Szczepionki bakteryjne do strączkowych zawierają bakterie specyficzne do danego gatunku. Do różnych gatunków strączkowych są to:
- dla grochu: R. leguminosarum;
- dla łubinów: Bradyrhizobium sp,;
- dla soi: B. japonicum.
Są to jednak gatunki bakterii, a nie szczepy ani produkty. Do szczepienia używa się wyselekcjonowanych szczepów bakterii lub grup szczepów. Na skutek wzrostu popularności strączkowych w Polsce mamy coraz bogatszą ofertę handlową szczepionek bakteryjnych. Mamy producentów krajowych oraz są importowane szczepionki np. z Czech, z Niemiec czy z Francji. Ważne, aby dobrać szczepionkę z właściwym szczepem do danego gatunku rośliny strączkowej oraz ściśle trzymać się instrukcji stosowania.
Jak postępować z bakteriami?
Bakterie w szczepionkach są często poddane technologii umożliwiającej ich przechowywanie, wysyłanie, transport oraz stosowanie przez osoby niewprawione w tym zabiegu w warunkach polowych. Trzeba zwrócić uwagę szczególnie na postępowanie z traktowanymi nasionami na świetle – bakterie są wrażliwe na obecne w świetle widzialnym promienie UV oraz czas przechowywania nasion. Dlatego szczepienie najlepiej przeprowadzić w zamkniętym pomieszczeniu, bezpośrednio przed siewem.
Co daje szczepienie nasion bakteriami brodawkowymi?
Rośliny strączkowe słyną z symbiozy z bakteriami brodawkowymi. Jest to skomplikowany proces biochemiczny. Wymaga nie tylko obecności rośliny gospodarza oraz szczepów właściwych dla niej bakterii, ale także makro- i mikroelementów oraz energii. Pobranie składników pokarmowych oraz energię z fotosyntezy zapewnia roślina bobowata. Odżywia ona bakterie, dostarczając energii i składników mineralnych, a bakterie w brodawkach na drodze syntezy enzymatycznej przetwarzają azot z atmosfery na związki własnego białka. Dopiero po obumarciu azot z białka bakteryjnego jest gotowy do wykorzystania przez roślinę bobowatą.
Azot z darmowych źródeł umożliwia bobowatym tworzenie większych ilości białka (którego jednym ze składników jest azot w aminokwasach) oraz tłuszczu (powstałego w syntezie, w której udział bierze azot w białku enzymów).
Zobacz także: Kiedy powinno się siać różne gatunki łubinów?
Azot pozyskiwany jest przez bakterie z powietrza (z przestworów glebowych), dlatego dla strączkowych duże znaczenie ma struktura gleby. Na glebach zlewnych lub zalanych proces syntezy azotu zachodzi słabo.
fot. arch. topagrar
