W 65 krajach są protesty nie tylko w Unii Europejskiej, to efekty wojny na Ukrainie i wzrosty kosztów produkcji, który odczuwają rolnicy na całym świecie powiedział na wstępie swojego wystąpienia na posiedzeniu połączonych sejmowych komisji rolnictwa i Unii Europejskiej komisarza ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski.
Jakie zmiany w normach GAEC?
Janusz Wojciechowski poinformował, że Komisja Europejska podejmowała działania zmierzające do zmiany najbardziej kontrowersyjnych norm GAEC. I tak w przypadku GAEC 8, czyli normy dotyczącej ugorowania najpierw minimalny udziału powierzchni nieprodukcyjnej został zmniejszony z 10% do 4%. Potem norma została zawieszona a obecnie zniesiona.
Podobnie stało się z GAEC 7, czyli płodozmianem na gruntach ornych.
– Norma bardzo potrzebna w rolnictwie, ale trudna obecnie do spełnienia – powiedział J. Wojciechowski, który podkreślił, że rolnicy nie muszą już jej przestrzegać.
Także w przypadku GAEC 6, czyli normy dotyczącej procentowego udziału okrywy zimowej w okresach wrażliwych, obowiązek ten został zawieszony.
Wojciechowski powiedział, że w przypadku ugorowania ten obowiązek zostanie zamieniony w dobrowolny, płatny ekoschemat, zamiast płodozmianu będzie wprowadzona dywersyfikacja upraw. Z kolei w GAEC 6 będzie bardziej elastyczny bo państwa członkowskie uzyskają prawo zdefiniowana tych przepisów.
Kiedy zmiany w dopłatach wejdą w życie?
Janusz Wojciechowski poinformował, że jest już gotowy projekt rozporządzenia wprowadzający zmiany w aktach legislacyjnych dotyczących Wspólnej Polityki Rolnej. Musi on przejść pełną unijną procedurę legislacyjną. Parlament Europejski pochyli się nad zmianami na swoim ostatnim posiedzeniu w kwietniu.
– Nie będzie problemu z poparciem ze strony państw członkowskich ponieważ za zmianami są wszystkie rządy – dodał J. Wojciechowski, który podkreślił, że nowe przepisy będą z mocą wsteczną czyli od początku 2024r. tak, aby rolników, którzy nie spełnili wymogów ugorowania, płodozmianu nie spotkały żadne konsekwencje.
Kiedy dalsze zmiany w WPR i Zielonym Ładzie?
Komisarz Janusz Wojciechowski zapowiedział też wprowadzenie przez Unię Europejską następujących zmian w przepisach:
- nowelizacja dyrektywy dotyczącej zwalczanie nieuczciwych praktyk, która będzie lepiej chroniły rolników poprzez wprowadzenie obowiązkowych pisemnych kontraktów z firmami skupowymi,
- wprowadzenie rozwiązań z tzw. ustawy hiszpańskiej, czyli zakaz płacenia rolnikom poniżej kosztów produkcji
Wprowadzenie powyższych zmian spadnie już na nowy Parlament Europejski po czerwcowych wyborach. Zdaniem komisarza w nowej kadencji należy także uchwalić większy budżet na WPR, szczególnie na działania w przypadku kryzysu.
Co z importem zbóż z Ukrainy?
Zdaniem Wojciechowskiego liberalizacja handlu z Ukrainą jest bardzo korzystna dla gospodarki unijnej i polskiej ponieważ eksport do Ukrainy jest bardzo wysoki i przekracza import, czyli mamy nadwyżkę w handlu zagranicznym. Ale w przypadku handlu rolnego to Ukraina jest na dużym plusie.
- Rolnictwo ponosi cenę za sukces całej gospodarki. Dlatego rolnikom trzeba pomagać – powiedział Janusz Wojciechowski.
Jego zdaniem z tego powodu trzeba przedłużyć możliwość udzielania dodatkowej „wojennej” pomocy dla rolników.