Pierwsze ognisko gruźlicy bydła w Polsce. Co o tym wiemy?
Wprawdzie cała uwaga służb weterynaryjnych skupia się obecnie na pryszczycy i chorobie niebieskiego języka, ale nie są to jedyne jednostki chorobowe, które mogą dotknąć stada bydła. Na Warmii i Mazurach stwierdzono właśnie pierwsze ognisko gruźlicy bydła w tym roku.
Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Lekarz Weterynarii poinformował o stwierdzeniu gruźlicy bydła w stadzie w miejscowości Bałdy (gmina Purda, powiat olsztyński). Państwowy Instytut Weterynaryjny w Puławach potwierdził obecność Mycobacterium tuberculosis complex w próbkach pobranych od krowy pochodzącej ze stada liczącego 374 sztuki. W gospodarstwie natychmiast wdrożono procedury związane z likwidacją choroby.
Jakie straty powoduje gruźlica w stadzie bydła?
Przed 2009 rokiem próbie tuberkulinowej poddawano 1/3 pogłowia bydła rocznie. Od 2009 roku – 1/5. Co rok stwierdza się kilka/kilkanaście ognisk (10–30). Zazwyczaj nie choruje jedna sztuka w stadzie, a kilka lub całe stado.
Jest to ogromna strata dla hodowcy, bo traci często cenny materiał genetyczny (na ubój kierowane jest całe stado), a odszkodowanie dostaje jak za materiał rzeźny.
Gruźlica bydła. Czy człowiek może być źródłem zakażenia?
Gruźlica jest chorobą bakteryjną, której czynnikiem etiologicznym są prątki bydlęce Mycobacterium bovis oraz M. caprae. Gruźlicę u bydła może wywołać również prątek ludzki – M. tuberculosis, co miało miejsce w 2011 r. w woj. lubelskim, gdzie chora na gruźlicę 30-letnia kobieta zaraziła 4-miesięczne cielę, dojąc jego matkę.
Mimo że gruźlica u zwierząt może być wieloczynnikową chorobą, jednak zarówno w Polsce, jak i na świecie, tylko M. bovis uważany jest za główny czynnik etiologiczny gruźlicy zwierząt, a termin „gruźlica bydła” jest często mylnie używany tylko w odniesieniu do zakażeń wywołanych przez M. bovis. Według definicji podgrupy ds. gruźlicy bydła gruźlica jest „infekcją u bydła spowodowaną przez którykolwiek z chorobotwórczych prątków należących do kompleksu M. tuberculosis”.
W 2005 roku jako zoonoza została wpisana na listę Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE), która weryfikowana jest na bieżąco i wchodzi w życie 1 stycznia każdego roku. Gruźlica jest groźną chorobą odzwierzęcą. Zarażać się mogą zarówno ludzie od zwierząt, jak i zwierzęta od ludzi, a także ludzie między sobą i zwierzęta między sobą. Człowiek też może być wektorem roznoszenia choroby (i jest nim najczęściej!), przenosząc prątki ze stada do stada na rękach, ubraniu oraz butach, jeśli nie zachowa zasad bioasekuracji.
oprac. Mira Wieczorek
