Niektóre tradycje bożonarodzeniowe są wspólne dla całego kraju, a niektóre są charakterystyczne tylko dla danego regionu. Dziś zabieramy was w podróż po mapie świątecznych praktyk w kilku zakątkach Polski.
Kaszubska Gwiazdka
Święta na Kaszubach to czas odwiedzin, zarówno tych zwyczajnych, rodzinnych, sąsiedzkich, jak i szczególnych – obrzędowych, głośnych, pełnych zabawy i radości.
Typowo kaszubską tradycją była tak zwana Gwiazdka. Od początku adwentu aż do Bożego Narodzenia wędrowała wieczorami po wsiach grupa kolędników. Jak głosi tradycja, wpuszczenie kolędników do domu miało przynieść rodzinie błogosławieństwo.
W świątecznym orszaku występuje wiele barwnych postaci. Prowadzący, często zwany też Policjantem, ubrany w mundur pilnuje porządku w grupie. Gwiazdor przepytuje dzieci ze znajomości pacierza, gani je lub nagradza. Nosi odwrócony na spodnią stronę kożuch, przewiązany w pasie słomianym sznurem. Na twarz Gwiazdor zakłada maskę z cielęcej skóry. Dziad z Babą odgrywają scenkę małżeńskiej kłótni, która kończy się zgodnym tańcem. Do pląsów zachęcani są też domownicy. Para ma ze sobą dziecko – lalkę. Oboje wypraszają dary w postaci ciasta, wędliny, czy butelki trunku.
Wśród kolędników nie może zabraknąć Śmierci z kosą, która ma przypominać o przemijaniu. Psoci i dokucza wszystkim Diabeł. W świątecznym orszaku jest też podszczypujący młode dziewczęta Bocian jako symbol płodności. Kominiarz symbolizujący szczęście rozsypuje po izbie popiół. Jest też skaczący Kozioł, symbolizujący powagę Niedźwiedź prowadzony przez Cygana i Żołnierz jadący na drewnianym koniu – temu zwierzęciu przypisywano zdolność łączenia się ze światem zmarłych. Wesołym harcom przygrywali muzykanci.
