Jak najlepiej siać łubin? Norma siewu, głębokość i termin

Obliczenie normy siewu łubinów jest takie same, jak większości innych gatunków. Wynika ono ze wzoru, w którym ilość nasion jest wynikiem mnożenia zakładanej obsady przez masę tysiąca nasion, który dzielimy przez zdolność kiełkowania. Jednak w przypadku łubinów, których nasiona cechują się małą odpornością na uszkodzenia oraz wrażliwością na warunki wschodów, znacznie mają też inne czynniki, jak stan gleby, poślizg kół ciągnika itd.

Zobacz także: Jakie nawozy stosować pod łubin?

Ostatecznie wzór na ilość nasion do siewu przedstawia się następująco:

1. oddzielnie mnożymy MTN x obsadę x współczynnik zmienności stanowiska x poślizg x 100;
2. odzienie mnożymy procentową zdolność kiełkowania nasion x procentową czystość nasion;
3. dzielimy wartość z punktu pierwszego przez wartość z punktu drugiego;
4. otrzymujemy wynik w kg/ha nasion.

Ile wynosi obsada łubinów?

Wartość masy tysiąca (MTN) nasion odczytamy z etykiety nasion lub obliczymy 1000 nasion i je ważymy. Przykładowo dla łubinu żółtego wynosi ona 120–140 g, dla wąskolistnego 115–145 g, a dla białego bywa to 250–300 g. Natomiast obsada to kwestia gatunku, szerokości rzędów i odmiany. Wynosi ona dla gatunków i odmian:

• łubin wąskolistny, odmiany samokończące: 100–120 szt./m²;
• łubin wąskolistny, odmiany tradycyjne: 90–100 szt./m²;
• łubin żółty, odmiany samokończące: 100–120 szt./m²;
• łubin żółty, odmiany tradycyjne: 90–100 szt./m²;
• łubin biały, odmiany samokończące: 80–100 szt./m²;
• łubin biały, odmiany tradycyjne: 70–80 szt./m².

Z podanych wyżej zakresów niższą obsadę stasujemy w przypadku siewu w szerokie międzyrzędzia (ponad 16–20 cm), a wyższą w wąskie, np. 10 cm, 12 cm, 15 cm.

Poprawka na zmienność stanowiska

Czym jest jednak współczynnik zmienności stanowiska? To wartość, która podnosi nam ilość wysiewu w zależności od pola i wynosi ona:

• 1 – jeżeli spełnione są następujące kryteria: kwalifikowany materiał siewny, właściwy termin siewu, zaprawienie nasion fungicydem, gleba odpowiedniej jakości dla danego gatunku, prawidłowa uprawa przedsiewna, dobra wilgotność gleby na głębokości umieszczenia nasion, brak mozaiki glebowej, właściwe stanowisko w zmianowaniu, małe ryzyko szkodników glebowych;
• 1,05 – jeden z ww. czynników nie jest spełniony;
• 1,06–1,1 – co najmniej dwa czynniki odbiegają od ideału;
• 1,11–1,2 – trzy czynniki nie są spełnione lub dwa, ale jeden z nich w stopniu znacznym;
• 1,21–1,25 – bardzo złe warunki podczas wschodów.

Natomiast poślizg to poprawka na wilgotność gleby podczas siewu, która wpływa na poślizg koła napędowego systemu dozującego nasiona. Współczynnik wynosi:

• 1,03 – normalne warunki pracy;
• 1,05 – gdy gleba jest bardzo wilgotna lub gleba gliniasta jest umiarkowanie wilgotna lub zużyty jest bieżnik koła napędowego.

W jak szerokie rzędy najlepiej siać łubiny?

Wielkość międzyrzędzi w jakie wysiewamy łubiny coraz częściej jest szersza niż standardowo sieje się zboża. Wynosi ona obecnie często 24–35 cm, a w technologiach strip-till nawet 37–45 cm. Pozwala to na uzyskanie większej liczby rozgałęzień oraz oszczędność na nasionach. Ponadto w szerokich rzędach rośliny są lepiej doświetlone z boków oraz łan jest bardziej przewiewny, a przez to mniej porażany przez choroby. Jednak jest i wada szerokich międzyrzędzi – szkodniki mają łatwiejszy dostęp do głębiej położonych w łanie części roślin. Dlatego łubiny dobrze znoszą międzyrzędzia 24–30 cm. Warto zauważyć, że do siewy w szerokie międzyrzędzia lepiej nadają się odmiany tradycyjnie (nie samokończące).

Szersze międzyrzędzia powodują, że nasiona w rzędzie przypadają gęsiej. Dlatego, jak wyżej wspomniano, należy tu stosować niższą obsadę z zakresu zalecanych. Jednak nie należy schodzić poniżej podanych wyżej wartości.

Przedplon dla łubinu - po czym siać, a po czym nie uprawiać łubinów?

Jak głęboko siać łubiny?

Zanim podejmie się decyzję o głębokości siewu łubinu trzeba uświadomić sobie, że gatunków tych nie wolno siać w glebę krótko po spulchnieniu na większą głębokość bez ponownej konsolidacji (dociśnięcia) spulchnionej warstwy. Gdybyśmy tak zrobili, to nasiona umieszczone na np. 2,5 cm do czasu kiełkowania zagłębią się na kolejne 1–2 cm. Drugi element związany z głębokością siewu to głębokość pracy narzędzia spulchniającego agregatu siewnego. Tutaj powinna oba być ustawiona idealnie na głębokość siewu nasion + 0,5–1 cm. Zatem niewiele głębiej od siewu nasion.

Głębokość siewu nasion zależy od ich wielkości. Drobniejsze mają łubin wąskolistny i żółty, a grubsze łubin biały. Nasiona zatem powinny być umieszczone na głębokości:

• łubin żółty: 3–3,5 cm;
• łubin wąskolistny: 2,5–4 cm;
• łubin biały: 4–5 cm.

Termin siewu łubinów

Łubiny są dość odporne na niskie temperatury, ale nie zniosą mocnych mrozów. Z drugiej strony trzeba wykorzystać wodę z opadów zimowych. Z trzeciej – gleba wczesną wiosną bywa zbyt zimna (poniżej 3 st. C), co nie sprzyja kiełkowaniu, a później jest zbyt ciepła, a przez to szybko wysycha. Jest jeszcze ryzyko wystąpienia wiosennych mrozów. Dlatego łubiny sieje się w zależności od rejonu Polski w terminach:

• południowy zachód – od 15 marca;
• Polska centralna – od 20 marca;
• północ i północny wschód Polski – od 1 kwietnia.

W ramach ww. terminów lepiej trzymać się wcześniejszego, ale jeśli warunki glebowe nie są idealne, to lepiej nieco go opóźnić, ale nie więcej niż o 2 tygodnie.

Więcej pod hasłem: Uprawa łubinu krok po kroku

tcz