Wstępem do debaty było przesłanie unijnego komisarza ds. rolnictwa Christophe‘a Hansena, który nie mógł osobiście dotrzeć do Jasionki, ale nagrał dla uczestników Forum specjalną wiadomość.
- Mamy w Europie zróżnicowane rolnictwo w zależności od regionów i krajów członkowskich. To dla nas wyzwanie, by stworzyć taki system rolno-spożywczy, który będzie atrakcyjny dla obecnych i przyszłych pokoleń. Zależy nam by coraz więcej młodych rolników chciało zostawać na wsi i zajmować się rolnictwem. Liczę na to, że obszerna debata w Polsce przyniesie także pomysły i rozwiązania w tym zakresie - mówił komisarz Hansen.
Z kolei otwierający Forum prof. Jerzy Buzek przypomniał, że żaden inny sektor w Polsce nie skorzystał tak na wejściu Polski do UE jak rolnictwo i tym bardziej ważne jest to, by nadal wykorzystywać wszystkie dostępne fundusze i możliwości rozwoju.
Dokąd zmierza WPR?
Debatę główna prowadził Karol Bujoczek, Dyrektor Wydawniczy - Przewodniczący Rady Redaktorów AgroHorti Media Sp. z o.o. Jego rozmówcami byli:
- Czesław Siekierski, minister rolnictwa i rozwoju wsi
- Damian Murawski, Ogólnopolski Oddolny Protest Rolników
- Grzegorz Majewski, Ruch Młodych Farmerów,
- Michał Malec, Podkarpacka Oszukana Wieś
- Joanna Czapla, dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich MRiRW
- Bogdan Pomianek, z-ca dyrektora Departamentu Wspólnej Polityki Rolnej MRiRW
- prof. Wawrzyniec Czubak, UP w Poznaniu
- Zbigniew Karaczun SGGW w Warszawie
- prof. Marek Wigier, IERiGŻ - PIB
Wyzwania i zagrożenia dla rolnictwa
Na początku debaty każdy z panelistów wskazał największe wyzwania i zagrożenia dla polskiego rolnictwa. Zdaniem Damiana Murawca największym wyzwaniem jest żywność płynąca do Polski i Europy z Ukrainy. Grzegorz Majewski jest zaniepokojony umową UE z krajami Mercosur oraz brakiem przewidywalności produkcji rolnej oraz ciągłymi zmianami w przepisach.
W ocenie Michała Malca żebyśmy byli konkurencyjni musimy na nowa odbudować rodzimą produkcję i ograniczyć biurokrację.
- Mówimy na temat rewolucji technologicznej, ale potrzebujemy wiedzy i kapitału by ją wykonać. Konieczna jest dyskusja o dostosowaniu się do zmian, które się dzieją w środowisku. Musimy stwierdzić, że żyjemy w czasie permanentnej suszy. Musimy nadać wartość dodaną naszym produktom, by generowały wyższy dochód. - wskazywał dyrektor Pomianek z MRiRW.
Z kolei Joanna Czapla z MRiRW zaznaczała, że nie ma możliwości osiągnięcia neutralności klimatycznej. - Przewidujemy różne działania aklimatyzacyjne. Potrzebujemy zapewnienia dochodów rolnikom. Budżet musi być solidny i wystarczający. W wizji komisarza Hansena zabrakło finansowania wyzwań środowiskowych spoza WPR - mówiła.
Według prof. Karaczuna skutki zmian klimatu sa ogromnym wyzwaniem. - Kryzys nie poczeka. Zmiana sił międzynarodowych i rola Rosji na rynku handlowym i problemy z eksportem będą wyzwaniami. Martwi też słabnąca rola rolników w łańcuchu żywności tylko 12% w każdej złotówce w łańcuchu żywności - oceniał prof. Karaczun.
Zdaniem prof. Wigiera bezpieczeństwo żywnościowe jest połączone ze zdrowym i konkurencyjnym rolnictwem i zdrowym środowiskiem. Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich tez jest kluczowa. - Nie zapominajmy też o konsumentach i politykach, którzy tworzą prawo - dodał.
Prof. Wawrzyniec Czubak wskazał z kolei na starcie globalizujących się rynków. - Jest głęboki eurosceptycyzm - zrozumienie i dialog są potrzebne na poziomie osób,których te zmiany dotykają. Wzmocnić trzeba inwestycje w rolnictwo i kapitał ludzki. -ocenił.
Zdaniem ministra Czesława Siekierskiego słaba pozycja rolnika w łańcuchu żywnościowym jest priorytetem do zmiany. - Musimy tę pozycję rolnika wzmocnić, by jego udział procentowy w zyskach z produkcji żywności rósł. Bez tego nie będzie możliwe zmierzenie się rolników z wieloma innymi wyzwaniami - wskazywał szef MRiRW.
Jak wzmocnić pozycję rolników w łańcuchu żywnościowym?
W ocenie Czesława Siekierskiego wzmocnieniu pozycji rolników w łańcuchu żywnościowym nie służy oprocentowanie kredytów inwestycyjnych w Polsce, które jest 2 x wyższe niż w Europie.
- Głód ziemi również trapi rolników, lecz wynika on z tego, że rolnicy chcą zwiększyć dochód w gospodarstwie.Ale można go zwiększyć nie tylko pozyskując dodatkowe grunty, lecz także zwiększając przychody z posiadanego już areału i produkcji - wskazywał minister.
- My jako rolnicy musimy być zjednoczeni by o to walczyć. Bo jak możemy mówić o wolnym rynku gdy ciągle mamy mniej substancji aktywnych, mamy normy emisji spalin, ograniczenia eksportowe przy jednoczesnym napływie do nas żywności ze Wschodu? - pytał Damian Murawiec.
Grzegorz Majewski zauważył, że potrzebne nam są jasne i praktyczne przepisy, które także nie będą blokowały spółdzielni rolniczych i grup producenckich, co miała miejsce choćby w Funduszu Ochrony Rolnictwa. - Dopiero po naszej interwencji te zapisy zniknęły z przepisów - mówił Majewski.
Będą deregulacje i uproszenia WPR
Jak wskazywała Joanna Czapla z Departamentu Płatności Bezpośrednich MRiRW, trwają prace w ramach polskiej Prezydencji w UE nad pakietem deregulacji i uproszczeń w aktualnej wersji WPR w ramach Planu Strategicznego.
- Na początku kwietnia powinny być gotowe projekty przepisów w tym zakresie. Będą one zawierały wiele postulatów rolników oczywiście w tym zakresie w jakim jest to możliwe z punktu widzenia polityki UE - mówiła Joanna Czapla.
Więcej informacji już wkrótce - oglądaj debatę na żywo!
