rat za ziemię do 25 lat).
3) OBRÓT PRODUKTAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI Z UKRAINY
- żądamy upublicznienia wykazu podmiotów importujących zboże z Ukrainy,
- ustalenia kontyngentów towarów rolno-spożywczych w wymianie handlowej z Ukrainą,
- usuwania negatywnych skutków niekontrolowanego importu zbóż, kukurydzy i rzepaku, jaj, drobiu, olejów itp. z Ukrainy.
4) RYNKI KRAJOWE - ZBOŻA, KUKURYDZA I RZEPAK
- Żądamy uporządkowania krajowych rynków rolnych związanych ze zbożami, kukurydzą i rzepakiem. Na czas uregulowania sytuacji na rynkach wewnętrznych powinien zostać wprowadzony całkowity zakaz importu zbóż z Ukrainy, w tym zakaz transportu przez polskie porty. Rolnictwo ukraińskie powinno mieć wyznaczony okres przedakcesyjny na dostosowanie produkcji do standardów obowiązujących w UE. Oczekujemy wprowadzenia kaucji lub innej formy formy zabezpieczenia finansowego dla firm zajmujących się tranzytem zbóż przez Polskę.
5) ZIELONY ŁAD
Domagamy się zawieszenia tzw. ZIELONEGO ŁADU. Unia Europejska, poprzez nieprawidłowo określone cele w ramach polityki klimatycznej, pogarsza konkurencyjność gospodarstw rodzinnych w Europie. W naszej ocenie środki finansowe przeznaczone na ekoschematy powinny zostać rozdysponowana proporcjonalnie do złożonych wniosków (hektary).
6) KRAJOWA GRUPA SPOŻYWCZA
- PORTAGRO – współpraca Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Krajowej Grupy Spożywczej, Grupy Azoty oraz Orlenu z Zarządem Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA na rzecz utworzenia agroportu (od strategii, poprzez współpracę z firmami przeładunkowymi po terminale KGS).
- SPRZEDAŻ NAWOZÓW w ramach umowy komisu. Zacieśnienie współpracy pomiędzy Krajową Grupą Spożywczą a Grupą Azoty.
7) KOMPETENCJE IJHARS
Żądamy rozszerzenia kompetencji Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) w sposób umożliwiający kontrole podmiotów skupowych płodów rolnych.
8) ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W ROLNICTWIE
- zmiana modelu szacowania strat w rolnictwie,
- przywrócenie komisji klęskowych przy określaniu strat spowodowanych suszą oraz deszczami nawalnymi (rezygnacja z aplikacji),
- rozdzielenie produkcji roślinnej i zwierzęcej przy szacowaniu strat.
9) PALIWO ROLNICZE
Postulujemy wprowadzenie specjalnego paliwa rolniczego na wzór krajów UE (Niemcy, Francja).
Paliwo rolnicze byłoby sprzedawane na preferencyjnych warunkach i wykorzystywane w gospodarstwach.
Obecne rozwiązanie polegające na zwrocie podatku akcyzowego jest niewystarczające z uwagi na przyjęte limity oraz ceny oleju napędowego na rynku.
Rozwiązanie wymaga wypracowania regulacji prawnych, finansowania oraz systemu dystrybucji.
Postulat systemowy zgłaszany, między innymi, przez NSZZ "Solidarność" oraz samorząd rolniczy.
10) PLAN ODBUDOWY HODOWLI W POLSCE
- kredyty na inwestycje oraz kredyty na odtworzenie produkcji,
- prawo budowlane oraz ustawa zagrodowa,
- udział hodowców w przetwórstwie i handlu,
- łatwiejszy dostęp do programów pomocowych na inwestycje,
odbudowa stada podstawowego,
- wspieranie hodowli przyzagrodowej.
11) ROLNICZY FUNDUSZ GWARANCYJNY
Oczekujemy wprowadzenia funduszu gwarantującego wypłacalność transakcji w obrocie płodami rolnymi, działającego na zasadzie asekuracji, złożonego wyłącznie ze składek podmiotów gospodarczych, odprowadzanych w wysokości określonej wysokości procentowej transakcji kupna. Fundusz spełniałby rolę w rolnictwie na zasadzie tożsamej z rolą funduszy gwarancyjnych w bankach lub turystyce. Fundusz powinien mieć uprawnienia inspekcyjne i prewencyjne pozwalające aktywnie sprawdzać wiarygodność podmiotów skupowych i eliminować lub przynajmniej ostrzegać przed ryzykiem transakcji z nieuczciwymi przedsiębiorcami. Fundusz miałby być także wyposażony w możliwość skupowania od rolników ich wierzytelności tak aby mieć prawa dochodzenia i w maksymalny sposób odzyskania środków od niewypłacalnych podmiotów.
Postulaty zgłaszany, od wielu lat, przez NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”.
12) OCHRONA PRZYRODY
Utworzenie funduszu na rzecz wypłacania odszkodowania z tytułu strat spowodowanych przez gatunki chronione.
Postulat od lat zgłaszany przez Zachodniopomorską Izbę Rolniczą.
O 12:10 minister ma spotkanie z Zachodniopomorskim Zespołem Koordynacyjnym Związków i Organizacji Rolniczych, na terenie Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, a o 13:10 spotkanie w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa. Oddział Terenowy w Szczecinie.
W siedzibie @KOWR_gov_pl trwa spotkanie ministra @RobertTelus oraz wiceministra @R_Romanowski8 z protestującymi rolnikami na temat dzierżaw ziemi i gospodarowania ziemią rolną. pic.twitter.com/hflUz3dkfQ
— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) April 13, 2023
