Pasze objętościowe - podział
Pasze objętościowe, które pozyskujemy z runi z trwałych użytków zielonych, dzielimy na:
-
Pasze świeże:
- zielonka pastwiskowa,
- zielonka łąkowa. -
Pasze konserwowane
- sianokiszonki.
Co określa jakość paszy?
Aby dobrze określić jakość paszy, trzeba do tego podejść od trzech stron. Pierwszą wartością, która określa wartość paszy, jest wartość pokarmowa, czyli zawartość składników pokarmowych, którą wyraża się ilością danego składnika na jednostkę wagową paszy. Kolejna jest wartość odżywcza, czyli zawartość składników strawnych, wchłanianych w przewodzie pokarmowym i wykorzystywanych w procesach metabolicznych.
Zobacz także: Potrzeby nawozowe trwałych użytków zielonych. Kiedy i w jakiej formie nawozić TUZ?
Trzecia i ostatnia jest przydatność żywieniowa, która zależy od:
- wartości pokarmowej,
- strawności,
- wartości energetycznej,
- działania dietetycznego,
- smakowego,
- zawartości substancji antyodżywczych,
- wpływu na jakość produktów odzwierzęcych i oddziaływania na organizm zwierzęcy.
Kolejny podział:
-
Zawartość składników pokarmowych:
białko ogólne,
włókno surowe,
tłuszcz surowy,
składniki mineralne. -
Strawność składników pokarmowych:
- rozkładalność żwaczowa paszy, w tym białka,
- synteza białka mikrorganizmów żwacza (BTJN i BTJE) -
Czystość mikrobiologiczna:
- Escherichia coli,
- Listeria monocytogenes,
- Salmonella sp.
- Grzyby pleśniowe (mykotoksyny),
- inne.
Natomiast miernikiem jakości pasz objętościowych dla bydła są nastepujące wskaźniki: zawartość suchej masy, zawartość N-ogólnego (białko ogólne), zawartość białka paszy trawionego jelitowo, zawartość białka mikrobiologicznego ze względu na dostępność energii (BTJME) i ze względu na dostępność azotu (BTJMN), zawartość energii netto laktacji i energii netto żywca (JPM i JPZ), wartość wypełnieniowa paszy, zawartość węglowodanów strukturalnych (NDF i ADF) struktura fizyczna (w przypadku paszy TMR i PMR)
Jakie makoroelementy powinna zawierać pasza z TUZ?
Aby bydło było dobrze odżywione, pasza powinna zawierać szereg makroelementów, jednak nie każdego makroelementu obecność jest pożądana. Aby wiedzieć jakie makroelementy i w jakich ilościach powinny być zawarte w paszy objętościowej, warto zaznajomić się z normami zawartości makroelementów w paszy z TUZ.
Jakie czynniki warunkują wartość paszy?
Na wartość paszy ma również wpływ faza rozwojowa rośliny w trakcie zbioru, pokosu, a także warunki pogodowe jak temperatura czy opady deszczu. Na wartość wpływa także zasobność gleby oraz nawożenie. Skład botaniczny mieszanki, technologia zbioru i konserwacji, a także sposób magazynowania i skarmiania.
Jak azot wpływa na jakość paszy?
Azot, jako pierwiastek plonotwórczy ma duży wpływ na jakość paszy, przede wszystkim na fizyczną wartość plonu. Nieodpowiednie i błędne nawożenie azotem może wpłynąć na uproszczenie składu botanicznego runi i wyeliminować gatunki ekstensywne, takie jak zioła i bobowate. Azot wpłynie także na zmiany w morfologii roślin, czyli na wzrost udziału liści, kosztem pędów rośliny, co przełoży się na wzrost strawności paszy.
Wpływ wzrastających dawek nawozów azotowych na zawartość składników pokarmowych
Wpływ wzrastających dawek nawozów azotowych na współczynniki strawności in vitro suchej masy runi pastwiskowej
Wpływ nawożenie azotowego na poziom frakcji azotowych w trawach
Podumowująć nawożenie azotem wpływa na wzrost plonu suchej masy, wzrost zawartości N/białka w plonie, gorszą jakość białka, spadek koncentracji cukrów prostych. A także na wzrost pojemności buforowejoraz na do pewnego momentu wzrost, a następnie spadek strawności paszy.
Bernat Patrycja
Fot: Kolasińska
Źródło: Szkoelnie Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego – PIB: „Nowe trendy w nawożeniu trwałych użytków zielonych”, “Nawożenie TUZ w różnych systemach użytkowania, w tym wapnowanie”, dr inż. Anna Paszkiewicz-Jasińska