Z informacji przekazanych posłom podczas posiedzenia komisji gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej wynika, że zdolności przeładunkowe 4 największych polskich portów, czyli Gdańska, Gdyni, Szczecina i Świnoujścia, wynoszą ok. 12 mln t. Z czego
- Gdańsk - 3,275 mln t,
- Gdynia - 4,620 mln t.
- Szczecin i Świnoujście - 4 mln. t.
Ale biorąc pod uwagę moce gdyńskiego terminala kontenerowego łączne moce przeładunkowe czterech kluczowych portów rosną do 15 mln t.
W 2023 r. w portach przeładowano 9,350 mln t. zboża, w tym
- Gdańsk 3 mln t.
- Gdynia 4 mln t.
- Szczecin i Świnoujście 1,8 mln t.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, zarządy portów o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej nie mogą same wykonywać usług przeładunkowych. Ich zadaniem jest oddawanie gruntów portowych w dzierżawę lub najem w przejrzystych i niedyskryminacyjnych postępowaniach konkursowych.
Co dalej z dzierżawą portu zbożowego w Gdyni?
Wiceminister infrastruktury Arkadiusz Marchewka, poinformował posłów, że procedura przetargowa na dzierżawę agroportu w Gdyni została rozpoczęta przez poprzedni rząd. Zarząd Portu Gdynia ogłosił postępowania na dzierżawę terminala, które wygrało konsorcjum firm:
- Szczecin Bulk Terminal sp. z o.o
- TAPINI sp. z o.o.
- RIBERA sp. z o.o.
Z konsorcjum zawarto przedwstępną umowę dzierżawy terminala do 2053 r.
- Nie było żadnych przeszkód, aby podmiot Skarbu Państwa np. Krajowa Grupa Spożywcza wzięła udział w tym przetargu. Krajowa Grupa Spożywcza nie wzięła udziału w tym postępowaniu – podkreślił wiceminister Marchewka.
Od dobrze poinformowanych osób dowiedzieliśmy się nieoficjalnie, że ponoć ówczesny zarząd KGS prowadził rozmowy ze startująca również w przetargu Grupą Speed. Jednak oferta tej firmy zajęła w przetargu dopiero trzecie miejsce.
Czy umowa dzierżawy zostanie podpisana?
Wiceminister Marchewka dodał, że każda umowa dzierżawy powyżej 10 lat wymaga zgody ministra infrastruktury. Do tego potrzebna jest opinia Rady Nadzorczej oraz zgoda Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy.
Jednocześnie zgodnie z przepisami są cztery przesłanki, w których minister może odmówić udzielenia zgody na dzierżawę:
- zagrożenie obronności państwa, bezpieczeństwa publicznego, bezpieczeństwa morskiego,
- stwierdzenie niezgodność przewidywanego sposobu zagospodarowania nieruchomości ze strategiami rozwoju,
- stwierdzenie niezgodności z planem rozwoju portu pub przystani morskiej,
- inny ważny interes publiczny.
Do zawarcia umowy potrzebna jest także zgoda na dokonanie koncentracji w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Z racji wysokości obrotów wygranego konsorcjum, prawdopodobnie zgoda będzie wymagała przez Komisję Europejską, co może potrwać znacznie dłużej niż wyznaczony termin wydania terminala.
Dodatkowo Zarząd Portu Gdynia został 6 lutego odwołany przez Radę Nadzorczą.
Czy umowa dzierżawy zostanie podpisana?
Wiceminister aktywów państwowych Zbigniew Ziejewski powiedział, że podczas spotkania z kierownictwem Krajowej Grupy Spożywczej nie uzyskał odpowiedzi dlaczego KGS nie wystartowała do tego przetargu. – Mając ku temu możliwości. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa przekazał ponad 800 mln zł. dla KGS, żeby wystartować w tym przetargu – powiedział wiceminister Ziejewski.
Od dobrze poinformowanych osób dowiedzieliśmy się nieoficjalnie, że ponoć ówczesny zarząd KGS prowadził rozmowy ze startująca również w przetargu Grupą Speed. Jednak oferta tej firmy zajęła w przetargu dopiero trzecie miejsce.
Wiceminister poinformował także, że trwa analizowanie sprawy przetargu przez rząd. - Zastanawiamy się nad tym, czy ten przetarg można unieważnić i żeby w następnym etapie procedury włączyła się Krajowa Grupa Spożywcza. KGS jest obecnie w trakcie wymiany Rady Nadzorczej, a następnie Zarządu. Te decyzje zapadaną jeszcze w lutym – poinformował wiceminister Ziejewski.
Co na to konsorcjum, które wygrało przetarg?
Konsorcjum firm Szczecin Bulk Terminal sp. z o.o, TAPINI sp. z o.o i RIBERA sp. z o.o. w przesłanym w grudniu zeszłego roku piśmie na ręce m.in. Premiera M. Morawieckiego, Marszałka Sz. Hołowni oraz posła D. Tuska poinformowało, iż złożyło najkorzystniejszą ofertę na dzierżawę Terminalu zbożowego.
- Wybór najkorzystniejszej oferty nastąpił zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, Specyfikacją postępowania, jak również w zgodzie z zasadami konkurencyjności. Członkowie Konsorcjum są spółkami legalnie działającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a ich celem jest obsługa Terminalu zbożowego, jak również poczynienie znacznych inwestycji w infrastrukturę państwową zgodnie z warunkami przetargu, które to inwestycje w razie uzyskania stosownych zgód i zawarcia umowy dzierżawy wpłyną na poprawę możliwości przeładunkowych portu, a ponadto bardzo dobrze wpłyną na sytuację polskich rolników – napisał Rafał Różański pełnomocnik konsorcjum.
Konsorcjum nie zgadza się także z wyrażanymi publicznie opiniami, że jakoby w wyniku przedmiotowego przetargu miałoby dojść do sprzedaży mienia państwowego, działania na szkodę interesu Rzeczypospolitej Polskiej, w tym w szczególności polskich rolników.
Także druga w przetargu i zarządzająca z powodzeniem od ponad półtora roku firma Mondry, reprezentująca pozostałych uczestników Konsorcjum Agrolok i Chemirol. Złożyła przed posiedzeniem Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej pismo dotyczące jak najszybszego rozstrzygnięcia przetargu wskazujące na fakt, iż dzięki jej sprawnemu zarządzaniu i planowanym inwestycjom terminal się rozwija i ma przed sobą dalsze perspektywy powiększenia infrastruktury, a przede wszystkim reprezentowany przez spółki z Konsorcjum polski prywatny kapitał pozwala, biorąc pod uwagę znajomość specyfiki branży i możliwości finansowe, realizować interes polskiego rolnictwa, bez zagrożenia bezpieczeństwa żywnościowego, a powierzenie tego projektu nie mającej doświadczenia w międzynarodowym handlu morskim spółce państwowej, może tylko powstrzymać intensywność eksportu zbóż, przez ten terminal.
(Pismo w całości załączamy do wglądu w pdf).
