Przypomnijmy, że w czwartek otrzymaliśmy informacje, że w woj. dolnośląskim w miejscowości Rzączyn, w gminie Wilisko w powiecie wołowskim wykryto chorobę niebieskiego języka u jednej z krów mięsnych podczas rutynowych badań. Dwukrotnie pobrano próbki od jednej z 31 sztuk bydła mięsnego, otrzymany wynik był pozytywny. Ponownie pobrano materiał od wszystkich zwierząt i wysłano do laboratorium w PIW-PIB w Puławach. Rozmawialiśmy na ten temat z Pawłem Szewczykiem, Powiatowym Lekarzem Weterynarii w Wołowie.
Więcej na ten temat w artykule: Choroba niebieskiego języka: jest pierwsze ognisko w Polsce? Jakie są konsekwencje dla gospodarstwa i w okolicy ogniska?
GIW informuje o pierwszym ognisku choroby niebieskiego języka
Aby sprawdzić jak wygląda sytuacja w całym stadzie podjęto decyzję o przebadaniu wszystkich sztuk. Czarny scenariusz się potwierdził gdyż nie tylko jedna sztuka była zakażona wirusem choroby niebieskiego języka.
- Główny Lekarz Weterynarii informuje o stwierdzeniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pierwszego ogniska choroby niebieskiego języka, serotyp 3 (BTV-3). Ognisko BT zostało stwierdzone 22 listopada 2024 r. w gospodarstwie utrzymującym bydło mięsne w powiecie wołowskim, województwo dolnośląskie - wyjaśnia Główny Inspektorat Weterynarii i dodaje, że po południu 22 listopada 2024 r. w PIWet - PIB Puławy, uzyskano dodatnie wyniki badań molekularnych metodą PCR potwierdzające obecność materiału genetycznego wirusa BT serotypu 3 (BTV-3) w próbkach pochodzących od 3 zwierząt.
- Zakażenie w stadzie przebiega bezobjawowo, zwierzęta nie wykazują klinicznych objawów choroby. Zgodnie z prawodawstwem UE, choroba niebieskiego języka należy do kategorii chorób C+D+E, co oznacza, że nie jest objęta obowiązkiem zwalczania - czytamy w komunikacie Inspekcji.
Co ze szczepieniami przeciwko chorobie niebieskiego języka?
Kilka dni temu, kiedy już podejrzewano chorobę w tym stadzie odbyło się spotkanie związków hodowców bydła mlecznego i mięsnego z przedstawicielami Inspekcji Weterynarii. Hodowcom zależy na wprowadzeniu szczepień przeciwko chorobie, gdyż chcą mieć szansę zabezpieczyć zwierzęta, jednak nie wszyscy są tego samego zdania.
- Szczepienie przeciwko chorobie niebieskiego języka nie zabezpiecza zwierząt w 100 proc. przed zakażeniem. Zwierzę zaszczepione również może się zarazić chorobą. Natomiast zastosowanie szczepionek może powodować złagodzenie objawów choroby. Obecnie na rynku i dopuszczona do obrotu na podstawie przepisów krajowych w Czechach, jest tylko jedna szczepionka na BTV3, dwie są dopuszczone do obrotu w wyjątkowych sytuacjach. Żadna z nich nie zapewnia możliwości odróżnienia przeciwciał poszczepiennych od tych, które spowodowały zakażenie. Kiedy zaszczepione zwierzę zacznie wykazywać objawy choroby, to żadne laboratorium nie będzie w stanie zapewnić czy to jest odczyn poszczepienny czy objawy szczepu dzikiego. Jest to spora trudność diagnostyczna. Zwierzęta zaszczepione mogą być dawcami materiału genetycznego wirusa dla wektorów. W tej sytuacji nawet zaszczepienie zwierząt w jednym stadzie, w okresie aktywności kuczmanów, wirus nadal będzie roznoszony pomiędzy zwierzętami - wyjaśnił podczas spotkania Jakub Kubacki, Zastępca Głównego Lekarza Weterynarii.
Podczas poprzedniego spotkania zastanawiano się jak ma przebiegać procedura dopuszczenia szczepionek przeciwko chorobie niebieskiego języka i czy minister rolnictwa musi wydać stosowne rozporządzenie. Podczas spotkania w tym tygodniu zaznaczono, że jest już jednoznaczna opinia w tej sprawie i "minister nie musi w tej sprawie wydawać żadnego rozporządzenia dopuszczającego szczepienia przeciwko BTV w Polsce". Jednak w związku z tym, że szczepionka przeciwko BTV3 nie jest dostępna w naszym kraju, to będzie trzeba wykorzystać przepisy dotyczące importu szczepionek.
Procedura wówczas będzie następująca; lekarz weterynarii jeśli hodowca będzie chciał zaszczepić stado ustala przez którą hurtownię zamierza sprowadzić szczepionkę na BTV3 z kraju członkowskiego, który ma autoryzację i wówczas należy skierować każdorazowo pismo do ministra rolnictwa, a on z kolei do ministra zdrowia. Nie ma obecnie mowy aby uzyskać autoryzację dla szczepionki w Polsce. Jest możliwy jedynie jej import.
Na razie nie planuje się obligatoryjnych szczepień.
Ograniczanie przemieszczania bydła w obszarze objętym chorobą
Zastępca GLW dodał, że w związku z tym, że obszar ochronny wokół ogniska wynosi z reguły 150 km, powoduje, że w tym akurat przypadku problemy z przemieszaniem bydła mogą mieć hodowcy między innymi z województw dolnośląskiego, lubuskiego, wielkopolskiego, opolskiego i łódzkiego.
- Nie obowiązują papierowe świadectwa zdrowia, w związku z tym mogą pojawić się trudności z kontrolą przemieszczeń. Mam świadomość, że liczba krajowych przemieszczeń bydła jest bardzo duża. Obawiam się, że będziemy mieli wąskie gardło w sytuacji konieczności wypisywania bardzo dużych ilości świadectw (INTRA) w systemie Traces NT - dodał Zastępca GLW.
Agnieszka Maliszewska, dyrektor Polskiej Izby Mleka zaznaczyła, że w przeciwieństwie do hodowców bydła mięsnego, nie jest za wprowadzeniem szczepień, bo obawia się o to, że przez szczepienia Polska może utracić niektóre rynki zbytu. Stwierdziła, że skuteczność ich działania nie jest potwierdzona.
Podczas spotkania podkreślono, że aktywność wirusa w wektorze jakim są kuczmany będzie nikła zimą, ale wiosną możemy spodziewać się dużego uderzenia choroby. Podano przykład, że w państwach członkowskich w sezonie aktywności kuczmanów od jednego ogniska, po 2-3 miesiącach jest ich kilkaset. Taką sytuację obecnie obserwuje się w Niemczech, Czechach i Francji.
Obecnie jedyną metodą, ale również nie zapewniającą 100 proc. ochrony są środki odstraszające owady stosowane na grzebiet bydła.
