Podczas ostatniego webinarium pt.: "Dopłaty bezpośrednie i finansowanie rolnictwa. Co czeka rolników w 2024 roku?" jednym z naszych prelegentów była Agata Stachowiak, niezależna doradczyni rolna, księgowa a także rolniczka, prowadząca wraz z mężem 100-ha gospodarstwo rolne z produkcją roślinną i zwierzęcą.
Podczas swojego wystąpienia pt.: "Płatności bezpośrednie, warunkowość i ekoschematy" nasza ekspertka mówiła m.in. o: najważniejszych zmianach, które zaszły w przepisach i zasadach przyznawania dopłat bezpośrednich i ekoschematów w stosunku do 2023 roku.
Czym są normy GAEC?
Eksperyk aprzypomniała, że normy GAEC to inaczej zasady warunkowości. Warunkowość oparta jest na zbiorze przepisów, które muszą być przestrzegane w gospodarstwie jako:
- podstawowe wymogi w zakresie zarządzania SMR (StatutoryManagement Requirements),
- normy dotyczące utrzymania gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska GAEC (Good Agriculturaland EnvironmentalCondition);
Wykaz wymogów SMR
- SMR 1 Ramowa Dyrektywa Wodna–wymogi dotyczące kontroli pozwoleń
- SMR 2 Dyrektywa Azotanowa–ochrona wód przed zanieczyszczeniami spowodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego
- SMR 3 Ochrona dzikiego ptactwa
- SMR 4 Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory
- SMR 5 Bezpieczeństwo żywności i pasz
- SMR 6 Zdrowie zwierząt
- SMR 7 Zdrowotność roślin
- SMR 8 Zrównoważone stosowanie pestycydów
- SMR 9 Dobrostan cieląt
- SMR 10 Dobrostan świń
- SMR 11 Dobrostan zwierząt hodowlanych
Wykaz norm GAEC
- Norma GAEC 1: Utrzymywanie trwałych użytków zielonych w oparciu o stosunek powierzchni trwałych użytków zielonych do powierzchni użytków rolnych na poziomie krajowym
- Norma GAEC 2: Ochrona terenów podmokłych i torfowisk
- Norma GAEC 3: Zakaz wypalania gruntów rolnych
- Norma GAEC 4: Ustanowienie stref buforowych wzdłuż cieków wodnych
- Norma GAEC 5: Zarządzanie orką w celu zmniejszenia ryzyka degradacji i erozji gleby, biorąc pod uwagę nachylenie terenu
- Norma GAEC 6: Minimalna pokrywa glebowa w najbardziej newralgicznych okresach
- Norma GAEC 7: Zmianowanie i dywersyfikacja upraw na gruntach ornych
- Norma GAEC 8: Utrzymanie elementów i obszarów nieprodukcyjnych
- Norma GAEC 9: Zakaz przekształcania lub zaorywania trwałych użytków zielonych wyznaczonych jako cenne na obszarach Natura 2000
Ekoschematy obszarowe w 2024 roku
W ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 wprowadzono pięć ekoschematów obszarowych oraz ekoschemat Dobrostan zwierząt.
Ekoschematy obszarowe:
1. Obszary z roślinami miododajnymi;
2. Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin;
3. Biologiczna ochrona upraw;
4. Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych;
5. Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi.
Zapowiedziano wprowadzenie w 2024 roku Ugorowania gruntów jako kolejnego ekoschematu obszarowego, ale dopóki nie zostanie to zatwierdzone odpowiednimi przepisami i nie znajdzie się w aplikacji eWniosekPlus, mówimy o tym jako o planowanym działaniu, a nie obowiązującym.
Ekosechmat "Dobrostan zwierząt"
W 2024 roku ekoschemat "Dobrostan zwierząt" będzie dostępny w następujących wariantach:
1) Dobrostan loch
2) Dobrostan tuczników
3) Dobrostan krów mlecznych
4) Dobrostan krów mamek utrzymywanych w pomieszczeniach lub w budynkach
5) Dobrostan krów mamek utrzymywanych w systemie otwartym
6) Dobrostan opasów
7) Dobrostan owiec
8) Dobrostan kur niosek
9) Dobrostan kurcząt brojlerów
10) Dobrostan indyków utrzymywanych z przeznaczeniem na produkcję mięsa
11)Dobrostan koni utrzymywanych w pomieszczeniach lub w budynkach
12) Dobrostan koni utrzymywanych w systemie otwartym
13) Dobrostan kóz
Najistotniejsze zmiany w dopłatach w 2024 roku!
Agata Stachowiak podczas webinairum wskazała szereg zmian, które zaszły w tegorocznym systemie przyznawania dopłat bezpośrednich i ekoschematów. Do najwazniejszych z nich zaliczyła następujące obszary:
- Młody rolnik: warunek posiadania przez rolnika 3 letniego stażu pracy: Od 2024 roku Młody Rolnik nie musi posiadać i dołączać do wniosku dokumentu potwierdzającego, że podlegał ubezpieczeniom społecznym w pełnym zakresie jako rolnik lub domownik. ARiMR na podstawie udostępnionej bazy danych będzie sama weryfikowała tą informację.
- Rolnicy deklarujący w 2024 roku uprawę konopi włóknistych nie muszą dołączać do wniosku zaświadczenia o dokonaniu wpisu do rejestru producentów konopi włóknistych oraz podmiotów prowadzących działalność w zakresie skupu konopi włóknistych. KOWR sam będzie przekazywał informacje do ARiMR.
