Ostatnio zostałem wezwany do urzędu skarbowego w celu złożenia wyjaśnień związanych z tym opóźnieniem. Czy będę ponosił za to odpowiedzialność?
Odpowiedź: Obowiązkiem każdego podatnika jest regulowanie swoich zobowiązań we właściwej wysokości i przewidzianym ustawą lub decyzją terminie. Dotyczy to zresztą nie tylko podatków, lecz również wszystkich innych należności publicznoprawnych, takich jak składki na ubezpieczenie społeczne, mandaty, opłaty. Zwłoka w zapłacie podatku może spowodować przykre konsekwencje. Zgodnie z treścią art. 57 § 1 kodeksu karnego skarbowego, podatnik, który uporczywie nie wpłaca podatku w terminie, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Uporczywość niepłacenia podatku przejawia się tym, że osoba zobowiązana do jego zapłaty, mająca obiektywną możliwość wywiązania się z tego obowiązku nie czyni tego, okazując swą złą wolę w ten sposób.
Z powyższego wynika, że tylko wtedy podatnik może podlegać odpowiedzialności karnej skarbowej, gdy nie wpłaci podatku w terminie co najmniej kilkakrotnie, choć ma możliwość dokonania zapłaty w terminie. Skoro jednak do nieterminowej zapłaty podatku nie doszło z przyczyn obiektywnych, tj. zaległości we wpłatach od kontrahentów, należałoby uznać, że do popełnienia wykroczenia nie doszło. Warto jednak zauważyć, iż zarówno urząd skarbowy, jak i sąd mogą sprawę potraktować zupełnie inaczej, bowiem wszystko zależy od okoliczności sprawy.
Przede wszystkim organy te sprawdzą, czy faktycznie zaległości w regulowaniu należności przez kontrahentów miały wpływ na zwłokę w zapłacie podatku. Jeśli okaże się, że pomimo zaległości podatnik miał możliwość zapłacenia podatku w terminie, jednak środki finansowe przeznaczył na mniej ważne cele, takie postępowanie może zostać zakwalifikowane jako uporczywe niepłacenie podatku w terminie.
Sąd, pomimo uporczywego niepłacenia podatku w terminie może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli jeszcze przed wszczęciem postępowania karno skarbowego podatnik zapłacił całą należność podatkową. Odpowiedzialność za uporczywe niepłacenie podatku w terminie ulega przedawnieniu z upływem roku od końca roku, w którym upłynął termin płatności. Jeżeli jednak w tym okresie wszczęto postępowanie w sprawie nieterminowych wpłat, karalność ta ustaje z upływem kolejnych dwóch lat.
