Kiłę kapusty wywołuje występujący w glebie pierwotniak Plasmodiophora brassicae, który może w sprzyjających warunkach porażać również inne gatunki uprawne z rodzaju Brassicae, a także chwasty, m.in. gorczycę, tobołki i tasznika.
Podstawowym sposobem jego graniczenia jest uprawa odmian tolerancyjnych oraz odpowiednia agrotechnika, tj.:
- przerwa w uprawie rzepaku i innych roślin z rodziny kapustowatych na tym samym polu,
- poprawa struktury gleby,
- uregulowanie odczynu gleby do obojętnego (przed siewem rzepaku),
- niszczenie samosiewów i chwastów z rodziny kapustowatych,
- siew w międzyplonach roślin innych niż z rodziny kapustowatych,
- czyszczenie z gleby oraz dezynfekcja narzędzi i maszyn uprawowych po opuszczeniu zakażonego pola, a przed wjazdem na wolne od patogenu,
- siew w optymalnym terminie (unikanie wczesnych terminów siewów),
- jednym ze sposobów ograniczających sprawcę kiły kapusty jest stosowanie cyjanamidu wapnia (azotniaku) przed siewem rzepaku.
Jak rozpoznać kiłę kapusty?
Na częściach nadziemnych i podziemnych widoczne są dopiero po kilku tygodniach od siewu. Rośliny rzepaku już jesienią więdną, są mniejsze od zdrowych, mają fioletowe lub czerwonawe liście. Jest to efekt słabszego pobierania wody i składników pokarmowych przez zniszczony system korzeniowy. Porażoną roślinę trudno wyrwać z korzeniami, ponieważ łatwo urywa się u podstawy. Korzenie zamieniają się w grube narośla (guzy), przypominające organy spichrzowe. Na jednym korzeniu może być od jednego do kilku guzów. Początkowo są one kremowobiałe i twarde, z czasem brunatnieją, stają się miękkie, gniją i rozpadają.
Odmiany o większej odporności na kiłę kapusty
Sprawca kiły kapusty nie jest organizmem jednorodnym genetycznie. Dotychczasowe badania wykazały, że na terenie Polski w większym nasileniu występuje kilka patotypów P. brassicae i można przypuszczać, że w przyszłości pojawią się nowe.
W Krajowym Rejestrze mamy obecnie 18 takich odmian:
W Krajowym Rejestrze mamy obecnie 18 takich odmian:
- SY Alister,
- DK Platinium,
- Alasco,
- Augusta,
- SY Alibaba,
- Crocodile,
- Crotora,
- LG Anarion,
- DK Plasma,
- Alltamira,
- LG Scorpion,
- Pegazzus,
- ES Criterio,
- Crocant,
- Croissant,
- Cromat,
- LG Baracuda,
- Richmond.
opr. Bernat na podst. dr Maria Walerowska oraz Krajowy Rejestr Odmian.
Fot: Czubiński
