
Mamy w Polsce cały czas pola wyczerpane z siarki. Od 20 lat przestała dopływać na pola wraz z "kwaśnymi deszczami", a cały czas jest wywożona z pola z plonem, zwłaszcza roślin białkowych i oleistych. Mało kto pamięta, aby ją podać świadomie w nawozach. Jeśli trafia tam, to zwykle w postaci nawozów wieloskładnikowych, siarczanów potasu, magnezu, amonu. Zdarzają się przypadki celowego podawania siarczanu wapnia, a nawet siarki elementarnej. Niestety świadome podawanie siarki, to cały czas u nas działanie mało popularne.
Duże ubytki plonu z powodu braku siarki
Tymczasem siarka coraz częściej stanowi czynnik limitujący plony. W zbożach spadek plonowania z powodu braku siarki może dochodzić do 2 t/ha. W rzepaku jest to podobna ilość, choć starta dużo większa. Drugie następstwo niedoborów siarki, to zbyt wysokie koszty poniesione na azot, który nie został z braku siarki przekształcony w plon. Jest jeszcze koszt środowiskowy – nie wykorzystany azot trafia do wód podziemnych, a stamtąd do powierzchniowych i do Bałtyku.
Objawy niedoborów siarki w zbożach są niespecyficzne i można je pomylić z innymi przyczynami. Jest to żółknięcie blaszki liściowej, słabszy wzrost roślin, krótki kłos, słabe krzewienie pomimo dostępnego miejsca i czasu. Co ciekawe, objawy te występują najpierw na młodszych częściach rośliny, ponieważ siarka jest mało mobilna w roślinie i nie ulega tzw. redystrybucji. Przejawia się to u zbóż wyłanianiem z pochwy starszych zielonych liści, młodych organów o jaśniejszym kolorze. Objawy niedoborów na polu powstają w miejscach, gdzie gleba jest bardziej przepuszczalna lub na części pola z większą dawką azotu, np. z nawozów czy mineralizacji.
Jak nawozić zboża siarką?
Jeżeli jest ryzyko braku siarki to zboża powinny mieć ten składnik dostarczony jak najszybciej. Nawożenie zbóż od fazy BBCH 32, czyli drugiego kolanka jest już nieefektywne.
Pod koniec krzewienia i na początku strzelania w źdźbło (do BBCH 31) można podać jeszcze 16 kg/ha S (40 kg/ha SO3). Może to być częściowo forma dolistna (np. siarczan magnezu) lub doglebowa, np. siarczanu amonu, saletro siarczan amonu. Podawanie teraz siarczanu wapnia może być mniej efektywne, ponieważ nawóz działa dłużej. Nie ma też sensu podawać siarczanów fosforu czy potasu, ponieważ na fosfor i potas jest też już zbyt późno. Można podać także siarkę elementarną tzw. mikronizowaną, czyli drobno mieloną przed granulacją, ale jej dawka musi wynosić ok. 50 kg/ha S, ponieważ tylko 1/3 udostępni się w tym sezonie.
Przy obliczaniu dawki siarki warto zwrócić uwagę na zapisy na etykiecie nawozu. Często są one podawane zarówno w formie S, jak i SO3. Jeśli tylko jedna z tych form, to można to przeliczyć i skorzystać z kalkulatora: Kalkulator składników pokarmowych: jak szybko przeliczyć w nawozach tlenki na pierwiastki, a pierwiastki na tlenki?
tcz