Gdzie powstają dodatkowe koszty?
Wraz z nowelizacją ustawy o dobrostanie zwierząt Niemcy chcą jeszcze bardziej ograniczyć obcinanie ogonów u świń. Zgodnie z idealną wizją Federalnego Ministerstwa Rolnictwa w perspektywie średnioterminowej rolnicy powinni w dużej mierze pracować bez tej procedury. Jednak rezygnacja z obcinania ogonów stanowiłaby poważne wyzwanie dla wielu gospodarstw. Doświadczenia z zagranicy i gospodarstw ekologicznych pokazują, że obgryzaniu ogonów nie da się skutecznie zapobiec. Ponadto świnie z długimi ogonami generują znacznie wyższe koszty.
Badanie przeprowadzone przez grupę badawczą Uniwersytetu w Wageningen w Holandii pokazuje, gdzie powstają dodatkowe koszty. Badanie zostało zlecone przez stowarzyszenie branżowe Vitale Schweinehaltung. Należy do nich Holenderskie Stowarzyszenie Hodowców Trzody Chlewnej oraz organizacje działające w sektorze wyższego i niższego szczebla. Stowarzyszenie chce opracować politykę zakazu kurtyzacji w porozumieniu z rolnikami do 2030 r. Badanie zostało sfinansowane przez holenderskie ministerstwo rolnictwa.
Zdefiniowano pionierską fermę
Jako punkt wyjścia zespół badawczy najpierw określił wymagania, dotyczące skutecznego odstąpienia od kurtyzacji. W tym celu przeprowadzono wywiady z ekspertami w Niemczech i za granicą oraz intensywnie studiowano fachową literaturę. Wszystkie te informacje zostały wykorzystane do zdefiniowania pionierskiego gospodarstwa, w którym powinno być możliwe trzymanie świń z długimi ogonami. Fermę pionierską wyróżniają:
- dostępna przestrzeń: powierzchnia kojca wzrasta do 0,4 m2 na prosię i 1 m2 na tucznika. W kojcu porodowym dostępne jest 5,4 m2 na lochę i 1,1 m2 na gniazdo dla prosiąt. Planowane są również kojce do separacji rannych świń lub agresorów;
- zajęcie: ferma zapewnia atrakcyjny materiał manipulacyjny wszystkim grupom wiekowym. Ponadto organiczny materiał wzbogacający jest dostarczany dwa razy dziennie;
- żywienie: podaż aminokwasów i białka jest zoptymalizowana. Wyższe wartości docelowe mają dostarczyć minerały, zwłaszcza sód i magnez;
- wentylacja: nawiewane powietrze jest wstępnie podgrzewane, a cały system wentylacji jest zoptymalizowany. Wszystkie gniazda prosiąt są wyposażone w budki lub daszki;
- praca: zaplanowano więcej czasu na kontrolę wszystkich zwierząt, mycie i czyszczenie chlewni oraz działania w sytuacjach awaryjnych w przypadku obgryzania ogonów.
Porównanie trzech chlewni
Oprócz gospodarstwa pionierskiego zdefiniowano trzy gospodarstwa praktyczne, które odzwierciedlają holenderską hodowlę trzody chlewnej. Zastosowano średnią wielkość stada wynoszącą 900 loch lub 8000 stanowisk do tuczu, co jest nieco powyżej średniej krajowej. Kalkulacja kosztów została przeprowadzona bez podatku VAT. Trzy gospodarstwa można scharakteryzować w następujący sposób:
- stare budynki: wszystkie chlewnie są zamortyzowane. Zaplecze techniczne jest przestarzałe. Dostępna przestrzeń oraz miejsca do karmienia i pojenia spełniają jedynie minimalne normy ustawowe;
- częściowa renowacja: gospodarstwo częściowo zmodernizowało swoje chlewnie i podjęło dodatkowe środki w zakresie zapewnienia dobrostanu zwierząt. Dostępna przestrzeń jest czasem zbyt ograniczona;
- nowe budynki: chlewnie, obiekty gospodarcze, dostępna przestrzeń i zarządzanie są nowoczesne. Aby uniknąć kurtyzacji, konieczne są niewielkie środki, takie jak dodatkowy materiał manipulacyjny.
