Zęby należy myć dwa razy dziennie po jedzeniu. Trzeba pamiętać, żeby po wieczornym umyciu zębów nic nie jeść i nie pić, chyba że zwykłą wodę. Warto używać nitki dentystycznej, co pozwoli usunąć resztki pokarmowe z przestrzeni międzyzębowych.
Agata Dobak: Słyszy się czasami pogląd, że mlecznych zębów nie ma co leczyć, bo i tak wypadną. Czy to słuszne założenie?
Hanna Skoczek: Zaniedbywanie mlecznych zębów to duży błąd. Chore zęby są ośrodkiem gromadzenia się bakterii, a przez to ogniskiem zapalnym, które może szkodzić całemu organizmowi. Mogą ucierpieć serce, nerki, wzrok, stawy.
A.D. Kiedy powinniśmy zabrać dziecko po raz pierwszy do dentysty?
H.S.: Na pierwszą wizytę powinniśmy się zgłosić, kiedy dziecko ma 2–2,5 roku. To wizyta, żeby się zaprzyjaźnić, sprawdzić zęby, zobaczyć, czy nie ma wady zgryzu. Rodzice powinni myć dziecku zęby od pierwszego ząbka specjalną szczoteczką i pastą bez fluoru do 2. roku życia. Później pastę z małą ilością fluoru dziecko powinno umieć już wypluwać. Wieczorem po umyciu zębów nie należy podawać już butelki, chyba że z czystą wodą. Do 2. roku życia nie powinno się podawać dziecku słodyczy i starać się zachowywać przerwy między posiłkami bez podjadania, którego rezultatem jest długotrwale utrzymujące się w ustach kwaśne pH, powodujące próchnicę. Syropy dla dzieci np. na kaszel są dosładzane i nie powinny być podawane po wieczornym myciu zębów. Od 6. roku życia, czyli w okresie wymiany zębów, mamy w jamie ustnej jednocześnie zęby stałe i mleczne. Próchnica z zębów mlecznych przechodzi na zęby stałe.
A.D.: W jesieni życia łatwiej o „różnorodność” uzębienia: część zębów mamy własnych, a część sztucznych. Jak w tym okresie dbać o higienę jamy ustnej?
H.S.: W jamie ustnej jest ciepło i wilgotno, na niewyjmowanej protezie może rozwinąć się grzybica. Przy dobrej higienie proteza wystarczy na 5–6 lat. Po tym czasie należy sprawdzić, czy zęby nie są wytarte. Bezwzględnie należy uzupełniać wszelkie ubytki. Siekanie jedzenia przednimi zębami nie wystarcza. Połykamy zbyt duże kęsy, co może się skończyć chorobą wrzodową. Ubytki można uzupełnić implantami, mostami porcelanowymi oraz protezami, by jak najdłużej zachować pełne uzębienie.
A.D.: Czy są leki, które mogą negatywnie wpływać na uzębienie?
H.S.: Kobiety w ciąży nie powinny przyjmować tetracykliny, bo przebarwia zęby. Dziecko może mieć szare uzębienie lub paski na zębach, co można zaobserwować już na wyrzynających się jedynkach. Po wziewnych preparatach na astmę powinno się przepłukać jamę ustną. Ponadto spożywanie dużej ilości leków może zaburzać funkcjonowanie ślinianek, co skutkuje suchością w ustach, a to zwiększa podatność na erozję szkliwa. Zdarza się to też po chemioterapii czy radioterapii, wtedy należy sięgnąć po preparaty zwiększające wydzielanie śliny lub skorzystać z domowych sposobów, takich jak spożywanie soku z cytryny.
A.D.: Jak często powinniśmy chodzić na kontrolę stomatologiczną i jak dbać o zęby?
H.S.: Ostatnio w mediach szeroko dyskutuje się, czy używanie pasty z fluorem przypadkiem nam nie szkodzi. Prowadzona jest wręcz nagonka, a fluor określa się jako trujący. Jednakże badania dowodzą, że tylko on zapewnia ochronę zębów przed próchnicą, jego najskuteczniejsza postać to aminofluorki.
Osobom manualnie mniej sprawnym warto polecić szczoteczkę elektryczną, ona wykona za nas odpowiednie ruchy. Jeśli ktoś ma choroby przyzębia, powinien używać miękkiej szczoteczki. Przy zdrowych dziąsłach wybierzmy szczoteczkę średnią. Najważniejszą rzeczą jest, by zębów nie szorować równolegle do linii dziąseł, bo ścieramy wtedy szkliwo. Wskazane są ruchy okrężne. Pacjenci z erozją szkliwa lub zapaleniem dziąseł powinni wykonywać ruchy wymiatające.
A.D.: Uśmiech w mediach jest zawsze olśniewająco biały, a na co dzień nie spotyka się osób z zębami białymi jak śnieg. Czy wybielanie zębów to dobry pomysł?
H.S.: Uważam, że warto wybielić zęby, jeśli to może nam zapewnić lepszą pracę lub pozwoli pozbyć się kompleksów. Nie powinno się wybielać zębów aż do osiągnięcia pełnoletności. Proces wybielania to nie jest kwestia jednej wizyty u dentysty. Trzeba najpierw usunąć kamień, poddać zęby piaskowaniu, wyleczyć wszystkie ubytki. Przeciwwskazaniem mogą być odsłonięte szyjki, ubytki klinowe i nadwrażliwość na zmianę temperatury. Nie wybielą się nam uzupełnienia i korony porcelanowe. Najprawdopodobniej będzie trzeba je wymienić.
Wybielanie nakładkowe trwa około tygodnia. Na noc nakłada się preparat o niewielkim stężeniu, stąd mała inwazyjność tego procesu. Przy wybielaniu lampowym preparaty są bardziej stężone. Efekt uzyskamy po jednym zabiegu. Brak jest jednak badań naukowych na temat długofalowego wpływu wybielania zębów na stan zdrowia jamy ustnej.
A.D.: Jak pokonać lęk przed wizytą u dentysty?
H.S.: Im większy lęk, tym…
Jeśli chcesz wiedzieć, kto boi się dentysty bardziej: mężczyźni czy kobiety, sprawdzić, dlaczego Polacy nie korzystają z usług stomatologa oraz przekonać się, ile trzeba zapłacić za poszczególne zabiegi, przeczytaj artykuł w kwietniowym numerze "top agrar Polska".
Agata Dobak
