Wśród nich byli: Wiesław Gryn, wiceprezes Zamojskiego Towarzystwa Rolniczego oraz Mariusz Olejnik, prezesem Zarządu Spółdzielni Grup „Polski Rzepak i Zboża”. Zapytaliśmy ich o ocenę tych rozmów oraz ich rezultaty. Ciekawiło nas także to jak oceniają szansę na realizację postanowień spisanych po spotkaniu Rolniczego Okrągłego Stołu.
Lista 11 postulatów i ustaleń dotyczących zażegnania kryzysu na rynkach zbóż
Przypomnijmy listę, w której przedstawiciele sektora rolno-spożywczego – rolnicy, producenci rolni, firmy handlowe i eksporterzy, zgodnie i w trosce o bezpieczeństwo żywnościowe Polski, a także stabilizację sytuacji na krajowym rynku rolnym, wzywają rząd do podjęcia natychmiastowych działań:
1. Przywrócenia ceł oraz wprowadzenia kaucji na tranzyt i na artykuły rolno-spożywcze z Ukrainy do poziomu równowagi cenowej z cenami na rynku polskim.
2. Wprowadzenia „Tarczy dla branży rolno-spożywczej” w wysokości co najmniej 10 mld zł, jako rekompensaty z tytułu kryzysu na rynku zbóż, rzepaku i artykułów rolno-spożywczych wywołanych rosyjską agresją na Ukrainę.
3. Zdjęcia z polskiego rynku, do końca czerwca 2023 roku, nadmiaru zbóż i rzepaku poprzez eksport oraz wykorzystanie na cele energetyczne.
4. Wprowadzenia nowelizacji ustawy o biopaliwach wg załącznika przygotowanego przez Polską Koalicję Biopaliw i Pasz Białkowych, w terminie do końca maja 2023 roku, jako ważnego elementu stabilizacji dochodów rolniczych.
5. Dokonania zmian w budżecie Krajowego Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023- 2027 poprzez zwiększenie poziomu dofinansowania z budżetu krajowego do maksymalnego poziomu dopuszczalnego przez Komisję Europejską, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie Krajowego Planu Strategicznego.
6. Dopłaty do transportu dla rolników i podmiotów zajmujących się obrotem zbóż w wysokości 100, 150, 200 zł do 1 tony pszenicy, kukurydzy i rzepaku, w zależności od odległości od portów bałtyckich (Rząd RP wystąpi do KE o zgodę na udzielenie pomocy’).
7. Wprowadzenia do obrotu z Ukrainą jedynie paliw z dodatkiem biokomponentów krajowego pochodzenia tj. do oleju napędowego - 20%, do etyliny - 10%.
8. Rozwoju infrastruktury transportowej, magazynowej, przeładunkowej.
9. Zwiększenia przepustowości portów.
10. Priorytetyzacji transportu i przeładunku zboża względem innych towarów.
11. Otwarcia nowych rynków zbytu poprzez:
b. realne wsparcie dyplomacji ekonomicznej;
c. efektywną współpracę służb dyplomatycznych, Ministerstwa Spraw Zagranicznych i agencji rządowych z sektorem handlowym;
d. sprawne uzgodnienia fitosanitarne – ujednolicenie sposób działania poszczególnych placówek fitosanitarnych w Polsce.
Pozorne zwycięstwo? "My tego nie zatrzymamy. To jest ponad nami"
Obaj rozmówcy Karola Bujoczka dość sceptycznie odnieśli się do podpisanych wczoraj ustaleń z wicepremierem i ministrem rolnictwa.
Wiesław Gryn: Odebraliśmy z bardzo mieszanymi uczuciami. Jadąc nie spodziewaliśmy się wiele. Ale akcja miała bardzo szybkie zwroty. I można powiedzieć jedno - na koniec wyszliśmy z jeszcze bardziej mieszanymi uczuciami niż weszliśmy. Teoretycznie odnieśliśmy jakieś zwycięstwo, ale już na drugi dzień, czyli dzisiaj Pan Mariusz wysłał mi smsa, że to tylko było pozorne zwycięstwo. Troszeczkę to rozwinę. Samochody z ukraińskim zbożem, ten transport nie pójdzie polsko - ukraińską granicą, ale już jedzie do nas przez Słowację. My tego praktycznie nie zatrzymamy. To jest ponad nami.
Mariusz Olejnik: Widać, że zbliża się kampania. Poszła decyzja z góry, żeby minister organizował spotkanie i że chce rozwiązać problem. I to jest chyba pokłosie Kielc i Jasionki. Podejście do nas było trochę dziwne. Komórki musieliśmy zostawić jakbyśmy byli nie wiadomo kim. Trzech ochroniarzy, wąskie przejście. I co najciekawsze, że chcieli nas wziąć głodem, bo mieliśmy tylko herbatę i wodę od 12:00 do 22:30.
Obejrzyj całą rozmowę!