Czym jest praca sezonowa?
Prace sezonowe nie są określone w kodeksie pracy. Jej charakter przyjmujemy za wyrokiem Sądu Najwyższego, w którym uznano, że jest to praca, którą wykonuje się przez określoną część roku. Związana jest z danym sezonem, porą roku czy warunkami atmosferycznymi. Jest jedną z form pracy tymczasowej. Jest to dobry sposób na dodatkowy zarobek, szczególnie dla młodych osób, które chcą sobie dorobić w okresie wakacyjnym.
Co powinna zawierać umowa na pracę sezonową?
Podczas zawierania umowy warto zwrócić uwagę:
- na jaki czas jest zawierana,
- w jaki sposób obliczane jest wynagrodzenie,
- jaki jest zakres obowiązków.
W Polsce umowy ustne są prawnie wiążące, jednak dobrze jest zadbać wersję pisemną.
Jakie są rodzaje umów przy pracach sezonowych?
Gdy podejmujemy się pracy sezonowej, możemy zawrzeć kilka rodzajów umów:
- Umowa na czas określony
Dla umowy na czas określony charakterystyczne jest ustalenie terminu, w którym trwa praca – kiedy się zaczyna i kiedy kończy. Taką umowę mogą zawierać również osoby młodociane, czyli takie, które nie są pełnoletnie, ale ukończyły 15 lat. Prawnie zabronione jest zatrudnianie na ten rodzaj umowy osoby poniżej 15. roku życia, jeśli jednak zostanie już zatrudniona, wina nigdy nie będzie po jej stronie i może domagać się wynagrodzenia za wykonaną pracę. Ucierpi na tym jedynie pracodawca, któremu grozi za to kara grzywny.
Warto zaznaczyć, że prace polowe mogą być niebezpieczne dla młodych osób, w szczególności takie, które wymagają korzystania ze sprzętu rolniczego, stosowania środków ochrony roślin lub wiążą się z kontaktem ze zwierzętami. Dzieciom i nastolatkom często brakuje wyobraźni, więc to po stronie dorosłych leży zadbanie o nie oraz o ich bezpieczeństwo.- Umowa cywilnoprawna
W skład umów cywilnoprawnych wchodzą: umowa zlecenie i umowa o dzieło. Ten rodzaj umowy jest korzystny dla pracodawców, ponieważ są zwolnieni z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Inne są jednak warunki pracy. Taką umowę mogą zawierać także osoby, które ukończyły 13 lat.
- Inny typ umowy cywilnoprawnej – umowa o pomocy przy zbiorach
Jest ona zawierana między rolnikiem, który posiada gospodarstwo a osobą, która świadczy pomoc przy zbiorach. W uzasadnieniu do projektu ustawy opisano, jakie dokładnie czynności obejmuje. Muszą być one bezpośrednio związane ze zbiorem owoców i warzyw lub przy późniejszym ich sortowaniu oraz przygotowaniu do sprzedaży. Dotyczy więc zrywania owoców i warzyw, wycinania (np. pieczarek), zbierania warzyw bezpośrednio z ziemi lub owoców (jabłek i śliwek) przeznaczonych na przemysł, usuwania zbędnych części roślin, korzeni i warstwy zewnętrznych liści np. kalafiorów. Ponadto w ramach tej umowy możemy umieszczać zbiory w pojemnikach i skrzyniach, ładować na transportery, myć i czyścić owoce, pakować je w opakowania, układać palety oraz foliować. Może również obejmować przygotowanie pomieszczeń do przechowywania owoców i warzyw: mycie i odkażanie ścian oraz podłóg.
Nie może być zawarta na okres dłuższy niż 90 dni w ciągu roku kalendarzowego. Umowa ta podlega składkom na ubezpieczenia wypadkowe oraz zdrowotne.
Zatrudnianie pracownika młodocianego
Młodociani pracownicy mogą być przypisani tylko do wykonywania prac lekkich – niezagrażających ich życiu, zdrowiu ani rozwojowi. Ich wykaz tworzą sami pracodawcy i musi zostać zatwierdzony przez inspektora pracy. Ponadto w Polsce wszyscy mają obowiązek edukacji do 18. roku życia, więc praca nie może przeszkadzać im w wypełnianiu go. Z tego powodu takie osoby podejmują się pracy sezonowej w okresie wakacji.
Pracownicy, którzy nie ukończyli 16 lat, mogą pracować maksymalnie 6 godzin na dobę, a ci, którzy mają więcej niż 16 lat – mogą pracować 8 godzin. Nie można wydłużać tego czasu, młodociani pracownicy nie mogą również wyrabiać nadgodzin. Jeśli dobowy wymiar godzin pracy jest dłuższy niż 4,5 godziny, przysługuje im prawo do 30-minutowej przerwy. W ciągu tygodnia mają prawo do nieprzerwanego odpoczynku przez 48 godzin. Młodociany pracownik nie może pracować w porze nocnej, czyli między 22 a 6.
Zanim młodociany pracownik podpisze umowę, musi przynieść zaświadczenie lekarskie, które określa, że praca na danym stanowisku nie zagraża jej zdrowiu. Ponadto taka osoba musi ukończyć co najmniej szkołę podstawową. Zobowiązują ich takie same ubezpieczenia jak dorosłych pracowników.
W Polsce za pracę przy zbiorach możemy spodziewać się wynagrodzenia w wysokości mniej więcej 19 zł/h.
Teresa Kawracka
fot: envato.elements
