W 2015 r. Agencja Rynku Rolnego będzie prowadziła działalność związaną z administrowaniem mechanizmami Wspólnej Polityki Rolnej, w tym interwencyjną, w zakresie zakupu towarów, dopłat, refundacji, wsparcia na określonych rynkach rolnych WPR i współfinansowania mechanizmów WPR z budżetu krajowego. Ponadto ARR ma w br. administrować mechanizmami krajowymi, promować produkty rolne i żywnościowe, metody ich produkcji, a także systemy jakości produktów rolnych i żywnościowych oraz prowadzić administrację działań statutowych i funduszy promocji produktów rolno-spożywczych.
W budżecie krajowym na działalność Agencji planuje się w 2015 r. kwotę 426 mln zł, tj. realnie o 4,64% więcej niż w 2014 r. i o 3,15% więcej niż w 2013 r. Z tej kwoty 406 mln zł to pieniądze MRiRW przeznaczone na rynki rolne, a 17,9 mln zł to środki dla ARR z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, jako dotacje celowe w ramach PO „Pomoc Żywnościowa” (PŻ) 2014-2020 (pomoc techniczna, współfinansowanie).
Z kolei w Budżecie Środków Europejskich ARR zapewnione ma pieniądze do wysokości 261 mln zł (prefinansowanie I filaru WPR, wydatki na PO „Inteligentny Rozwój” oraz wydatki na PO PŻ 2014-2020).
W rezerwach celowych budżetu państwa zabezpieczono na cele Agencji 82 mln zł, przeznaczając ponad połowę na płatności realizowane w ramach I filara WPR, PO PŻ (32,5 mln zł) oraz na pomoc techniczną PO PŻ 2014-2020 (1,3 mln zł). Natomiast analogicznie na te cele w rezerwach celowych Budżetu Środków Europejskich przeznacza się 377 mln zł. Łącznie budżet krajowy i BŚE przeznacza na działania ARR w 2015 r. kwotę 1,1 mld zł. Do tego dodać należy środki własne ARR 1,1 mln zł, środki uzyskane w ramach obsługi funduszy promocji produktów rolno-spożywczych (1,6 mln zł) oraz środki własne na realizację PO „Innowacyjna Gospodarka” (0,3 mln zł), refundowane przez Ministerstwo Gospodarki. Łączna kwota wydatków na działania ARR w 2015 r. wyniesie 1,1 mld zł.
W sumie ARR w 2015 r. dysponować będzie budżetem realnie o 31,5% wyższym niż planowany w 2014 r. Wyższy realnie będzie też Budżet Środków Europejskich przeznaczony dla ARR, zarówno na rynkach rolnych (o 29%), jak też rezerwy celowe (realny wzrost prawie o 85%).
Jeśli idzie o plan finansowy ARR na 2015 r., to poza zobowiązaniami na początek okresu w wysokości 9,9 mln zł przychody ogółem określono kwotą 377 mln zł jako równe planowanym kosztom. W 2014 r. przychody te planowano na 360 mln zł.
Jeśli idzie o koszty, to funkcjonowanie ARR kosztować będzie 143 mln zł, zaś pozostała część to koszty realizacji zadań, które wyniosą 216 mln zł. Warto tu podkreślić, iż na dopłaty krajowe do spożycia mleka i przetworów mlecznych w szkołach podstawowych, tzw. projekt „Szklanka mleka” ARR wyda w 2015 r. kwotę 110 mln zł, na dopłaty krajowe do materiału siewnego 99,4mln zł, na działania w zakresie promocji produktów rolnych i rolno-spożywczych 4 mln zł i na wsparcie rozwoju współpracy handlowej i inwestycyjnej sektora rolno-spożywczego z zagranicą 2,9 mln zł. Pozostałe koszty tworzą m.in. wydatki majątkowe 13,4 mln zł oraz inne 4,3 mln zł.
Działalność ARR w 2015 r. związana z administrowaniem mechanizmami WPR tworzy zapotrzebowanie na 455,1 mln zł. Z danych wynika, iż w 2015 r. ponad 4,6 razy wzrośnie interwencja ARR na rynkach zbóż (22,3 mln zł) w porównaniu z 2014 r. (4,8 mln zł). Przewiduje się, iż do skupu interwencyjnego w Polsce w 2015 r. może być skierowane do 50 tys. ton ziarna pszenicy zwyczajnej przy cenie interwencyjnej 101,31 euro za tonę. W przewidywanych wydatkach mieszczą się koszty zakupu, przyjęcia i wydania zbóż.
Z kolei na rynku mięsa czerwonego mogą być stosowane tylko dopłaty do prywatnego przechowywania, którymi może być objęte 5 tys. ton wieprzowiny na kwotę 8,3 mln zł. Stosunkowo największa ma być interwencja na rynku mleka i przetworów mlecznych. Występują tu zakupy interwencyjne masła i odtłuszczonego mleka w proszku (OMP), jak też dopłaty do prywatnego przechowywania masła i odtłuszczonego mleka w proszku i przechowywania serów, a także dopłaty do spożycia mleka i przetworów mlecznych w placówkach oświatowych (ze środków krajowych).
Jeśli idzie o zakup interwencyjny masła, to wyniesie on 50 tys. ton (od 1 marca do 30 września), a powyżej tego ograniczenia istnieje możliwość kontynuowania zakupów w trybie przetargowym. Beneficjenci mogą też przekazywać na zakupy interwencyjne 5 tys. ton OMP. Wsparcie finansowe do prywatnego przechowywania masła dotyczyć będzie 500 ton, podobnie jak OMP, zaś dopłatami do prywatnego przechowywania serów objętych zostanie 50 ton.
Planowane zatrudnienie w ARR wyniesie w br. 1200 osób, tyle, co w ub. roku.
Opr. na podstawie „Opinia o ustawie budżetowej na 2015 r. w części dotyczącej rolnictwa, rozwoju wsi i rynków rolnych oraz rybołówstwa”, autorstwa prof. Andrzeja Czyżewskiego z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. pł
