W interpelacji poselskiej złożonej jeszcze w poprzedniej kadencji Sejmu posłanka Dorota Niedziela z Koalicji Obywatelskiej przypomniała, że KOWR powołuje spółki celowe, których zadaniem miała lub ma być realizacja konkretnych inwestycji wspierających polskie rolnictwo.
Setki milionów zł na inwestycje KOWR
W przeszłości były to m.in. Terminal Intermodalny Bydgoszcz Emilianowo sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy z kapitałem zakładowym w wysokości 2 mln zł. Kapitał pokrył ośrodek. Z kolei pod Częstochową w gminie Rędziny do 2023 roku za 250 mln zł miał powstać Jurajski Agro Fresh Park. W tym przypadku również powstała spółka celowa, której wspólnikiem jest Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Ostatnio KOWR zainwestował prawie 268 mln zł w Rolno-Spożywczą Spółkę Inwestycyjną (200 mln zł to koszt objęcia udziałów, a 68 mln zł to wartość części majątku upadłych spółek – Roja i King Fruit, który obecnie użytkuje Rolno-Spożywcza Spółka Inwestycyjna). W 2022 roku KOWR nabył również akcje Krajowej Grupy Spożywczej SA, przeznaczając na ten cel 850 mln zł.
Kolejny miliard zł na zakupy KOWR
Posłanka D. Niedziela zwróciła także uwagę, że to nie koniec planowanych inwestycji KOWR. Na początku września do konsultacji społecznych trafił bowiem projekt rozporządzenia, na mocy którego KOWR w latach 2023-2024 zyska ok. 980 mln zł w wyniku niższych wpłat na Fundusz Rekompensacyjny. Zgodnie z projektem stosownego rozporządzenia środki te mają zostać przeznaczone na:
- obejmowanie lub nabywanie akcji lub udziałów w spółkach prawa handlowego,
- dokapitalizowanie spółek nadzorowanych przez KOWR,
- nabywanie nieruchomości rolnych w celu spłaty zobowiązań osób fizycznych lub prawnych prowadzących działalność rolniczą.
Dorota Niedziela zadała następnie szereg pytań dotyczących zrealizowanych już inwestycji oraz planów inwestycyjnych., a także kondycji finansowej spółek KOWR-u.
Lista spółek KOWR
Ministerstwo rolnictwa potwierdziło, że od 2017 r. z udziałem KOWR powstały następujące spółki:
- Terminal Intermodalny Bydgoszcz Emilianowo sp. z o.o., która została utworzona w dniu 10 czerwca 2020 r. w celu wybudowania i przekazania do eksploatacji terminalu przeładunkowego o charakterze intermodalnym, mającego wpływ na usprawnienie transportu w regionie kujawsko-pomorskim, w tym transportu towarów rolnych;
- Rolno-Spożywcza Spółka Inwestycyjna sp. z o.o., która została utworzona w dniu 14 października 2022 r. Zgodnie z założeniami właścicielskimi ma ona na celu wzmocnienie, w wymiarze lokalnym, stopnia wykorzystania infrastruktury, zasobów kadrowych oraz potencjału marketingowego polskich podmiotów funkcjonujących w sferze przetwórstwa rolno-spożywczego, a w konsekwencji zwiększenie udziału w rynku branżowym, poprawę wyników działalności oraz kreowanie przyjaznych warunków współpracy operacyjnej między zakładami przetwórczymi (będącymi odbiorcami surowców rolnych), a producentami rolnymi oferującymi te surowce;
- Krajowa Spółka Owocowo Warzywna „Polowoc” sp. z o.o. - spółka celowa, utworzona w dniu 6 lutego 2020 r. na czas określony, w związku z koniecznością zagospodarowania towaru (sok jabłkowy, NFC, przecier, destylat rolniczy, etanol), przejętego na własność przez KOWR w dniu 10 grudnia 2019 r. od spółki Eskimos S.A.;
- Euro-Park Ząbkowice sp. z o.o., która została utworzona w dniu 27 stycznia 2022 r. przez KOWR oraz Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. Celem powstania spółki było utworzenie parku przemysłowego na terenie powiatu ząbkowickiego. Realizacja projektu wpisywała się w działanie przewidziane do realizacji w ramach przyjętej przez Radę Ministrów w 2017 r. Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, tj. zgromadzenie szeregu podmiotów gospodarczych, inwestorów, a co za tym idzie rozwój regionu i wygenerowanie miejsc pracy;
- Jurajski Agro Fresh Park S.A., która została utworzona w dniu 16 listopada 2020 r. przez KOWR i Regionalny Fundusz Gospodarczy S.A. Celem spółki jest zrealizowanie inwestycji w postaci budowy rynku hurtu rolno–spożywczego.
Na powyższe firmy KOWR wydał następujące kwoty.
Ponadto KOWR wskazał, iż w 2022 r. zawarł umowę objęcia akcji Krajowej Grupy Spożywczej S.A. na kwotę 849 999 999,73 zł.
Wyniki finansowe firm KOWR
1. Terminal Intermodalny Bydgoszcz Emilianowo sp. z o.o. - wynik finansowy netto: - 333 789,24 zł;
2. Rolno-Spożywcza Spółka Inwestycyjna sp. z o.o. – spółka została zarejestrowana w dniu 20 grudnia 2022 r. i kończy pierwszy rok obrotowy w dniu 31 grudnia 2023 r.;
3. Krajowa Spółka Owocowo Warzywna „Polowoc” sp. z o.o. – wynik finansowy netto: - 422 024,99 zł;
4. Euro-Park Ząbkowice sp. z o.o. – wynik finansowy netto: 46 289,16 zł;
5. Jurajski Agro Fresh Park S.A. – wynik finansowy netto: 60 680,98 zł.
Miliony na dokapitalizowanie firm
- Spółki nad którymi bezpośredni nadzór sprawuje KOWR spełniają ważne zadania z punktu widzenia polityki rolnej państwa, a przy tym muszą być także silne ekonomicznie, aby skutecznie działać na wolnym rynku. Podstawową rolą wspomnianych wyżej podmiotów jest m.in. kreowanie i upowszechnianie postępu biologicznego w rolnictwie, uważane za najpowszechniejszy czynnik wzrostu efektywności działalności rolniczej, zarówno z punktu widzenia ilości, jak i jakości produktów rolniczych. Jako podmioty działające na rynku są również nośnikiem wiedzy hodowlanej i organizacyjnej – napisał w odpowiedzi na interpelację poselską minister Robert Telus, którego zdaniem dokapitalizowanie nadzorowanych przez KOWR spółek stanowi szansę na wzrost efektywności działania danej spółki przy jednoczesnym stworzeniu w przyszłości warunków do uzyskiwania lepszych wyników hodowlanych i ekonomicznych, co wiązać się będzie ze wzrostem wartości przedsiębiorstwa.
Dlatego też podwyższenie kapitału podstawowego ma na celu umożliwienie realizacji celów inwestycyjnych.
Aktualnie procedowane jest dokapitalizowanie sześciu spółek, które KOWR zamierza sfinalizować do końca 2023 r.
Z kolei od 2017 r. wartość dokapitalizowania spółek KOWR osiągnęła kwotę prawie 56 milionów złotych.