Polska od 20 lat jest członkiem Unii Europejskiej i polscy rolnicy od 20 lat otrzymują dopłaty związane zarówno z posiadanymi gruntami i uprawami, prowadzoną produkcją zwierzęcą, obszarem gospodarowania (ONW), czy też wykonywaniem określonych praktyk prośrodowiskowych (ekoschematy, program rolno-środowiskowo-klimatyczny).
Dopłaty ważnym elementem budżetu każdego gospodarstwa rolnego
Z tego powodu, niezależnie od wielkości gospodarstwa i skali produkcji, dopłaty stały się ważnym elementem budżetu każdego z nich. To właśnie dlatego w sytuacji kryzysu gospodarczego, z którym mierzą się teraz rolnicy, ich wysokość i terminowa wypłata jest ważna dla wielu gospodarzy aby zachować płynność finansową w gospodarstwie.
Wprowadzenie ekoschematów dało rolnikom możliwość uzyskania dopłat na dotychczasowym poziomie, ale musi być to związane z realizacją konkretnych działań prośrodowiskowych w ramach ekoschematów. Inaczej do rolnika trafią tylko podstawowe płatności do każdego hektara.
Obecnie trwa wypłata płatności końcowych w ramach wniosków o przyznanie dopłat za 2023 rok i dopiero teraz rolnicy dowiadują się, ile tak naprawdę otrzymają i jakich płatności za 2023 rok.
Dopłaty czy płatności bezpośrednie?
Odkąd tylko dopłaty pojawiły się w obszarze zainteresowania rolników terminologia z nimi związana była różna. W obiegu administracyjnym operuje głównie terminem płatności obszarowych. Rolnicy natomiast mówią w skrócie: dopłaty lub dopłaty bezpośrednie. Jest też w użyciu termin płatności bezpośrednie, będący połączeniem tych 2 wspomnianych wcześniej nazw.
W 20. rocznicę członkostwa Polski w UE unijny komisarz ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski na platformie X wystosował nietypowy apel związany z dopłatami bezpośrednimi.
- Mam prośbę, byśmy wszyscy (ja też) przestali mówić i pisać o "dopłatach bezpośrednich" tylko tak jak mówi prawo unijne i polskie też - o płatnościach bezpośrednich (direct payment). Płatność się należy a "dopłata" błędnie sugeruje "dopłacamy do was", jakby to była łaska - zaproponował Wojciechowski.
Unijny komisarz odniósł się właśnie do tej gry słów i terminów dotyczącej dopłat, która panuje w przestrzeni publicznej i medialnej.
Wojciechowski: Płatność się należy a "dopłata" sugeruje "dopłacamy do was"
Słowa Janusza Wojciechowskiego mają jednak głębsze znaczenie niż tylko terminologiczne, formalne i porządkowo-językowe. W kontekście trwających rolniczych protestów warto uświadamiać społeczeństwu, że płatności bezpośrednie są planowym i przemyślanym elementem Wspołnej Polityki Rolnej UE, a nie akcją dopłacania rolnikom do produkcji z powodu trudnej sytuacji rynkowej.
Nie należy też mylić płatności bezpośrednich z dopłatami do zbóż czy nawozów, bo to właśnie to drugie wsparcie jest związane z nadzwyczajną interwencją Komisji Europejskiej w związku ze skutkami gospodarczymi i ekonomicznymi wywołanymi w Europie przez agresję Rosji na Ukrainę.
Ile wniosków o dopłaty złożyli rolnicy w ARiMR?
Trwa majowy weekend i biura ARiMR są nieczynne, ale wnioski o dopłaty składane są elektronicznie przez aplikację eWniosekPlus i system działa cały czas. Ostatnie oficjalne dane dotyczące liczby złożonych wniosków pochodzą z 30 kwietnia i do tego dnia ARiMR zarejestrowała 356 tys. wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich.
To nadal niewiele biorąc pod uwagę, że ustawowy termin składania wniosków o płatności bezpośrednie kończy sie 15 maja br. Wiemy nieoficjalnie, że termin ma być wydłużony do czerwca, aby wszyscy rolnicy zdążyli złożyć wnioski. Rok temu do ARiMR wpłynęło ponad 1,24 mln wniosków o przyznanie wsparcia bezpośredniego, a to oznacza, że w tym roku nie zrobiło tego jeszcze prawie 900 tys. rolników.
