W celu zabezpieczenia i zwiększenia plonów ziarna ważna jest znajomość potencjału plonowania roślin. Naukowcy z Instytutu IPK Leibniz odkryli, że maksymalny potencjał plonowania linii jęczmienia powstaje na różnych etapach rozwoju i zależny jest od genotypu oraz warunków wzrostu. Ponadto ich wyniki, które zostały opublikowane w Journal of Experimental Botany, pokazują, że w przypadku jęczmienia dwurzędowego i sześciorzędowego różne cechy kłosa są ważne dla wykorzystania potencjału plonowania.
Więcej ziaren z kłosa
Wiedza o wzajemnym oddziaływaniu różnych składników plonu ma ogromne znaczenie dla optymalnego wykorzystania potencjału plonowania - wyjaśniają naukowcy. W jęczmieniu szczególnie ważny jest zwiększenie liczby ziaren w kłosie. Jak dotąd nie zbadano jednak, jakie czynniki odgrywają w tym rolę i jakie różnice występują między różnymi typami jęczmienia.
Dlatego też naukowcy z Instytutu IPK Leibniza zbadali takie komponenty plonu jak maksymalna liczba kłosków, płodność kłosków i ostateczna liczba kłosków, na przykładzie grupy dwu- i sześciorzędowych odmian jęczmienia. Skupiono się na odpowiedzi na pytanie, jaki wpływ mają poszczególne wymienione czynniki na liczbę ziarniaków, a tym samym na plon. Badanie przeprowadzono zarówno w warunkach szklarniowych, jak i polowych.
Kluczowa jest liczba ziarniaków
Wyniki badań wykazały, że liczba ziarniaków w liniach dwurzędowych jęczmienia w dużym stopniu zależy od maksymalnej liczby kłosów, natomiast w jęczmieniu sześciorzędowym głównym czynnikiem jest plenność, czyli płodność kwiatów.
- Musimy pamiętać o różnych cechach, jeśli chcemy przewidzieć i ostatecznie wykorzystać potencjał plonowania poszczególnych typów rzędów w sposób jak najbardziej optymalny. Wcześniej nie było to jasne w takiej formie - podkreślił dr Thirulogachandar Venkatasubbu, naukowiec w niezależnej grupie roboczej "Plant Baupläne" w IPK i pierwszy autor obu badań.
W celu oszacowania maksymalnego potencjału plonowania przyjęto wcześniej, że tylko jedno stadium rozwojowe, a mianowicie wczesna faza tworzenia się ości, skorelowana jest czasowo z maksymalnym potencjałem plonowania. Zgodnie z poprzednim założeniem dotyczyło to wszystkich jęczmieni, niezależnie od genotypu i warunków uprawy. Jednak, po przebadaniu 27 próbek jęczmienia dwurzędowego i sześciorzędowego, okazało się, że pogląd trzeba zweryfikować.
- Maksymalny potencjał plonowania nie zawsze jest wykorzystywany na tym samym etapie rozwoju. To, który etap rozwoju jest istotny, zależy od genotypu i warunków uprawy - powiedział dr Thirulogachandar Venkatasubbu.
- Jęczmień dwurzędowy i sześciorzędowy różnią się nie tylko odmienną architekturą kłosów i sposobem osiągnięcia potencjału plonowania, ale także składem ziarna - wyjaśnia prof. dr Schnurbusch, kierownik niezależnej grupy roboczej "Plant Baupläne" i profesor Heisenberg w IPK i na Uniwersytecie Marcina Lutra w Halle-Wittenberdze. Mimo, że obie formy jęczmienia mogą być ze sobą krzyżowane, w hodowli traktowane są niemal jak odrębne pule genów, ze względu na bardzo różne kierunki użytkowania. Jęczmień dwurzędowy uprawiany jest najczęściej jako forma jara, zwłaszcza w południowych Niemczech, a ze względu na niską zawartość białka wykorzystywany głównie jest do produkcji piwa – dodaje prof. dr Thorsten Schnurbusch. Jęczmień sześciorzędowy jest zwykle uprawiany jako forma ozima. Ze względu na bardzo wysoką zawartość białka dobrze nadaje się jako pasza dla zwierząt.
Źródło: topagrar.com
Fot. agrarfoto
