Od liku lat wysokość czynszów, ustalana w wyniku przetargów na dzierżawę państwowych gruntów, rosła w szalonym tempie. W wielu przetargach na dzierżawę jednej działki udział brało nawet kilkudziesięciu rolników, którzy dosłownie wyrywali sobie grunt z rąk oferując często absurdalnie wysokie stawki, nie mające nic wspólnego z opłacalnością. Dużym gospodarzom czesto było to na rękę, bo pomimo płacenia przez 3 lata wysokiego czynszu po upływie tego czasu mieli możliwość skorzystania z opcji pierwokupu gruntu bez przetargu i za cenę niższą od rynkowej.
Jednak 2015 rok był bardzo trudny dla polskiego rolnictwa. Zniesienie kwot mlecznych i konieczność zapłaty kar, załamanie cen na rynku świń i przede wszystkim klęska suszy najwyraźniej sprawiły, że rolnicy uczestniczący w agencyjnych przetargach zaczęli wreszcie mierzyć siły na zamiary. Jak informuje ANR, średnia wysokość czynszu dzierżawnego dla gruntów wydzierżawionych przez Agencję w 2015 r. wyniosła 11,5 dt/ha i została określona na podstawie 5155 umów oraz nieruchomości o powierzchni 37 388 ha. W porównaniu z 2014 r. nastąpił spadek średniej wielkości czynszu o 0,2 dt/ha, tj. o 2%.
W przeliczeniu na średnią krajową cenę skupu pszenicy czynsz z nowo zawieranych z ANR umów w 2015 r. wyniósł ok. 773 zł/1 ha i był o 133 zł niższy niż średnia cena dzierżawy na rynku prywatnym (906 zł/1 ha wg GUS).
Najwyższe czynsze w 2015 r. uzyskano w województwach: kujawsko-pomorskim (26,9 dt/ha) i wielkopolskim (23,0 dt/ha), a najniższe w województwach: lubuskim (4,5 dt/ha) i podlaskim (4,6 dt/ha). Najwyższy średni czynsz dotyczył działek w grupie obszarowej od 10 do 100 ha i wyniósł 12,9 dt/ha. Czynsz dzierżawny od nowo zawieranych umów rośnie systematycznie od wejścia Polski do Unii Europejskiej.
Z kolei przeciętny czynsz za grunty rolne dla wszystkich 53 tysięcy trwających umów dzierżawy (łącznie Agencja dzierżawi ponad milion hektarów) na koniec 2015 r. wyniósł równowartość 4,2 dt pszenicy.
oprac. bcz na podstawie ANR
grafika: ANR
