Ministerstwo rolnictwo przygotowało projekt rozporządzenia zmieniające rozporządzenie „w sprawie norm oraz szczegółowych warunków ich stosowania”, które wprowadza zmiany w GAEC czyli normach dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska.
GAEC 4. Zmiana definicji nawozów
Ministerstwo rolnictwa proponuje dokonać zmian w GEAC 4, który dotyczy ustanowienia stref buforowych wzdłuż cieków wodnych. Norma ta w dotychczasowym brzmieniu zakazuje stosowania na użytkach rolnych, położonych w odległości do 3 m w pobliżu wód powierzchniowych, nawozów, a za takie uznaje się:
- nawozy mineralne,
- nawozy naturalne,
- nawozy organiczne,
- nawozy organiczno-mineralne.
W związku ze zmianami w innych przepisach MRiRW chce dopisać do tej listy każdą inną substancję zawierającą związek azotu lub związki azotu rolniczo wykorzystywaną w celu zwiększenia wzrostu roślinności, a także odchody zwierzęce, pozostałości z gospodarstwa rybackich oraz osady ściekowe. Taka definicja obejmuje m. in. produkty pofermentacyjne, wchodzące w zakres programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu.
- Dlatego wprowadzona niniejszym rozporządzeniem zmiana brzmienia normy GAEC 4 ma na celu doprecyzowanie, że norma GAEC 4 dotyczy wszystkich nawozów, w tym nawozów azotowych objętych SMR 2, obejmujących m. in. produkty pofermentacyjne i osady ściekowe – czytamy w uzasadnieniu projektu.
GAEC 7: Zmianowanie upraw na gruntach ornych w 2024 roku
Kolejna zmiana odnosi się do normy GAEC 7, dotyczącej zmianowania upraw na gruntach ornych. Jak przypomina MRiRW zmianowanie upraw polega na prowadzeniu:
- na powierzchni co najmniej 40% gruntów ornych – innej uprawy w plonie głównym niż uprawa w plonie głównym prowadzona w roku poprzednim, oraz
- na powierzchni wszystkich gruntów ornych – takiej samej uprawy w plonie głównym nie dłużej niż 3 lata.
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, warunki zmianowania upraw uznaje się za spełnione, jeżeli na danej powierzchni w uprawę w plonie głównym zostanie wprowadzona wsiewka lub po zbiorze uprawy w plonie głównym zostanie wprowadzony międzyplon ozimy lub międzyplon ścierniskowy. Warunki, jakie muszą spełnić wsiewka lub międzyplon, obejmują okres ich utrzymania, który może być uzależniony: w przypadku wsiewki – od terminu zbioru uprawy w plonie głównym, a w przypadku międzyplonu ścierniskowego – od dnia jego wysiewu.
GAEC 7: Będzie rejestr zabiegów zamiast oświadczenia
Dotychczasowe oświadczenia w powyższym zakresie, wskazujące dzień zbioru uprawy w plonie głównym lub datę wysiewu międzyplonu ścierniskowego, składane przez rolnika do ARiMR, zostają zastąpione rejestrem zabiegów agrotechnicznych, przechowywanym w gospodarstwie. Zmiana ta stanowi uproszczenie administracyjne dla rolników i dla Agencji.
Wprowadzono tym samym obowiązek prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych dotyczących samego faktu wprowadzenia i utrzymania wsiewki lub międzyplonu ozimego lub międzyplonu ścierniskowego. Zapisy w rejestrze w powyższym zakresie służą celom kontrolnym. Pod warunkiem prowadzenia takiego rejestru, na potrzeby weryfikacji zmianowania upraw w danym roku uznawane będą wsiewki i międzyplony wysiane w roku poprzednim – w odniesieniu do warunku wskazanego w punkcie 1. powyżej, oraz wysiane w okresie trzech poprzednich lat – w odniesieniu do warunku wskazanego w punkcie 2.
Doprecyzowano również, że na potrzeby weryfikacji warunku, czy na powierzchni wszystkich gruntów ornych taka sama uprawy w plonie głównym nie jest prowadzona dłużej niż 3 lata, bierze się pod uwagę uprawę w plonie głównym prowadzoną nie wcześniej niż w 2023 roku.
GAEC 8: Będą uproszczenie administracyjne dla rolników
Kolejna zmiana odnosi się do normy GAEC 8 w zakresie wymogu przeznaczenia minimalnego udziału powierzchni gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne. Analogicznie jak w odniesieniu do wsiewek i międzyplonu ścierniskowego, realizujących normę GAEC 7, dotychczasowe oświadczenia wskazujące dzień zbioru uprawy w plonie głównym (w przypadku wprowadzenia wsiewki w tę uprawę) lub datę wysiewu międzyplonu ścierniskowego, składane przez rolnika do Agencji, zostają zastąpione rejestrem zabiegów agrotechnicznych, przechowywanym w gospodarstwie. Resort rolnictwa przekonuje, że zmiana ta stanowi uproszczenie administracyjne dla rolników i dla Agencji.
GAEC 8: Derogacja ugorowania tylko na 2024 rok
Rozporządzenie implementuje też w życie decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do odstępstwa stosowania normy GAEC 8 w zakresie wymogu przeznaczenia minimalnego udziału powierzchni gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne.
W ramach odstępstwa możliwe jest przeznaczenie co najmniej 4% gruntów ornych na:
- obszary lub elementy nieprodukcyjne, w tym grunty ugorowane, lub
- uprawy bobowate lub
- międzyplony.
Międzyplony i uprawy bobowate mają być uprawiane bez stosowania środków ochrony roślin. Odstępstwo jest czasowe i dotyczy roku 2024.
wk
