Kontrola w gospodarstwie jest złożona i obejmuje działania, które mają poprawić higienę w chlewni, zwiększyć skuteczność bioasekuracji, poprawę zarządzania i dawki paszowej lub dodatków do wody lub paszy, które pomagają kontrolować infekcję na poziomie jelitowym ( fermentowane karmienie płynne, prebiotyki, probiotyki, kwasy organiczne, olejki eteryczne, itp.). Niemniej jednak, żaden z tych środków nie wydaje się być skuteczny w pojedynkę.
Na rynku szczepienia przeciwko Salmonelli zaczynają pojawiać się jako nowe narzędzie, które może pomóc w kontrolowaniu tego problemu w gospodarstwie. W rzeczywistości szczepienie przeciwko Salmonelli było kluczową strategią w ograniczaniu częstości występowania zakażenia Salmonellą u kur i kur niosek. Obecnie rozpowszechnienie infekcji u drobiu, obecnie wynosi prawie 0%.
Czy szczepienie przeciwko Salmonelli u świń może być tak skuteczne, jak miało to miejsce w przypadku drobiu?
Prawdą jest, że chociaż czynniki ryzyka zakażenia Salmonellą są podobne zarówno u drobiu, jak i u świń, ale dynamika infekcji u drobiu, jak i systemy produkcji różnią się znacznie w odniesieniu do świń.
Pionowa transmisja Salmonelli poprzez jajo, które jest jednym z głównych czynników ryzyka, zostało znacznie wyeliminowane dzięki skuteczności prawidłowego szczepienia kur niosek, które w związku z tym wytwarzają wolne od Salmonelli pisklęta, co jest bardzo ważne w dalszej transmisji patogenu. Bioasekuracja, zarządzanie i bezpieczeństwo biologiczne w kurnikach, dopełniło sukcesu eliminacji oraz skutecznej kontroli.
Sytuacja u świń jest inna. Cykl produkcji trzody chlewnej jest znacznie dłuższy, z większą ilością etapów produkcji i znacznie trudniej go "zamknąć" dzięki środkom bezpieczeństwa biologicznego przez większą rotację zwierząt między budynkami czy kojcami. I chociaż bakteria nie przenosi się z matki na miot z mlekiem, ale młode prosięta ssące zostają zarażone Salmonellą poprzez brudne w kale matczyne sutki oraz zakażoną paszę. Kolejno zarażone prosięta w następnych etapach tuczu roznoszą bakterię dalej (zakażając paszę i wodę).
Szczepionkę przeciwko Salmonelli można stosować w celu kontrolowania zakażenia klinicznego lub ograniczenia wydalania bakterii przez bezobjawowe, ale zakażone zwierzęta. Badania pokazują, że na ogół szczepienie jest skuteczne w zwalczaniu ognisk klinicznych związanych z najbardziej patogennymi serotypami: S. Choleraesuis i S.Typhimurium.
Dlatego w pierwszej kolejności musimy ustalić, który z serotypów krąży w gospodarstwie, a jeśli się dowiemy, należy rozważyć szczepienie. Istnieje kilka strategii, które możemy wdrożyć w zależności od rodzaju gospodarstwa, wieku i etapów produkcji. Na przykład, szczepienie przed oproszeniem w celu zwiększenia odporności biernej prosiąt przez siarę; szczepienie prosiąt ssących w celu zmniejszenia zakażenia podczas odsadzania, w odchowalni, a nawet na etapie tuczu; lub szczepienie zwierząt w stadium tuczu.
Ocena skuteczności tych szczepionek u świń nie jest łatwa. Chociaż opublikowano wiele badań na ten temat, uzyskane wyniki były bardzo zmienne. W jednym z najnowszych badań (Smith i wsp ., 2017), systematyczne szczepienie loch żywą szczepionką zmniejszyło częstość występowania Salmonelli w gospodarstwach, na wszystkich etapach produkcji, a szczególnie u tuczników trafiających do rzeźni.
Obserwowano również zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska tym patogenem. W innym badaniu (de la Cruz et al., 2017) badacze doszli do wniosku, że większość badań dotyczących szczepień wykazuje korzystny wpływ, chociaż zmienny, wynikający ze szczepienia (niezależnie od rodzaju szczepionki żywej lub inaktywowanej) lub zastosowanego protokołu szczepienia (dawka, wiek itp.). Według tego badania, szczepienie zmniejszyło o 28,6% liczby próbek (głównie kału) dających dodatni wynik.
Wniosek jest taki, że nie uda się w taki sam sposób jak w hodowli drobiu wyeliminować Salmonelli jedynie przy pomocy szczepienia niosek, ale należy zastosować kilka elementów w protokole szczepień jednocześnie oraz wprowadzić systematyczne zasady bioasekuracji. Szczepienie stałoby się zatem dodatkową strategią w ramach programu kontroli w gospodarstwie, w którym liczba działań mających na celu zmniejszenie presji infekcji będzie zależała od częstości występowania w gospodarstwie i obecnych serotypów.
oprac. dkol na podst. pig333.com