Najwięcej kosztuje powierzchnia
Jak wynika z obliczeń, dodatkowe koszty związane z długimi ogonami w starych budynkach wynoszą 26,20 € dla produkcji od prosiąt do tuczników. W starszych chlewniach zwiększenie dostępnej powierzchni kosztuje 11 €/szt. Do tego dochodzą wysokie koszty optymalizacji wentylacji, żywienia i technologii karmienia. Zgodnie z oczekiwaniami dodatkowe koszty w wysokości 16,10 €/szt. są niższe w przypadku częściowo odnowionych chlewni.
Największe dodatkowe wydatki, wynoszące 4,30 €/szt., wynikają z intensywniejszej kontroli zwierząt. W nowych chlewniach o wysokich standardach dobrostanu zwierząt koszt rezygnacji z kurtyzacji spada do 8,80 € na zwierzę. Wydatki na budynki i sprzęt do chlewni są stosunkowo niskie. Największe dodatkowe koszty w gospodarstwach z nowoczesnymi chlewniami dotyczą kontroli zwierząt i wynoszą 3,50 €/szt.
Tucz pełen strat
Kolejnym krokiem było ustalenie, w jaki sposób koszty rozkładają się na produkcję prosiąt i tucz. W gospodarstwach ze starymi budynkami ponoszone są dodatkowe koszty w wysokości 10,50 € na zwierzę w przypadku chowu loch i 15,70 € w przypadku tuczu. Na obu etapach koszty są najwyższe w obszarze budynku. W częściowo odnowionym gospodarstwie dodatkowe koszty tuczu są ponaddwukrotnie wyższe niż w przypadku produkcji prosiąt i wynoszą 11 €/szt. Można to również zaobserwować w gospodarstwach z nowymi chlewniami. W nowoczesnych fermach tuczu znaczną część dodatkowych kosztów można przypisać opiece nad zwierzętami. Natomiast w częściowo odnowionych lub nowych chlewniach koszty urazów ogona są szczególnie dotkliwe.
Oprócz wyższych kosztów należy wziąć pod uwagę, że tuczniki z długimi ogonami mogą powodować straty w handlu. Aby to zrekompensować, zwrot kosztów za zwierzę z nienaruszonym ogonem powinien być wyższy. Obliczenia obejmują zakres od 85 do 100% zwierząt z nienaruszonymi długimi ogonami. Dla gospodarstw ze starszą infrastrukturą limit 85% nienaruszonych ogonów oznacza, że muszą one zarobić dodatkowe 5 €/szt. dzięki marketingowi. Rekompensuje to straty w przychodach dla 15% świń z uszkodzonymi ogonami. Dodatkowy przychód wymagany do uniknięcia obcinania ogonów wynosi 31 €/szt. W gospodarstwach z nowymi lub częściowo odnowionymi chlewniami niezbędny dodatkowy dochód ze sprzedaży jest nieco niższy i wynosi od 2 do 3 € za świnie z nienaruszonymi, długimi ogonami. W tych gospodarstwach wymagany jest dodatkowy dochód w wysokości od ok. 9 do 19 €/szt.
Brak działania
Nie należy również lekceważyć faktu, że obsługa świń z długimi ogonami wymaga więcej czasu. Liderzy badania spodziewają się większej liczby zwierząt z urazami ogona i zwiększonymi całkowitymi stratami. Ponadto mogą być wymagane konsultacje i wizyty serwisowe w celu optymalizacji technologii chowu. W fazie uczenia się, trwającej od dwóch do pięciu lat, należy spodziewać się dodatkowych kosztów w wysokości 3 €/szt. niepoddane kurtyzacji.
Grupa badawcza opracowała z przeprowadzonego badania wyraźny apel do rządu w Hadze: wprowadzenie zakazu kurtyzacji jest organizacyjnym i finansowym wyzwaniem dla hodowców trzody chlewnej. W żadnym przypadku nie może to być działanie podejmowane wyłącznie na szczeblu krajowym w formie zaostrzonych wymogów w zakresie chowu! W przeciwnym razie tańsza wieprzowina będzie importowana na dużą skalę z innych krajów UE i zagrozi istnieniu holenderskich gospodarstw. Dlatego rezygnacja z obcinania ogonów jest możliwa tylko w porozumieniu z innymi krajami UE.
Ten artykuł pochodzi z wydania top świnie 7/2024
czytaj więcej
