Utrudnienie skorzystania z eksochematu "Biologiczna ochrona upraw" wynikało z konieczności zastosowania w jego ramach środka z listy dopuszczonych przez ministra rolnictwa i zakwalifikowanych jako mikrobiologiczne. Obecnie na 2848 zarejestrowanych środków ochrony roślin do grupy mikrobiologicznych należy tylko 51, co stanowi 1,7% wszystkich. Ponadto zakres rejestracji takich biopreparatów dotyczy głównie upraw niszowych – ekologicznych, ogrodniczych, małoobszarowych itd. Zatem szanse na ich powszechne wykorzystanie są małe.
Jest jednak kilka środków mikrobiologicznych, które można stosować na szeroką skalę w uprawach rolniczych. Co z tego, gdy nie było ich na rynku na tyle dużo, aby zaspokoić popyt wywołany ekoschematy oraz nie są one tanie. Często było tak, że pieniądze z eksochematu nie wystarczały na pokrycie kosztu środka, a co dopiero mówić o kosztach jego stosowania.
Bionawozy do eksochematu
5 listopada Komitet Monitorujący Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 podjął uchwałę nr 87. Dotyczyła ona zmian w zakresie wdrożenia nowego wsparcia – nawozowych produktów mikrobiologicznych. W skrócie mówiąc zamiast ekoschematu "Biologiczna ochrona upraw" ma powstać nowy o nazwie "Biologiczna uprawa". W ramach tego eksochematu pozostaje możliwość stosowania mikrobiologicznych środków ochrony roślin, ale dochodzą też nawozy mikrobiologiczne (nawozowe produkty mikrobiologiczne). Mają to być produkty, których celem jest w poprawa aktywności biologicznej gleby oraz stymulacja procesu odżywiania roślin.
Zobacz także: Norma GAEC 2 – MRiRW jednak nie planuje zalać 1 mln ha ziemi rolnej?
Czym zatem są wspomniane nawozowe produkty mikrobiologiczne? W myśl uchwały są to preparaty ujęte w wykazie prowadzonym przez IUNG-PIB. W szczegółach są to środki, które zawierają wyłącznie mikroorganizmy, w tym mikroorganizmy martwe lub nieaktywne, lub konsorcja tych mikroorganizmów oraz substancje stanowiące pożywkę dla tych mikroorganizmów i ich metabolity, a także nieszkodliwe substancje resztkowe z pożywek, które poprawiają aktywność biologiczną gleby lub stymulują procesy odżywiania roślin lub grzybów. Celem ich stosowania jest:
- poprawa efektywności wykorzystania składników pokarmowych przez rośliny lub grzyby,
- poprawa odporności roślin i grzybów na stres abiotyczny,
- poprawa cech jakościowych roślin i grzybów,
- poprawa przyswajalności przez roślin i grzyby składników pokarmowych z form trudno dostępnych w glebie.
Zatem mamy obecnie 5 razy więcej bionawozów niż biopestycydów, bo wg rejestru IUNG mamy 259 nawozowych produktów mikrobiologicznych - sprawdź listę produktów wg IUNG - PIB aktualna na 14.11.2024 r. w pliku PDF poniżej:
Co ważne, rolnik aby uzyskał dofinansowanie z eksochematu musi spełnić dwa warunki:
- mieć dowód zakupu produktu;
- prowadzić ewidencję zabiegów z wpisem stosowania tego preparatu.
Tutaj jest właśnie nowość. Bo o ile od lat prowadzi się rejestr zabiegów środkami ochrony roślin (w tym mikrobiologicznymi), a rejestr nawożenia jest wykonywany tylko w szczególnych przypadkach (np. azotem w programie azotanowym), to dochodzi nowy rejestr – stosowania nawozowych produktów mikrobiologicznych zawierający m.in. powierzchnię stosowania i datę. Oczywiście środki muszą być stosowane zgodnie z ich etykietą.
Według uchwały stosowanie bionawozów jest komplementarne w stosunku do np.:
- ochrony wód przed zanieczyszczeniami spowodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego;
- prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin";
- przestrzegania planu nawożenia;
- międzyplonów ozimych lub wsiewek śródplonowych;
- zróżnicowanej struktury upraw.
Czy skorzystanie wariantu bionawozów w nowym ekoschemacie "Biologiczna uprawa" będzie się wykluczało z innymi ekoschematami? Jeśli tak, to z którymi? O tym dowiemy się po zatwierdzeniu przepisów krajowych. Trzeba jednak pamiętać, że każdy bionawóz ma swoją etykietę i jego stosowanie musi być z nią zgodne. Zatem jeśli nie będzie tam zapisu o np. rzepaku, a środek w nim zastosujemy, to nie będzie przysługiwała nam płatność. Dotyczy to także konieczności przestrzegania dawki środka oraz terminu stosowania.
Ile za to zapłacą?
Niestety, wiesza możliwość wykorzystania "Biologicznej uprawy" niż "Biologicznej ochrony upraw" nie pociąga za sobą większych profitów. Za stosowanie środków mikrobiologicznych stawka wynosiła (i nadal ma wynosić) 89,89 euro/ha. Natomiast za nawozowe produkty mikrobiologiczne mają zapłacić zaledwie 22,47 euro/ha, czyli po ostatnim przeliczniku ok. 75 zł/ha.
tcz