Przypomnijmy, że norma GAEC 8 to obowiązek zachowania istniejących elementów krajobrazu na swoich gruntach, zniesienie obowiązku przeznaczania minimalnej części swoich gruntów ornych na obszary nieprodukcyjne, takie jak grunty ugorowane (dobrowolny ekoschemat).
- Już 15 marca Komisja Europejska dała wyraźny sygnał, że na 2024 r. będzie odstępstwo pozwalające wypełnić te wymagania wynikające z posiadania obszarów nieprodukcyjnych innymi metodami – mówił podczas naszego ostatniego webinarium Grzegorz Ignaczewski. Komisja idzie również o krok dalej i jest możliwość, żeby w ogóle zrezygnować w całej perspektywie z obowiązku ugorowania gruntów, zastępując obowiązkowe ugorowanie dobrowolnym ekoschematem. Ministerstwo Rolnictwa wydało komunikat, w którym informuje rolników, że taki dobrowolny ekoschemat dotyczący ugorowania gruntów będzie również w 2024 r. W związku z czym GAEC 8 będzie mocno złagodzony – podkreślił ekspert.
Ugorowanie do kosza jak Zielony Ład
Podczas swojego ostatniego Walnego Zgromadzenia Lubelska Izba Rolnicza zajęła stanowisko w sprawie całkowitego zniesienia obowiązku ugorowania 4% gruntów rolnych wynikającego z obowiązywania normy GAEC 8 w obecnej perspektywie Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Rolnikom nie podoba się to, że od 2024 w gospodarstwach o powierzchni powyżej 10 ha gruntów ornych, norma GAEC 8 nakłada obowiązek przeznaczenia: co najmniej 4% powierzchni tych gruntów na obszary lub obiekty nieprodukcyjne spełniające określone warunki, lub w przypadku gdy co najmniej 4% powierzchni gruntów ornych obejmują międzyplony ścierniskowe lub ozime lub wsiewki lub rośliny bobowate, spełniające określone warunki, w tym uprawiane bez stosowania środków ochrony roślin — co najmniej 3% powierzchni gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne.
- W związku z trudną sytuacją polskiego rolnictwa wprowadzono w 2024 r. derogację tej normy. Planowane jest ponadto od 2025 r. wprowadzenie ugorowania jako dobrowolnego ekoschematu, za który rolnicy otrzymywać będą dodatkową płatność. Zaznaczamy, że obecnie nie są znane lub nie są podawane do publicznej wiadomości planowane stawki za 1 ha gruntu ugorowanego, jako dobrowolnego ekoschematu - czytamy w stanowisku LIR.
Ugorowanie oznacza zapaść polskich gospodarstw rolnych
Zdaniem rolników z woj. lubelskiego w obecnej sytuacji na rynku rolnym wymóg ugorowania może doprowadzić do zapaści części gospodarstw rolnych.
- Utrzymanie ugoru wymaga stosowania niezbędnych zabiegów wynikających z zasad dobrej kultury rolnej, a wiec jest związane z ponoszeniem kosztów. Ograniczenie zabiegów agrotechnicznych na ugorach spowoduje pojawienie się trudnego do zwalczenia zachwaszczenia, co w efekcie doprowadzi do zwiększonego stosowania pestycydów w gospodarstwach. Poza tym rolnicy, którzy przez lata powiększali swoje gospodarstwa w celu podniesienia ich rentowności, płacąc za 1 ha ziemi często wygórowane ceny, posiłkując się zazwyczaj kredytami, jak również dzierżawcy ziemi, którzy opłacają wysokie czynsze dzierżawne mogą znaleźć się w trudnej sytuacji finansowej wynikającej z obowiązku ograniczania produkcji - czytamy w stanowisku LIR.
LIR: Znieść całkowicie ugorowanie
Dlatego rolnicy chcą, aby ugorowanie zniknęło z zarówno z zasad warunkowości (norm GAEC) jak i jako dobrowolny ekoschemat.
- Walne Zgromadzenie Lubelskiej Izby Rolniczej stoi na stanowisku całkowitego zniesienia praktyki ugorowania, zarówno wynikającego z normy GAEC8 jak i planowanych dobrowolnych ekoschematów - kończą swoje pismo członkowie Lubelskiej Izby Rolniczej.
