W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów ukazał się projekt ustawy „o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw”. Projekt stanowi implementację do polskiego porządku prawnego dyrektywy unijnych przepisów w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych w transporcie (tzw. „dyrektywa RED II”) w zakresie wykorzystania energii odnawialnej w sektorze transportu. Jak zauważyło ministerstwo klimatu i środowiska termin implementacji tej dyrektywy upłynął …30 czerwca 2021 r.
RED II, czyli element Zielonego Ładu
Działania w ramach dyrektywy RED II wpisane są jako kolejny etap realizacji długoterminowej strategii uczynienia Europy neutralnej dla środowiska i klimatu. Inicjatywy Komisji Europejskiej w tym zakresie są dużym wyzwaniem, zarówno technologicznym jak i społecznym, ale winny zaowocować istotnym zmniejszeniem uciążliwości środowiskowych pochodzących z sektora transportu.
Rosną emisje gazów cieplarnianych z transportu
Jest to tym bardziej istotne, że sektor transportu jest odpowiedzialny za zużycie jednej trzeciej energii końcowej w UE, z czego znaczna część pochodzi z ropy naftowej. W 2018 r. transport był odpowiedzialny za 25% emisji gazów cieplarnianych w UE i jest jedynym z sektorów, w którym poziom emisji wzrósł w porównaniu do 1990 r.
Dlatego zdaniem ministerstwa klimatu i środowiska, by osiągnąć cel ogólny, jakim jest zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych w UE, należy podjąć wysiłki na rzecz ograniczenia emisyjności transportu.
Jak będzie wdrażana dyrektywa RED II?
Jednym z proponowanych działań jest zwiększenie udziału energii odnawialnej w transporcie do poziomu 14% w 2030 r., przy użyciu już rozwiniętych biopaliw i biokomponentów wyprodukowanych z roślin spożywczych i pastewnych, a także nowych technologii - biokomponentów zaawansowanych oraz energii elektrycznej w transporcie.
Spełnienie celów wyznaczonych w dyrektywie RED II wymaga przebudowy struktury paliw wykorzystywanych w sektorze transportu, co wymaga aktywnej polityki państwa. Na obecnym etapie w realizacji celu OZE w transporcie w Polsce dominują biokomponenty wyprodukowane z roślin spożywczych i pastewnych.
Biorąc pod uwagę wprowadzane w dyrektywie RED II limity wykorzystania tego typu biopaliw w transporcie, a także konieczność znacznego zwiększenia udziału OZE w transporcie (z ok. 6,70% w 2020 r. do 14% w 2030 r.), niezbędne jest wprowadzenie narzędzi służących szerszemu wykorzystaniu biokomponentów zaawansowanych oraz energii elektrycznej w transporcie.
Polska wiodącym producentem biokomponentów
Jak informuje Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa Polska, jest jednym z wiodących europejskich producentów biokomponentów, czyli dodatków do paliw wytworzonych z biomasy.
W 2023 r. wytworzono:
- 339,39 tys. ton bioetanolu, do produkcji którego wykorzystano głównie kukurydzę (59% ogółu wykorzystanych surowców), zawiesinę skrobi odpadowej o kodzie odpadu 02 03 80 (30%), pozostałości produkcyjne skrobi z przetwórstwa pszenicy (5%), odpady oraz melasę buraczaną (3%), destylaty z kukurydzy, melasy buraczanej, odpadów i pozostałości (2%) oraz porektyfikaty (1%).
- 971,17 tys. ton estrów metylowych, do produkcji których wykorzystano głównie oleje roślinne (90% ogółu wykorzystanych surowców), zużyte oleje kuchenne i posmażalnicze (9%), oraz kwasy tłuszczowe, tłuszcze zwierzęce i oleje syntezowane (1%),
- 5,33 tys. ton biowęglowodorów ciekłych, do produkcji których wykorzystano olej roślinny (58% ogółu wykorzystanych surowców) oraz alkohole i destylaty odpadowe (42%).
Wszystkie biokomponenty spełniały tzw. kryteria zrównoważonego rozwoju, co oznacza, że były wytworzone z poszanowaniem ochrony środowiska i charakteryzowały się wymaganym ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych.